Teknolojinin Yarını

Teknolojinin Yarını
Konu teknoloji olduğunda gelecekten bahsetmek, ileride komik duruma düşme riskini de göze almak anlamına geliyor.
Bu teknolojilerin büyük kısmı bugünden hayatımızda yer tutmaya başladı. 2013’ten itibaren etkisini artıracak ve önümüzdeki 5 yıl içinde yaşam tarzımızın tamamen değişmesine ön ayak olacak bu yenilikler, ticari anlamda da önemli fırsatlar sunacak.

Bu açıdan baktığımızda, sadece eğlence değil, iş olarak da görebiliriz gelecekteki fırsatları.

HTML 5
HTML standardının beşinci sürümü olan ve geliştiricilere öncekinden daha zengin ve interaktif uygulamalar yaratma imkânı sunan HTML5, yarınlarımızın önemli teknolojilerinden biri.

Geliştiriciler, Android’den iOS’e, Windows Phone’dan diğerlerine kadar piyasadaki her işletim sistemi için tek tek uygulama oluşturmaktan şikâyetçiler. HTML5 ise bir uygulamayı bir kez oluşturma ve bunu her yerde çalıştırma imkânı veriyor. HTML5 tüketiciler için de daha zengin uygulamalar ve deneyimler olacağı anlamına geliyor.

FC
Mobil teknolojilerle ilgili en heyecan verici gelişmelerden biri, ürün ve hizmetler için nasıl para ödeyeceğimizle ilgili.

NFC
(Yakın Alan İletişimi)’ni en basit şekliyle kredi kartlarınız yerine telefonunuzu kullanmanın bir yolu olarak tanımlayabiliriz. NFC’nin aktif hâle getirildiği bir telefonu bir dükkândaki (veya bir taksideki) kredi kartı okuyucusunun üzerinden geçirdiğinizde ücret hesabınızdan tahsil edilecektir.

Bu yılın sonuna kadar her 5 cep telefonundan birinin NFC ile donatılmış olması bekleniyor.

Telefonu terminale dokundurmanız yeterli olduğundan, NFC zamandan tasarruf etmenizi sağlar. Ancak NFC finansal işlemlerin de ötesinde kullanımlara sahip olacak.

Bugün Android Beam hizmetini kullanarak iki Galaxy Nexus telefon veri alışverişi yapabilmekte. Tarayıcı sayfalarını, YouTube videolarını ve irtibatları aktarmak için telefonları arka arkaya konumlandırmak yeterli oluyor. Buna ek olarak yakında NFC kullanan Bluetooth cihazlar da göreceğiz. Örneğin telefonunuz ve bir kulaklık arasındaki bağlantıyı doğrulamak için cihazları birbirine temas ettirmeniz yeterli olacak.

DOKUNMATİK EKRANLI TABLETLERDE 3D
3D televizyonlardan umutlar kesilmişken yüzlerin tabletlere dönmesi çelişki gibi görünüyor değil mi? Geçtiğimiz yıl hem LG hem de HTC, 3D telefon (Bunlar Thrill ve Evo 3D adlı ürünlerdi.) satışlarına başladı, ancak bu yıl ilk 3D tabletlerin geçit törenini görebiliriz.

4,5 inç boyutunda olduğunda bile bir akıllı telefon ekranı, üstünüze gelen bir ejderhanın kafasını veya ekrandan çıkan bir yumruğu algılamak için çok ufak kalmakta. 3D bir tablet için daha uygun görünüyor. Avatar ve Tron 3D gibi filmler daha büyük ekranlarda daha ikna edici sonuçlar verecektir.

Bu seneki Tüketici Elektroniği Şovu’nda (CES) herhangi bir firma bir 3D tablet duyurusunda bulunmadığından beklemeye devam edeceğiz.

BÜYÜK EKRANLARA ÖZEL, DAHA GÜÇLÜ PİLLER
Yeni nesil büyük ekranlı akıllı telefonlar önceki modellere göre daha parlak ve daha net sonuçlar verse de, bu defa da ciddi bir pil sorunu baş gösteriyor. Ancak Nouvoyanca tarafından geliştirilen PenTile adlı yeni bir teknoloji, pil ömrünüzü yükseltmenize yardımcı olabiliyor.

Teknoloji, geleneksel kırmızı, yeşil ve mavi piksellere ilave olarak ek bir ışık noktası kullanmakta. Beyaz gördüğünüzde bu ek alt piksel güç tasarrufu yapıyor, çünkü KYM alt piksellerin çok çalışması gerekmiyor.

PenTile telefon ekranları, çoğunlukla koyu renkler söz konusu olduğunda ekranın arka aydınlatmasını kısıyor veya çoğunlukla parlak renklerde arka aydınlatmayı artırmada da daha başarılı oluyor.

Yakın gelecekte benzer teknolojilerin de desteğiyle, büyük ekranlı telefonlar için pil derdimiz neredeyse son bulacak gibi görünüyor.

SES TANIMA
iPhone 4S’le hayatımıza giren Siri hizmeti, mobil bir cihazın üzerinde ses tanıma işlevinin gerçekten de çalışabileceğini gösterdi. Örneğin eşinizle yiyeceğiniz bir akşama yemeğiyle ilgili bir hatırlatma notu gibi karışık komutları konuşarak verebilir ve bunu GPS konumunuza bağlı olarak iş yerinizden ayrıldıktan sonra görebilirsiniz.

Android Vlingo uygulaması, e-posta dâhil olmak üzere gelen tüm mesajlarını okuyabiliyor. Bu hayli ilgi çekici çünkü e-postalar genelde kısa mesajlara göre daha geniş ve daha karışık bir dil haznesi içerirler. Vlingo’nun Siri’ye göre bir diğer üstünlüğü de uygulamaları kontrol etmenize izin vermesi. Sadece konuşarak Yelp uygulamasıyla restoranları araştırabilir veya Kayak kullanarak bir sonraki uçuşunuzu kontrol edebilirsiniz.

Bu yıl Cadillac XTS üzerinde ilk çıkışını yapması beklenen Cadillac Cue hizmeti bu teknolojinin arabalara daha ileri seviyede nasıl entegre edileceğini gösteriyor. Cadillac’a göre ilk başta Cue, arabanın içindeki klimanın kontrol edilmesi veya listedeki bir sonraki şarkıya geçişle ilgili basit komutlar içerecek. Ancak yapay zekâ çok daha ileri düzeyde ses tanıma için tasarlanmış. Örneğin Cadillac’a göre günün birinde hizmet, anında adım adım yön talimatı almak için bir işletmenin adını söylemenizi yeterli bulacak.

BÜYÜK VERİ YÖNETİMİ
Büyük veri, olayların analiz edilmesi veya ön görülebilmesi için kullanılan karışık ve devasa miktardaki bilgilere teknoloji dilinde verilen isim. Büyük veri analizi, son Amerikan seçiminde büyük bir rol oynamıştı.

Büyük veri ayrıca küresel sorunların çözümüne yardımcı olma amaçlı olarak da kullanılıyor. Büyük Verinin İnsan Yüzü projesi sonucu ortaya çıkarılan bir fotoğraf, retina hastalıklarına sahip insanların tekrar görmesine yardımcı olmak için büyük veri aracılığıyla yapılan gözlükleri gösteriyor.

Daha büyük veri ve depolama önümüzdeki günlerde daha da önem kazanacak. 2015 yılına kadar büyük veri talebinin yüksek bir artış göstermesi bekleniyor. Denetleme, arşivleme ve geri kazanım gittikçe daha da karmaşıklaşıyor. Analiz ve düzen tanıma burada büyük öneme sahip. Uzmanlaşmış analizlerin yapılması için yeni özelleşmiş sunucular daha fazla görülecek.

BULUT BİLİŞİM
Bulut bilişim (cloud computing) son iki yıldır önemli bir ivme kazandı ve geleceği parlak görünüyor.

Google ve Oracle gibi teknoloji devleri bulut hizmetleri başlatırken Dropbox ve Amazon gibileri de var olan hizmetlerini geliştirdiler. Devletler de bulut bilişime dikkat etmeye başladı.

Hibrit bulut hizmetleri de önümüzdeki dönemde çok konuşulacak. Birçok sağlayıcının sunduğu hizmetten oluşan hibrit bulut, özel ve halka açık bulutların bir bileşimi olarak da tanımlanabilir.

BLUETOOTH SAĞLIK CİHAZI PROTOKOLÜ
Bluetooth çok uzun zamandır aramızda.
Telefonunuzdan müzik akışını araba radyonuza aktarmada veya kulaklık kullanmada sorunsuz çalışsa da bu basit kullanımların ötesinde birkaç yenilik artık söz konusu.

Telefonunuzu kalp monitörlerine, ayakkabılarınızdaki adım sayaç sensörlerine ve hatta jimnastik salonundaki kondisyon bisikletine bile herhangi bir verici kullanmadan bağlayabilirsiniz. Önümüzdeki aylarda sağlığımızla doğrudan ilgili pek çok yeni cihazı Bluetooh aracılığıyla kullanabileceğiz.

AKILLI TELEFONDA DAHA İYİ SES
Her akıllı telefon bir ses mühendisliği harikası değil elbette. Bazılarında ses, sanki en sevdiğiniz gruplar karton bir kutunun içinde çalıyormuş hissi verebilir. Telefonlar birçoğumuz için genelde tercih ettiğimiz müzik çalarlar hâline gelseler de, sorun bunların öncelikli olarak telefon konuşmaları ve veri kontrolü için tasarlanmış olması.

HTC Rezound’da şimdiden görülen bir yenilik çaldığınız müzikler için ses frekanslarının ayarlanmasını içeriyor. Örneğin kulaklık taktığınızda, telefon bas sesini (küçük kulaklıklarda bu önemli) biraz artırmak ve tizleri azaltmak için EQ ayarlarını otomatik olarak yeniden ayarlıyor.

Sonuçta daha belirgin bir ses elde etmek mümkün oluyor. 2013 itibarıyla akıllı telefonların ses üretiminde de daha akıllı olması işten bile değil.

FARELERE ELVEDA
Yeni giriş metotları önümüzdeki dönemin dominant eğilimi olacak. iPad gibi tablet bilgisayarlar, masaüstü ve dizüstü bilgisayarlara güzel bir alternatif olabilir.

Bu geçiş süreci 2013’te tamamlanmasa da, bu noktada uzun bir yol kat etmiş ve farelerimizi çok daha az kullanıyor olacağız.

TV HER YERDE
Bütün sevdiğiniz programları çevrimiçi olarak izleyip kablo TV veya dijital platform aboneliğinizi iptal edebileceğinizi mi sanıyordunuz? Bu kadar aceleci davranmayın.

Platform şirketlerinin kurnazca planları var. Bu şirketler, aboneliğinize devam ettiğiniz takdirde internete bağlı cihazlarınızdan canlı TV ve istek üzerine sipariş edilen filmleri ve TV programlarını izlemenize izin verecekler. Ülkemizde TTNET Tivibu, Digiturk IQ ve D-Smart BLU gibi üç nadide örnek şimdiden kullanılabilir durumda.

NİŞ TABLETLER
2012 yılı tabletin yılı olduysa 2013 için de tabletin yılı olduğu söylenebilir, ancak burada ufak bir farklılık söz konusu. Geçen yıl teknoloji firmaları piyasaya sadece bir iki tablet sürmekten memnundu ama bu sefer niş tabletlerle çıtayı yükselttiler.

Cihazları artık çeşitli ebatlarda bulmak mümkün ve bazıları artık birer kaleme ve klavyeye bile sahip. Önümüzdeki birkaç yıl içinde özel kullanım için üretilmiş tabletlerden daha fazla söz ediyor olacağız. Hatta ilgi alanı ve mesleklere göre tabletler de sık sık karşımıza çıkacak.

MOBİL CİHAZ SAVAŞLARI
Kabul etmek gerekir ki mobil deneyimler masaüstü deneyimlerini gölgede bırakmaya başladı. Tüketiciye odaklanma, tabletleri girişimin içine sürüklüyor. Bulutla mobil, ortak olarak güçlendirici eğilimlerden biri…

2013 yılında mobil cihazlar, web’e erişim aracı olarak PC’leri geçecek gibi görünüyor. Gerçekten de dengelerde gözle görülür bir değişiklik olası. 2015’e gelindiğinde, olgunlaşmış piyasalardaki telefonların %80’inin akıllı telefon olmasına kesin gözüyle bakılıyor. Tahminlere göre bu telefonların %20’si Windows Phone işletim sistemine sahip olacak. 2015 yılında tablet satışları dizüstü bilgisayar satışlarının %50’sini oluşturacak; Windows 8, Apple ve Android’den sonra üçüncü sırada yer olacak.

NESNELERİN İNTERNETİ
Uzmanlara göre önümüzdeki birkaç yıl içinde tüm eşyaların ağa erişimi olacak. Hareketli nesnelerin de GPS modülü standart hâline gelecek. Kendini inşa edebilen konuma dayalı ağlar, günlük hayatımız içinde usulca kendine yer bulacak.

Her eşyanın bir IP adresine sahip olmasından bahsediyoruz. Her eşyanın IP adresinin olması, onların takip edilebilir olacağı anlamına geliyor. Kişisel eşyaları düşünmeyelim sadece. Otomobiller ve sokak lambaları ağ üzerinden iletişim kurabilecek. Böylelikle uzun bir otoyolda ilerleyen arabanın sadece geçmekte olduğu bölümler aydınlanabilir.

Nesnelerin internetini tek başına değil, genel bir konsept olarak değerlendirmek gerekiyor. Bütünleşik sensörler, görüntü tanıma, zenginleştirilmiş gerçeklik, yakın saha iletişimi gibi unsurlar önemli ölçüde belirleyici olacak.

Elbette bu teknolojiler de karşısında “mahremiyet” başlığı altında bir direnç görecektir. Günümüz internetinin en çok tartışılan konularından biri olan gizlilik, nesnelerin internetiyle birlikte daha da su yüzüne çıkacak.

Sulama için SIM kartlardan faydalanılıyor. Raporlara göre, internet bağlantılarının %50’si yalnız nesnelerden oluşuyor. 2013 başı itibarıyla ağa bağlanan 15 milyar nesneden ve 50 milyarı aşkın aralıklı bağlantıdan söz ediliyor. 5 yıl içinde birbirine bağlı 30 milyar nesne ve 200 milyar aralıklı bağlantı olacağı ön görülüyor. Buradaki anahtar teknolojilere bütünleşik sensörler, görüntü tanıma ve NFC dâhil. 2015’e gelindiğinde, işletmelerin %70’inden fazlasında tek bir patron internete bağlı her şeyi denetleyecek. Her şeyin interneti tüm dünyayı çevreleyecek.

UZAMSAL HAREKETLER
Alternatif giriş yöntemleri de bir yandan popülerlik kazanıyor.

Örneğin Microsoft’a ait Kinect uzamsal hareketleri kullanan arabirimlerin yaratılması önemli birtakım girişimler için önayak oldu. Tom Cruise’un başrolünü oynadığı “Azınlık Raporu”nda olduğu gibi cihazlarınızı kontrol etmek için elinizi havada hareket ettirmeniz yeterli.

Kinect’i diğer platformlarda çalıştırmak üzere değiştiren yenilikçi şahıslar sayesinde önümüzdeki yıl başka cihazların da bu giriş yöntemini kullandığına şahit olabiliriz

ESNEK EKRANLAR
İnsanı hayretler içinde bırakan bu eğilebilen arabirimler telefonunuzu veya tabletinizi kıvırarak ekrandaki sayfayı yakınlaştırıp uzaklaştırmanızı ve sayfayı kaydırmanıza imkân veriyor.

GİRİŞİMCİ UYGULAMA DÜKKÂNLARI
2014 yılına kadar uygulama mağazalarından her yıl 70 milyardan fazla uygulama indirilecek. Buna ek olarak, 2014’e gelindiğinde daha fazla kurumun özel uygulama mağazaları aracılığıyla çalışanlara mobil uygulamalar sağladığını göreceğiz.

Yazı: Erdal Kaplanseren / Hürriyet