Bilim Fuarı Raporu

700. YIL ORTAOKULU BİLİM FUARI RAPORU
Milli Eğitim Bakanlığı ile TÜBİTAK arasında imzalanan ve TÜBİTAK Bilim ve Toplum Dairesi tarafından yürütülen “Eğitimde İşbirliği Protokolü” kapsamında ülkemizde bilim kültürünün geliştirilmesine yönelik olarak 4006 TÜBİTAK Bilim Fuarları Destekleme Programı okulumuz Diyarbakır ili Bağlar ilçesi 700. Yıl Ortaokulunda uygulanmış ve 16 Mayıs 2013’te bilim fuarımız ilçemiz okullarının idarecileri ve bütün öğrencilerimizin katılımı ile coşkuyla gerçekleşmiştir.
Bilim fuarımıza 6-7-8. sınıfta okumakta olan öğrencilerin öğretim programları çerçevesinde ve kendi ilgi alanları doğrultusunda belirledikleri, ağırlıklı olarak araştırma geliştirme projelerinden oluşmuştur. Fuara 5 adet araştırma, 30 adet araştırma ve geliştirme projesi ile katılım sağlanmıştır. Programın uygulanmasında özellikle teknoloji ve tasarım programının büyük faydası olmuştur. Diğer derslerin öğretmenleri ağırlıklı olarak konuların eğitimine öncelik verdiklerinden dolayı öğrencileri proje yapmak konusunda yeteri zamanı ayıramamaktadırlar.
Teknoloji ve tasarım dersi programı incelendiğinde;
Programın Genel Amaçları
Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı’nı tamamlayan öğrencilerin;
1. Merak eden, soru sormaktan çekinmeyen, gözlem ve araştırma yapmaya hevesli bir sahip olmaları,
2. Çevresindeki olay ve mekânlar arasındaki ilişkiyi kendine has bir bakış açısıyla değerlendirmeleri,
3. Karşılaştıkları güçlükleri yenmek için özgün çözümler üretmeleri,
4. Öz güvenini, hayal gücünü ve estetik duygularını geliştirmeleri,
5. Kendisi ve çevresi ile barışık, rekabete ve yeni yaşantılar edinmeye açık olmaları,
6. Bağımsız olarak düşünebilme alışkanlığı edinmeleri,
7. Özgün tasarımlar ortaya çıkarmaları,
8. Aldığı kararları değerlendirmeleri ve sorumluluklarını taşımaları,
9. Gelecek ile ilgili kurgular yapmaları,
10. Teknolojik gelişmeler karşısında kendilerini yenilemeleri,
11. Duygu ve düşüncelerini farklı yollarla ifade etmeleri amaçlanmaktadır.

Programın Vizyonu
Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı’nın vizyonu, kendisinin ve toplumun yarınını daha yaşanabilir hâle getirmek için sorunların farkına varan, çözümler üreten, yaratıcı ve hayal gücü gelişmiş, düşüncelerini kurgulayan ve ifade eden, öğrenmeyi öğrenen, sorgulayan, girişimci, değişim ve gelişime açık sorumluluk bilinci gelişmiş bireyler yetiştirmektir.

Programın Yapısı
Program, her biri 6, 7 ve 8. sınıfta devam eden üç kuşaktan oluşmaktadır. Bunlar; “Düzen”,
“Kurgu” ve “Yapım” dır. Kuşaklara özgü her yıl için ayrı ayrı odak noktaları tespit edilmiştir.
Bu kuşakların özelliklerini aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:

“Düzen” kuşağında öğrenciler;
- Düşünmeyi öğrenme ve yaşamlarındaki olaylara farklı açılardan bakarak değerlendirme anlayışı geliştirirler.
-Yaratıcılıklarını; gözlem, arama, sorgulama ve denemelerle öğrenme sürecinde geliştirirler.
-Teknoloji ve tasarım kültürünün oluşması için gerekli zihinsel alt yapıyı oluştururlar.


“Kurgu” kuşağında öğrenciler;
- Yaratıcı düşüncelerini yaratıcı düşünmenin ilk basamağı olan düşünmeyi öğrenme yönünde adımlar atılan “düzen” kuşağındaki temel üzerine yapılandırırlar.
- Merak ve hayal ettikleri ile değiştirmeyi, geliştirmeyi ve kolaylaştırmayı düşündüklerinden çözüme yönelik fikir ve hayal güçlerini yazarak, çizerek somutlaştırırlar.
- Çözüme yönelik düşüncelerini başkaları tarafından doğru anlaşılmasını sağlayacak nitelikte çizer ve çevresiyle paylaşırlar.
- Düşüncelerini yasal koruma altına alma süreçlerini fark ederler.

“Yapım” kuşağında öğrenciler;
- Çevrelerini gözlemleyerek belirledikleri sorun veya ihtiyaca yönelik proje geliştirirler.
- Diğer kuşaklarda geliştirdikleri becerilerini somut bir ürünle ortaya çıkarmada kullanırlar.
- Çevrelerindeki oluşumları gözlemleyerek olanlar ile olması gerekenleri fark ederler.
- Tasarım sürecini, sorunların çözümü için uygulayarak somut tasarımlar yaparlar.
- Tasarımlarını tanıtmaya yönelik etkinlikler planlayarak gerçekleştirirler.

Teknoloji ve Tasarım Programın Özellikleri
Program;
1. Öğrencilerin gelişim düzeyi, ilgi, yetenek, ihtiyaç ve beklentilerine uygun olarak hazırlanmıştır.
2. Sarmal program anlayışına uygundur.
3. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilerek yayımlanmış (İlköğretim 1–8
Türkçe, Hayat Bilgisi, Matematik, Sosyal Bilgiler, Fen ve Teknoloji) dersler için kabul edilen ortak becerileri içermektedir.
4. Uygulamada, öğrenciyi aktif bir katılımcı ve sorunları araştırıcı birey hâline getiren, öğrenci merkezli yaklaşımı esas almıştır.
5. Kuşakların odak noktalarına yönelik sınıf, grup ve bireysel etkinlikleri içermektedir.
6. Öğrencilerin kendilerine olan öz güvenlerini geliştirebilmeleri, durumlara farklı açılardan bakmaları ve farklı çözümler önerebilmeleri amacıyla bilim adamları ve mucitlerin biyografilerine, inovasyon ve buluş hikâyelerine yer vermektedir.
7. Sınıfta yapılacak etkinliklerin öncesinde, öğrencilerin yaratıcılıklarını harekete geçirmek amacıyla uyarıcı yöntemlere yer veren etkinlikleri kapsamaktadır.
8. Öğrencilerin bireysel beklenti, ihtiyaç ve ilgilerine göre şekilleneceği için esnek bir yapıya sahiptir.
9. Sonuç değerlendirmeyle birlikte süreç değerlendirmeyi de öngörmektedir.
Kurgu kuşağında çalışmaların çıkış noktası merak ve hayal olduğu için bilimsel, bilgi ve araştırma projeleri, yapım kuşağında ise çevresini gözlemleyip belirlediği bir sorun veya ihtiyaca yönelik çözüm (inovasyon) geliştirdiği için de araştırma ve geliştirme projelerine dayanak oluşturmaktadır. Yine teknoloji ve tasarım programında yılsonunda buluş şenliği yapılmasını içermesi de fuarı desteklemektedir.
Özetle teknoloji ve tasarım dersi özünde konu anlatımı olmayan proje tabanlı, probleme dayalı eğitim modelini içeren, öğrencilerin diğer tüm derslerde edindikleri bilgi ve becerileri günlük hayatlarında kullanmalarını sağlayacak fikirleri projelendirebildikleri yegâne eğitim programıdır. Yapılacak çalışmalarda bu hususları dikkate almanızı öneririz.
Ayrıca il genelinde tüm okulların koordinasyonunda aldığım görev süresince yaşanan sıkıntılara binaen önerilerim şunlardır:
1.     Öğretmenlerin proje hazırlama konusunda rehberliğe ihtiyaçları bulunmaktadır.
2.     İllerde koordinatör veya formatör görevlendirilmesi eğitim çalışmalarını kolaylaştıracaktır.
3.     İllerde bilgilendirme toplantısı yapılması konusunda dayanak olmaması nedeniyle sıkıntılar yaşanmıştır.
4.     Bazı kurumlarda ders dışı egzersiz çalışmaları kotası dolduğu için öğretmenlere fuar kapsamında ücret ödemesi yapılamamıştır.
5.     Maddi desteğin harcanması konusunda okul müdürlerine geniş yetki verilmesi fuarların daha verimli geçmesi önünde engel olmuştur çünkü idarecilerin birçoğu tarafından fuar, şenlik gibi çalışmalar gereksiz bulunmaktadır. Desteğin çoğu farklı alanlarda harcanmaktadır.
                                                                                                                 Osman KESKİN
Formatör Teknoloji ve Tasarım Öğretmeni