Kablo tarih oluyor
Bilim insanları, kablosuz enerji aktarımı teknolojileriyle gelecekte birçok elektronik cihazın ‘elektriksel titreşim’ yoluyla çalışacağını öngörüyor.
Elektronik cihazların arkasında karışıklık çıkaran ve birbirlerine dolanan kablolar artık tarihe karışıyor. Bilim insanları, enerjiyi elektronik cihazlara kablosuz olarak aktarabilecek sistemler üzerinde çalışıyor. Kablosuz enerji aktarımı aslında yeni bir fikir değil; bilim insanları kablosuz enerji aktarımının temel fizik kuralları dahilinde mümkün olduğunu, hatta bunun metrelerce uzaktan gerçekleştirilebileceğini vurguluyor.
Kablosuz enerji aktarımı titreşime benzetiliyor. İki obje arasındaki bu paralellik eğilimi, enerji aktarımına da feyz veriyor. Örneğin, bir gitarda tellere vurulduğunda, bu gitardaki titreşim hemen yanı başındaki bir başka gitara da yansıyor ve ikinci gitar görünmese de titriyor. MIT uzmanları akustik titreşimi temel alarak elektromanyetik titreşimle (radyo dalgaları, kızılötesi ve X-ışını gibi) enerji aktarımı yapmayı hedefliyor.
TİTREŞİM ENERJİYİ AKTARIYOR
Elektrik motorlar ve güç dönüştürücüler enerjiyi elektromanyetik yolla iletebiliyor. İngiliz bilim insanı Michael Faraday, manyetik alandaki değişimin elektrik akımını ilettiğini keşfetmişti. İletken bir boru veya tel üzerinden akım geçirildiğinde, yakında yine bir tel bulunuyorsa bu akım manyetik olarak aktarılabiliyordu. İki hattın birbirlerine değmeden, oldukça yakın mesafede durmaları halinde aktarım gerçekleşiyordu.
Aradan geçen yıllarda içinde bilim insanları elektromanyetik radyasyonu ve radyo dalgalarını keşfetti. Radyo dalgaları ve mikrodalga enerji transferinde taşıyıcı olarak kullanılıyor, enerji daha sonra antenler yardımıyla antena çekiliyor. Ancak bu yöntemde mikrodalga her yöne yayıldığı için, enerjinin önemli bir kısmı kaybediliyordu.
’LOKALİZE’ ELEKTROMANYETİZMA
ABD’nin önde gelen üniversitelerinden Massachusetts Institute of Technology uzmanı Marin Soljacic, radyasyonsuz elektromanyetik alan yaratarak aktramı verimini artırmayı planlıyor.
Radyasyonsuz elektromanyetik alan, belli bir alanda sınırlandırılabilen bir elektromanyetik alan hali. Lokalize olması demek, kaynak veya cihazdan uzaklaştıkça elektromanyetik alanın sönmesi anlamına geliyor. İşte bu sınırlandırılmış enerji alanlarındaki enerji birikimi bu iş için tasarlanan cihazlarla çekilebiliyor. Bilim insanları, enerji aktarımında basit bir bakır anteni dahi enerji titreşimini algılayabileceğini ve aktarımı gerçekleştireceğini belirtiyor.
KÜÇÜK CİHAZLAR İÇİN MÜMKÜN
Soljacic, bu yöntemin dizüstü bilgisayarları birkaç metrelik bir alanda kablosuz şarj edilebileceğini, hatta ofis ortamında ortak kullanım sağlanabileceğini vurguluyor. Soljacic, özellikle MP3-çalar, cep telefonu ve el radyosu gibi küçük cihazların kablosuz şarj edilmesinin gelecekte mümkün olabileceğini belirtiyor.
MIT ekibi kablosuz enerji aktarımını akıl eden ilk uzman kadrosu değil. Efsanevi fizikçi Nikola Tesla da 19’uncu yüzyılda uzun mesafeli kablosuz enerji transferi üzerine kafa yormuş, ancak maddi yetersizlikten dolayı deneyini tamamlayamamıştı.
Soljacic, araştırmasını San Francisco’da yapılan American Institute of Physics Industrial Physics Forum’da anlattı.
