1 Mayıs İşçi Bayramı

1 Mayıs Nasıl "İşçi Bayramı" Olarak Kutlanmaya Başladı?

1 Mayıs tüm dünya işçilerinin kutladığı birlik, beraberlik ve dayanışma günüdür. Pek çok ülkede resmi tatil olarak kutlanan 1 Mayıs yüzyılı aşkın bir geçmişe sahiptir.
19. yüzyılın sonunda işçiler zor koşullarda ve kötü şartlarda çalıştırılıyorlardı. Kapitalizmin gelişme sürecinde işçiler neredeyse karın tokluğuna ve günde 15 saate varan süreyle çalıştırılıyorlardı. Hatta işçilere imzalatılan sözleşmelerde çalışma sürelerinin 19 saate çıkarılabileceği yazıyordu.
1 Mayıs'la ilgili ilk tohumlar A.B.D'de atıldı. 1880'de 500 bin kadar işçi, bir iş gününde “8 saat mesai yapmak” için mücadeleye başladı. Bu amaç için 1881 yılında Örgütlü Meslek ve Emekli Federasyonu kuruldu.

1884 yılında Amerika Emek Federasyonu'nun Şikago’da yaptığı toplantıda “8 saat çalışma” düzeninin 2 yıl sonra başlatılması kararlaştırıldı. Federasyon 1 Mayıs’ın “8 saat mesai” için mücadele edecekleri gün olmasına karar verdi. Bu dönemde yapılan eylemlerde öldürülen işçiler oldu, 1400 civarında işçi işten çıkartıldı.

İşçilerin ilk 1 Mayıs yürüyüşü

Amerika Emek Federasyonu'nun kararlaştırdığı gibi 1 Mayıs 1886'da Amerika çapında, vasıflı vasıfsız tüm işçilerin katıldığı grevler başladı. Eylemlerin en büyüğü Şikago’da gerçekleşti. 350 bin kişinin katıldığı eyleme polis müdahale etti ve çok sayıda işçi hayatını kaybetti. Amerikan tarihinde ilk kez işçi sınıfı böyle büyük bir ayaklanma gerçekleştirmiş oldu.

İşçilerin iş bırakması ülkede hayatı durdurdu. İşçi sınıfı, işverenler ve siyasetçiler arasındaki gerilim giderek arttı. Eylemlerin ardından işçilere yönelik tehditler ve işten çıkarmalar başladı. Olaylara sebep olduğu düşünülen 8 işçi idam edildi. İdam edilen 8 işçiden biri Albert Persons’dı.

Mahkeme özür dilemesi durumunda Persons'a affedileceğini bildirdi. Persons mahkemeye, "Bütün dünya suçsuz olduğumu biliyor. Eğer asılırsam cani olduğumdan değil, emekçi olduğumdan asılacağım," şeklinde cevap verdi. İdam edilen işçilerin cenazesine yüz binlerce insan katıldı.

İşçilerin zaferi

1888 yılında, Amerika Emek Federasyonu “8 saat çalışma” şartı kabul edilene kadar her yıl 1 Mayıs’ta gösteriler düzenlemeye karar verdi. Aynı tarihlerde Fransa ve Belçika işçi sendikaları da 1 Mayıs'la ilgili benzer kararlar aldı.

İşçilerin çok uzun süre beklemelerine gerek kalmadı. 1889 yılında Paris'te gerçekleştirilen 2. Enternasyonal, 1 Mayıs’ın işçilerin uluslararası birlik, mücadele ve dayanışma günü olduğunu kabul ve ilan etti. Bu tarihten beri 1 Mayıs her yıl tüm dünyada “İşçi Bayramı” olarak kutlanmaktadır.