1. Murat Dönemi Gelişen Olaylar

1. Murat Dönemi Gelişen Olaylar
1. Murat Dönemi - 1. Murat Dönemi Gelişen Olaylar - 1. Murat Dönemi Önemi Özellikleri

(1362-1389)


-I. Murat kardeşlerini öldürerek tahta geçen ilk Osmanlı padişahıdır.


-1362 yılında Sazlıdere Savaşı ile Bizans ordularını yenerek Edirne'yi fethetti.


-Gümülcine ve Filibe alınarak Bizans'ın Balkanlarla olan bağlantısını kesildi.


-Bu durum Balkan uluslarının Osmanlı'ya karşı birleşik haçlı ordusu oluşturmalarına sebep oldu.


UYARI: 1364 yılında oluşturulan bu Haçlı ordusu tarihte Osmanlı Devleti'ne karşı oluşturulan ilk Haçlı ordusudur.


-1364 tarihinde Sırp Sındığı savaşı ile Haçlı ordusu bozguna uğratıldı.


-Bu savaş ile Balkanlar'da Macar etkisi kırıldı.


-1371'de Sırplarla Çirmen Savaşı yapıldı ve Sırplar bozguna uğratıldı.


-1389 tarihinde ikinci bir Haçlı ordusu Osmanlı Devleti'ne saldırdı.


-1389 tarihinde Kosova Savaşı ile Haçlı orduları ikinci kez yenildi.


UYARI : Bu savaş sonunda, savaş meydanında bulunan yararlıların büyük bir bölümü düşman askeriydi. Sultan Murat, savaş sonrası, savaş meydanında dolaşırken uzakta ölüler arasında bir kıpırdanma oldu. Ölüler arasında uzun boylu bir Sırplı (Kral Lazard'ın damadı, Miloş) kalkarak padaişaha doğru gelip elini öpmek istediğini söyledi. Padişaha yaklaşan Sırplı, aniden hançerini çekerek muhafızlara rağmen I. Murat'ı hançerledi. Sırplı hemen oracıkta paramparça edildi.


-Anadolu'da Germiyanoğulları'ndan Kütahya, Simav ve Tavşanlı çeyiz olarak alındı.


-Ankara ele geçirildi.


-Çandarlı Halil'in teklifi ile Yeniçeri Ocağı'nın temeli atıldı. İlk defa devşirme sistemi uygulanmaya başlandı.


-Tımar sistemi oluşturuldu.


-Rumeli Beylerbeyliği kurularak, merkeze bağlı eyalet sistemi oluşturuldu.



(1362-1389)


-Bulgar ve Bizans kuvvetleri 1363 Sazlıdere Savaş ile yenilgiye uğratılarak Edirne alındı. Başkent Edirne’ye taşındı.


-1364 Sırpsındığı Savaşı ile Haçlılar bozguna uğratıldı.


-Osmanlıya karşı kurulan ilk Haçlı ittifakı başarısız olmuş oldu.


-1371 Çirmen Savaşı ile Bulgar ve Sırp kralları himaye altına alındı.


-Sırp, Hırvat, Boşnak, Arnavut ve Macar kuvvetlerinden oluşan haçlı ordusu 1389’da I. Kosova Savaşı’nda yenilgiye uğratıldı.


-Tuna’ya kadar bütün Balkan toprakları Osmanlıya geçti.


-İlk kez Anadolu Beyliklerinden yardım alındı.


-I. Murat savaş meydanını gezerken bir Sırplı tarafından şehit edildi.


-I. Murat teşkilatlanmaya da önem verdi:


-Balkanlardaki ilerleyiş üzerine Osmanlının ilk eyaleti olan, Rumeli Beylerbeyliği (eyaleti) kuruldu.


-Tımar sistemi kurularak uygulanmaya başlandı.


-Yeniçeri Ocağı kurularak, “Pençik Sistemi” ilk kez uygulandı.


-Vezir-i Azamlık, Kazaskerlik ve Defterdarlık makamları oluşturuldu ve divan teşkilatı genişletildi.


-I. Murat Sultan unvanını kullanan ilk Osmanlı padişahıdır.



(1362-1389)


Balkanlar’daki Faaliyetleri:


-Taht değişikliğinden faydalanan Bizans, Rumeli’deki toprakları geri alınca Lala Şahin Paşa ile beraber Rumeli’ye geçen I. Murat, Filibe’yi de dahil ederek bu bölgeleri geri almıştır.


-Bulgar ve Bizans ordularıyla yapılan 1363 Sazlıdere Savaşı’yla Edirne fethedilmiştir.


-Bu gelişmeler Osmanlılar’ın Haçlılar’la yaptığı ilk savaş olan 1364 Sırpsındığı Savaşı’na neden olmuştur.


-Sonuçta Sırbistan ve Bulgaristan yolu Osmanlılar’a açılmış ve Bulgarlar hakimiyet altına alınmış, Edirne başkent yapılmıştır.


-Sırbistan’a yapılan akınlar 1371 Çirmen Savaşı’na sebep olmuştur.


-Bu savaştan sonra Sırplar da Osmanlı’ya bağlanmıştır.


-Osmanlı aleyhinde faaliyetlerde bulunan Bosna krallığı üzerine Lala Şahin Paşa bir orduyla gönderilmişse de tuzağa düşürülerek Ploşnik denilen yerde bozguna uğratılmıştır.


-1388 Ploşnik Bozgunu’nun (ilk yenilgi) Balkanlar’da uyandırdığı heyecan, Türkler’i Balkanlar’dan atma isteği ve daha önceki savaşların intikamını alma düşüncesiyle yeni bir haçlı ordusu toplanmıştır.


-I. Murat, Anadolu beyliklerinden ‘de aldığı yardım ile Haçlılar’ı Kosova’da büyük bir mağlubiyete uğratmıştır. (I. Kosova Savaşı 1389).


Not-1 : I. Murat savaş meydanını gezerken bir Sırp tarafından şehit edildi.


Not-2 : Osmanlılar, topu ilk kez düşmanı korkutmak amacıyla bu savaşta kullandılar.


Not-3 : Tuna nehrine kadar olan yerler ele geçirildi.



Anadolu Türk Birliğini Kurma Çalışmaları:


-Anadolu beylikleriyle iyi geçinilmiş akrabalık bağları kurulmuştur.


-Germiyanoğulları’ndan çeyiz yoluyla Tavşanlı, Simav çevresini, Hamitoğulları’ndan satın alma yoluyla Göller yöresini topraklarına katmıştır.


-Ankara tekrar geri alınmış, Karamanoğulları ile ilk ilişkiler başlamıştır.



Teşkilatlanma Çalışmaları:


-Divan geliştirilmiş, defterdarlık, İlk vezir-i azamlık, kazaskerlik makamları kurulmuş, mali teşkilatın temelleri atılmış,


-Rumeli Beylerbeyliği kurulmuş,


-Yeniçeri Ocağı ve Acemi Oğlanlar Ocağı temelleri atılmıştır. (Pençik usulüne göre).


-Osmanlı tarihinde ilk kez sultan unvanını kullanmış,


-Haçlılar’la ilk kez mücadele etmiştir.


-Tımar sistemi ilk kez uygulanmıştır.


-Veraset sisteminde değişiklik yaparak, “Ülke hükümdar ve oğullarının ortak malıdır.” anlayışını getirmiştir.



(1362-1389)


Rumeli’ye yerleşme çabaları sürerken Orhan Beyin ölmesi üzerine yerine oğlu 1.Murat geçer.


Döneminin önemli olayları şunlardır:


a) Kardeşi Savcı Beyin ayaklanmasını bastırılması


b) Ahilerin eline geçen Ankara’nın geri alınması(1361)


c) Balkanlarda (Rumeli) ilerleme: 1.Murat Anadolu’da düzeni sağladıktan sonra fetihlere devam etmek için Rumeli’ye geçer.Lüleburgaz ve Çorlu alınır.


1-Sazlıdere Savaşı ve Edirne’nin Alınması (1363):1.Murat’ın Edirne üzerine yolladığı Lala Şahin Paşa komutasındaki Türk ordusu Sazlıdere denilen yerde Bizans-Bulgar birleşik kuvvetlerini yener.Hemen ardından Edirne alınır(1363).


2-Lala Şahin paşa, Evrenuz Bey ve Hacı İlbey gibi değerli Türk komutanları tarafından Filibe,Gümülcine,Serez,Malkara,İpsala Dedeağaç ve Dimetoka’nın alınması


Ayrıca 1.Murat döneminde;


1) Yeniçeri ocağının kuruldu ve Pençik(beşlik) sistemi uygulandı,


2) Rumeli beylerbeyliği kuruldu,


3) Tımar sistemi kuruldu ve uygulanmaya başlandı,


4) Veziriazamlık(başvezir),Kazaskerlik ve Defterdarlık makamları oluşturuldu,5)Sultan ünvanı ilk kez kullanıldı.