Bilgisayar Oyunlarının Zararları

Bilgisayar Oyunlarının Zararları

Tarih 16 Aralık 1997′yi saatler de 18.30′u gösteriyordu. Japonya’da 37 haftadır reyting rekoru kıran ‘‘Pocket Monster’’ adlı çizgi film gösterime girdi. 20 dakika sonra ise üyke çapında binlerce evde aynı anda aynı panik yaşanmaya başlandı. Bilgisayar virüslerine karşı savaş yürüten ‘‘Pocket Monster’’ (Cep Canavarı), kırmızı şimşekler çakan bombalarıyla düşmana meydan okurken, çocukların bir kısmı kusmaya başladı, kimi bilinçsiz bir şekilde yere yığıldı, diğerlerinin ağzından kan geldi.

Uzmanların yaptığı açıklamaya göre ‘‘ışığa duyarlı epilepsi’’ye neden olan bu çizgi film, o gece 11 bin 870 çocuğu etkiledi. Mide bulantısı, görme bozukluğu, baş ağrısı, nefes darlığından şikayet eden çocukların 685′i hastanede tedavi edilirken, 208′i ancak birkaç gün hastanede yattıktan sonra taburcu olabildi.

Çocuk doktoru Jasushi Maeda, ‘‘Özellikle kırmızı ve beyaz ışığın seri ve güçlü bir şekilde yanıp sönmesi, beyinde kaosa yol açarak epilepsiye sebebiyet verebilir’’ diye konuşuyoor. ‘‘Pocket Monster’’ın aynı anda binlerce çocuğu hasta etmesinin ardından Nintendo firmasının aynı isimli oyunundan yola çıkarak yapılan çizgi filmin yayını da durduruldu.

Ancak uzmanlar yine de tehlikenin sona ermemiş olduğu görüşünde. TV, video veya bilgisayar oyunları, en az ‘‘Pocket Monster’’ kadar tehlikeli. Hatta suyun üzerinde kırılan güçlü güneş ışığı, diskolarda yanıp sönen ışıklar bile epilepsiyi uyandırabilir. Epilepsi hastası olduğunu bilmeyen kişilerde ise ani ışık değişimi, sara nöbetine yol açarak ekstrem durumlarda ölümcül neticelere neden olabilir.

Oyunlar ne kadar tehlikeli?

Video ve bilgisayar oyunlarındaki ışık efektleri, ender durumlarda çocuk ve gençlerde baş dönmesine ve mide bulantısına yol açabilir. Uzmanlar, bu konuda yapılan uyarılara pek dikkat edilmediğini söylüyorlar.

Firma uyarısı

1993 yılından bu yana ABD’de satılan bilgisayar ve video oyunlarının kullanma kılavuzunda, bu oyunların epilepsiye yol açabileceği uyarısı yapılıyor. Oyun sırasında ara vermek ve aşırıya kaçmamak gerekiyor.

Doktora gidin

Oyun sırasında başağrısı, görme bozukluğu, baş dönmesi, mide bulantısı, bilinçte kayma, yön bulma bozukluğu, kramp gibi sağlık şikayetleri oluşursa doktora başvurun.

Basit oyunlar

Nintendo bir süreden beri oyunlarında mümkün olduğu kadar az ışık efekti kullanıyor. Oyun temposu düşürülüyor, ani ışık değişikliklerine fazla yer verilmiyor.

Bilgisayar oyunları şiddete yöneltiyor

Diyanet İşleri Başkanlığı Diyanet Dergisi’nin yeni sayısında şiddeti ele aldı. Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Abdurrahman Akbaş, dergide yer alan “Bilgisayar ve Şiddet” konulu yazısında, oyunun çocuklar için bir ihtiyaç olduğu, ancak son yıllarda, “köşe kapmaca”, “misket”, “topaç”, “sek sek” gibi oyunlar yerine çocukların bilgisayar oyunlarını tercih ettiğine dikkat çekti. Bilgisayar oyunlarının ise pek azının eğitici ve öğretici olduğunu belirten Akbaş, şiddet ihtiva eden oyunların üzerinde özellikle durulması gerektiğini vurguladı.

Yaşamak için yok et
Bilgisayar oyunlarının “yaşamak için yok et” düşüncesini çocuklara aşıladığını ifade eden Akbaş, çocukların hoşgörüden uzak, insan bedenini parçalayan oyun kahramanlarını kendilerine örnek aldıklarını bunun kişilik gelişimleri için çok tehlikeli olduğunu söyledi. Akbaş yazısında, “Şiddet içerikli oyun ve filmleri izleyen çocuklar, olayların sebep ve neticesini sorgulamamakta, hayatı bir oyun gibi algılamakta, bu durum çocukların sosyal-ailevi ilişkilerini olumsuz yönde etkilemektedir” ifadelerine yer verdi.
Yazıda, bilgisayar oyunlarında genellikle yabancı kültür ve değerlerin reklamlarının yapıldığı, zararlı akımların, farklı inanışların sembollerinin kullanıldığına dikkat çekilerek, “Bu oyunları oynayan çocuklarımız, kendi kültür dünyamıza yabancılaşmakta, farkında olmadan zararlı akımların etkisi altında kalabilmektedir” denildi.

Çocuklarınızı takip edin!
Şiddet ve saldırganlığın çocukluk dönemlerinde öğrenildiğinin hatırlatıldığı yazıda, anne ve babalara “çocuklarınıza şiddet uygulamayın”, “onlara zaman ayırın”, “değer verin”, “çocuklarınızın ne tür bilgisayar oyunları oynadıklarını ve ne tür filmler izlediklerini kontrol edin” ve “şiddetin insan ilişkilerine acı verdiğini ikna edici biçimde anlatın” tavsiyelerinde bulunuldu. Yazıda, ayrıca “Bu oyunlara alternatif olarak, çocukların derslerine yardımcı olacak, eğlendirerek eğiten, dini ve ahlaki milli değerlerimizi aşılayan, güzellik, iyilik şefkat, yardımseverlik ve başkalarını düşünme gibi olumlu niteliklere sahip CD’ler satın alınmalıdır” tavsiyeleri yeraldı.

Bilgisayar oyunu cinayet nedeni olabilir mi?

Şiddet içeren bilgisayar oyunlarının çocuk ve gençler üzerindeki etkisi tartışma konusu… Son olarak ABD’de bir avukat, müvekkilinin bilgisayar oyununun etkisi altında kaldığı için arkadaşını öldürdüğünü iddia etti. Adı açıklanmayan 13 yaşındaki zanlının avukatı savunmasında, çocuğun gün boyunca şiddet içeren bilgisayar oyunu oynadığı ve suçu bu oyunların etkisi altında işlediğini söyledi.
Washington Post’un web sitesinde yer alan habere göre, Dallas’ta meydana gelen olayda, okuldan kaçan iki çocuk bilgisayarda oyun oynamak için zanlının evine geldi. Çocuklar gün boyunca şiddet içerikli oyunlar oynadılar ve sonunda zanlı, arkadaşını annesinin silahıyla vurdu. Avukat, çocuğun bunu “oyunun bir parçası olarak” yaptığını iddia etti.

Polis ise, zanlının oyun ve gerçek arasındaki farkı bildiğini belirterek çocuğun cinayetle yargılanması gerektiği yönünde görüş bildirdi. Haberde çocuğun suçlu bulunması halinde 40 yıl hapis cezası alabileceği ifade edildi.

Arkadaşı tarafından vurulan 13 yaşındaki Jonathan Hogan, göğsüne ve başına aldığı kurşun yaraları yüzünden hayatını kaybetti. Polis evde yaptığı aramada 11 bilgisayar oyunu buldu. Çocukların oyun oynadıkları sırada evde yalnız oldukları belirtildi.

Şiddet içeren bilgisayar oyunları son günlerde sık sık ABD gündemine geliyor. Son olarak ABD Federal Ticaret Komisyonu’nun, bu tür oyunların çocuklar üzerindeki etkisi hakkında bir rapor hazırladığı biliniyor.

Irkçı grupların silahı bilgisayar oyunu

Irkçılıkla mücadele eden Anti-Defamation adlı derneğin son raporuna göre, ırkçı gruplar gençleri kendi yanlarına çekmek için bilgisayar oyunlarını kullanıyor. “Etnik Temizlik”, “Siyahlara Ölüm”, “Toplama Kampında Av” gibi isimleri bulunan ırkçı oyunlarda, oyunun baş karakterin hedefi beyaz ırktan olmayanları öldürmek.
“Beyazların güç oyunları” olarak adlandırılan bu tür oyunlar ırkçı grupların internet sitelerinden satın alınabiliyor ya da ücretsiz download ediliyor. Irkçılıkla mücadele eden derneğin başkanı Abraham Foxman, bu tür oyunların modern teknolojiyi kullanarak gençlere ırkçılık düşüncesini aşıladığı uyarısında bulunuyor.

NEFRET MESAJLI OYUNLAR
Irkçı mesajlar veren oyunların en yenisi olan Etnik Temizlik’in kahramanı, siyahları, Yahudileri ve Latin Amerikalıları bulup öldürmek için şehrin sokaklarında dolaşıyor. Beyaz olmayan kurbanlar öldürüldükçe, oyuncunun puanları artıyor.

Geçen ay piyasaya çıkan oyunun birkaç binlik bir satış rakamına ulaştığı ve alıcıların yüzde 90′ının beyaz gençler olduğu belirtiliyor. Sitelerinde bu tür oyunlara yer veren gruplar, amaçlarının gençleri kendi yanlarına çekmek olduğunu itiraf ediyor.

Bir Neo-Nazi grubunun hazırladığı “Toplama Kampında Av” adlı oyun ise, II. Dünya Savaşı’nda Yahudilerin toplandığı Auschwitz’de geçiyor. Ocak ayında yayına verilen oyunun kullanıcılar tarafından 12 bin kez download edildiği bildiriliyor.

Avrupa’da bu tür sitelerin faaliyetleri yeni çıkarılan birtakım yasalarla engellenmeye çalışılıyor ancak ABD’de ırkçı siteler üzerinde bir denetim bulunmuyor.

Kişiye özel

Kişiye özel bilgisayar oyunu çağına merhaba. Her yaşa ve düzeye hitap eden bilgisayar oyunları son günlerin en gözde eğlence araçları. Yıllardır çocuklarla özdeşleşen bilgisayar oyunlarının gerçek meraklıları ise yetişkinler. Gökyüzünde, yaşadıkları stresi yeryüzünde bilgisayar oyunlarıyla atan pilotlar genellikle II. Dünya Savaşı’nı konu alan oyunlarda Nazi ordusuna karşı savaşıyor. Pilotların uçak savaşları dışında tercih ettikleri oyunlar ise şehir ve ülkelerin kurulduğu stratejik oyunlar. Üst düzey şirket yöneticileri ise genellikle NBA liginde basket oynuyorlar. Büyük şirket sahipleri ise genellikle stratejik oyunları tercih ediyorlar. Bankacıların tercihi ise genellikle kumar oyunları.

Her yaştan insanın gittiği oyun salonlarında erkeklerin tercih ettiği oyunlar futbol, araba ve motor yarışları olurken İstanbul’un dur-kalk trafiğinde hız yapamayan ve eğlenmek isteyen çoğu taksi şoförü birçok kimse de hız tutkusunu bilgisayar oyunlarında gidermeye çalışıyor. Sürdüğü motoru ya da otomobili dev ekrandan izleyebilen oyuncu motorunun üzerinde çocuklar gibi eğlenebiliyor.

Oyunlar da virüs bulaştırıyor

Bilgisayarları tehdit eden virüsler artık, sadece e-mail ya da web siteleriyle değil oyunlarla da bulaşıyor. Sega’nın Dreamcast oyun konsolu için piyasaya çıkarılan “Atelier Marie” adlı “role-playing” oyun CD’sinin çok tehlikeli bir virüs yaydığı açıklandı.
Oyun CD’sinin içinde bir ekran koruyucu bulunduğu ve bu ekran koruyucu, bilgisayara yüklendiğinde sisteme “Kriz” virüsü bulaştırdığı belirtildi. Oyunu Ekim ayında piyasaya dağıtan Japon şirketi Kool Kizz’e, oyunla ilgili çok sayıda şikayet geldi, bunun üzerine Kasım ayı ortalarında oyun piyasadan çekildi.

Uzmanlar, Kriz virüsünün bulaştığı bilgisayarda, 25 Aralık günü aktif hale geçerek CMOS kurulumu ve BIOS’a zarar verebileceği uyarısında bulunuyor. BIOS, bilgisayarın en önemli fonksiyonlarını yerine getirmesini sağlıyor, eğer BIOS cipi zarar görürse kullanıcı bilgisayar giremiyor ve sorun ancak çipin yenilenmesiyle çözülebiliyor.

Virüs, bilgisayardaki dosyaların yanısıra hard diske de zarar verebiliyor. Anti-virüs şirketi Sophos, virüsün bilgisayarı kullanılamaz hale getirebilecek kadar tehlikeli olduğuna dikkat çekiyor.

Kool Kizz şirketi virüs bulaştıran “Atelier Marie” oyunu nedeniyle kullanıcılardan özür diledi ve CD’ye virüsün, yetkili olmayan bir personel tarafından kazayla bulaştırıldığını açıkladı.

Virüs bulaşan oyunun sadece Japonya’da piyasaya çıktığı ancak oyun meraklılarının aracılığıyla ülke dışına çıkmış olabileceği belirtiliyor.

Bilgisayar çocuğunun hastalığı “Nintendonitis”

Bilgisayar oyunları ile televizyonlara bağlanarak oynanan konsol oyunlarının, çocukların vücut ve ruh sağlığını bozduğu belirlendi. Doktorlar bu hastalığı “Nintendonitis” olarak adlandırdılar.

Çocuklar ve gençler arasında hızla yayılan bilgisayar oyunları, adı yeni konulan bir hastalığa yol açıyor. Doktorlar ilk örnekleriyle karşılaştıkları bilgisayar çağının bu yeni hastalığına ‘Nintendonitis’ adını verdiler.

En çok el kaslarını etkiliyor

Amerika’da 11 yaşında bir çocuk geçen yıl Noel hediyesi olarak aldığı konsol setinde oyun oynayarak saatler geçirdiği için elini kullanamaz duruma geldi. Elinde ve omzundaki ağrılar nedeniyle tedavi gören çocuğa ancak sınırlı saatlerde yeni oyuncağıyla oynamasına izin veriliyor.

Anne ve babalar uyarıldı

Amerika’da anne ve babalar, çocuklarının bilgisayar ve konsol oyunları nedeniyle bozulan sağlıkları nedeniyle uyarılıyor. Çocuklara, evde ve okulda el bakım egzersizleri yaptırılması isteniyor.

Koruyucu eldiven

Nintendo firması, bu yeni hastalığa karşı bir ‘yardım hattı’ kurdu. Buraya başvuranlara, bedava koruyucu eldivenler dağıtılıyor. Amerika’da ise okullarda bilgisayar derslerinden önce ve sonra zorunlu el egzersizleri yapılıyor.

Strese neden oluyor

Çocukların vazgeçilmezleri arasına giren bilgisayar oyunlar, ruh sağlığı açısından da ciddi tehlike yaratıyor. Oyunlarda aynı sahnenin saatler boyunca tekrar tekrar yaşanmasının çocuklarda strese neden olduğu belirtiliyor. Hekimler, Nintendonitis’in stres boyutunu engellemenin tek yolunun ise bu oyunların sınırlı saatlerde oynanması olduğunun altını çiziyor.

“Oyun, bilgisayar piyasasının lokomotifi”

Selçuk Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ferruh Yıldız, sanal oyunların hedef kitlesi olan gençlerin, bilgisayar piyasasının lokomotifi konumunda olduğunu söyledi. Yıldız, son yıllarda internet kafelere giden ve evine bilgisayar alan gençlerin önemli bölümünün oyunlara ilgi gösterdiğini, hayal gücünün sınırlarını zorlayan moda oyunların internet kullanımının da önüne geçtiğini kaydetti.

Son dönemde piyasaya çıkan üç boyutlu oyunların eski donanıma sahip bilgisayarları zorladığını anlatan Yıldız, “Verilerin hızlı okunması ve oyunların hızının takip edilebilmesi yeni teknolojiye ihtiyaç var. Matrix, GTA Vive City gibi son dönemde çıkan üç boyutlu oyunlar, yüksek performans gerektirdiği için donanım satışlarını önemli ölçüde destekliyor” dedi.

Bu tür oyunlar için 62 bitlik bilgisayar mimarisine ihtiyaç duyulduğunu anlatan Prof. Dr. Yıldız, şöyle konuştu:
“Bilgisayarın ana işlem merkezinde verilerin hızlı işlenerek ekrana yansıması, dolayısıyla oyundan keyif alınması için bilgisayarın değiştirilmesi de gerekebiliyor. Bu da keyifli ve oynayanı içine çeken bir oyun için en az bin dolarlık maliyeti gözden çıkarmak anlamına geliyor. Oyunun özelliğine göre bilgisayar bazı ek donanımlarla da güçlendirilebiliyor. Yüksek kapasiteli bir ekran kartı için 80 ile 300 dolar arasında bir harcama yapılabiliyor. Üstelik, bilgisayarın bütün birimleri arasındaki kapasitenin eş düzeyde yenilenmesi de performansın artırılması için şart.”

Yeni oyunlar için yüksek donanımlı bilgisayarlara ihtiyaç duyulmasının üretim ve satış planlaması olduğunu da vurgulayan Prof. Dr. Yıldız, yazılım ve donanım şirketlerinin yeni ürünleri, satışlarını artırmak için birbirine paralel geliştirdiklerini kaydetti.

Firmaların birçoğunun ortak ticari ilişkilerinin bulunduğunu ve anlaşmalı olduğuna işaret eden Yıldız, son yıllarda aralarında Çin ve Hindistan’ın da bulunduğu doğu ülkelerinin yazılım alanında önemli gelişmeler katettiklerini söyledi.

Donanım için teknik altyapı ve büyük masraf gerekirken, yazılım çalışmalarının daha az maliyet ve ucuz işgücü ile yapılabilmesi nedeniyle bu ülkelerde ilerlediğini belirten Prof. Dr. Yıldız, geliştirilen yeni oyunların donanım desteğine ihtiyaç duyması ile bu alandaki canlılığın moda yazılımlarla sağlandığını sözlerine ekledi.

Yıldız, bilgisayarlarının gözde oyunlara uyumunu sağlamak isteyen çok sayıda kullanıcının donanım şirketlerini ayakta tuttuğunu belirterek, yeni yazılımların yeni donanımları gerektirmesinin sektördeki satış rakamlarını artırdığını sözlerine ekledi.

Disney’den alternatif bilgisayar oyunu

Silahların, katillerin, hırsızların cirit attığı bilgisayar oyunları çok satarak şirketleri memnun ediyor belki ama anne-babaları da endişelendiriyor. Özellikle savaş oyunları, gangster temalı oyunlar rafları doldururken, içeriğinde şiddet olmayan oyunlar gözden kaçıyor. Disney’in internet ortamında da oynanabilen “Toontown”u çizgi film dünyasında geçen bir hikayeyle şiddetten uzak ve eğlenceli saatler vaadediyor.

Toontown’da karakterlerin başına en fazla suratlarına pasta yemek, su tabancasıyla ıslanmak gibi “kötü” şeyler geliyor. Oyunun amacı, Toontown’ı ele geçirerek, eğlenceyi ortadan kaldırmak ve renkli binaları griye boyamak isteyen Cog’lara engel olmak. Bunu yaparken oyuncular, Cog’ların yüzüne kahkaha patlatıyor, elmalı pastalar havada uçuşuyor. Oyuncular kaybetseler bile ölmüyor, üzülüyor ve evler arasındaki güvenli bölgelere dönüyorlar.

Disney’in geliştirdiği oyunu sanal ortamda oynayanların birbirleriyle iletişim kurmaları için özel bir chat modülü kullanılıyor. Chat’e girmek için özel şifre gerekiyor.

Oyunu CD olarak satışa sunan Disney, ayrıca ücretli abonelikle internetten oynama imkanı da sunuyor.

www.toontown.com