Patent nedir?

PATENT NEDİR?

Bir buluş için buluş sahibine devlet tarafından verilen bir patent, buluş
sahibinin izni olmadan başkalarının buluşu üretmesini, kullanmasını
veya satmasını belirli bir süre boyunca engelleme hakkı vermektedir.
Patentli bir buluş; tıpkı işle ilgili alınıp, satılabilen, kiralanıp, kiraya
verilebilen diğer mallar gibi buluş sahibinin mülkiyeti haline gelir.
Patentler alındıkları ülkeler için hak sahipliği doğurur.
Türkiye'de alınmış bir patent, sadece Türkiye içinde sahibine hak
sağlamaktadır ve patentli ürünleri başkalarının Türkiye'ye ithal etmesi
durumunda, hak sahibine ithali durdurma hakkı verir..
Birbuluşun patent verilerek korunabilmesi için gereken kriterler nelerdir?

• Yenilik,
Tekniğin bilinen durumunun aşılması,
Sanayiye uygulanabilirlik.
• Yenilik, başvuru yapılmadan önce başkaları tarafından yazılı, sözlü ya da uygulanarak açıklanmamış olmak anlamında mutlak yeniliktir
Tekniğin bilinen durumunun aşılması kriteri ise "konuda uzman bir kişinin kolayca
düşünüp uygulamaya koyamayacağı" nitelik anlamındadır.
Sanayiye uygulanabilirlik, buluşun tümüyle kuramsal olmak yerine pratiğe uygulanabilir özellik taşıması demektir. Bu üç kriteri taşıyan buluşlar patent ile korunurlar.

Buluş niteliğinde olmadıkları için patent
verilemeyecek konular:

a) Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları;
b) Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan,
usul ve kurallar;
c) Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar,
bilgisayar yazılımları;
d) Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili
teknik yönü bulunmayan usuller.
e) İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile
insan,hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleri. e) bendindeki hüküm bu usullerin herhangi birinde kullanılan terkip ve maddeler ile bunların üretim usullerine uygulanmaz.
Patentle korunamayacak buluşlar:

a) Konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar.
b) Bitki veya hayvan türleri veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki veya hayvan yetiştirilmesi usulleri.
Patent isteme hakkı
Patent isteme hakkı, buluşu yapana veya onun haleflerine ait olup, başkalarına devri mümkündür.
Buluş birden çok kişi tarafından birlikte gerçekleştirilmişse, patent isteme hakkı, taraflar başka türlü kararlaştırmamışsa, bunlara müştereken ait olur.
Aynı buluş birbirinden bağımsız birden çok kişi tarafından aynı zamanda gerçekleştirilmişse, patent isteme hakkı, daha önce başvuru yapana veya diğerine göre rüçhan hakkı olana aittir.
Patent almak için ilk başvuran kişi, aksi sabit oluncaya kadar, patent isteme hakkının sahibidir.
Endüstriyel Tasarım Koruması Nedir? Bilgisayar programları ve yarı iletkenlerin topografyaları hariç olmak üzere, endüstriyel yolla veya elle üretilen herhangi bir nesnenin yanı sıra bileşik bir sistem veya bunu oluşturan parçaları, setler, takımlar, ambalajlar gibi nesneleri, birden çok nesnenin veya sunuşun bir arada algılanabilen bileşimleri, grafik sembolleri ve tipografik karakterleri içine alan ürünlerin, insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur veya özelliklerinin tamamının veya bir parçasının yenilik ve ayırt edici niteliğe sahip olmak şartıyla dış görünümlerinin koruma kapsamı altına alınmasıdır.

Neden Tasarım Tescili? Endüstriyel tasarımların tescillenmesi demek, ürününüze bir kimlik kazandırılması ve tasarımın sadece size ait olduğunun garanti altına alınması demektir.
Firmalar faaliyette bulundukları sektör içerisinde, rekabetin kötü etkilerinden korunmak için ve en önemlisi rekabetçe üstün olmak için görsel yenilikler üretmelidir. Bu yenilikleri taklitçilerden korumak, piyasadaki itibarlarının zedelenmesini engellemek ve firma itibarlarınının kullanılarak emeklerinin karşılığından başkalarının avantaj sağlamasını engellemek için ürünlerini tescil ile korumalıdırlar.
• Endüstriyel Tasarım Olarak Tescil Edilemeyecek Tasarımlar Nelerdir?

• 554 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de tasarım koruması dışında kalan tasarımla şöyle belirlenmiştir;
• Yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olmayan tasarımlar ile kamu düzeni ve genel ahlaka aykırı tasarımlar
• Teknik fonksiyonun gerçekleştirilmesinde, tasarımcıya, tasarıma ilişkin özellik ve unsurlarda hiçbir seçenek özgürlüğü bırakmayan tasarımlar
• Tasarlanan veya tasarımın uygulandığı ürünü, başka bir ürüne mekanik olarak monte edilmek veya bağlayabilmek için ancak belirli biçim ve boyutlarda üretilebilen tasarımlar
• koruma kapsamı dışındadır.
• Ayrıca Endüstriyel Tasarım koruması;
• Üretim yöntemi
• Ürünün kullanım amacı
• Teknik faydaları
• Fonksiyonel özellikleri..... gibi konuları kapsamamaktadır.

• Türkiye’de İncelemesiz ve İncelemeli Olmak Üzere İki Çeşit Patent Sistemi Vardır

• İncelemesiz sistemde: ülkemizde mali kaynakları kısıtlı olan buluş sahiplerine ucuz, süratli, ancak süresi nispeten kısıtlı, 7 yıllık bir koruma sağlanmaktadır.

• İncelemeli sistemde: işlemler daha uzun sürmekte, ancak incelemeli patent, başvurunun patentlenebilirlik kriterlerine sahip olup olmadığını gösteren bir inceleme raporuna dayanarak verildiği için daha sağlam ve daha uzun bir koruma elde edilmektedir ve 20 yıllık bir koruma sağlanmaktadır. İncelemesiz patent, gerekli şartlar yerine getirilmek ve incelenmek şartıyla incelemeli patente dönüştürülebilmektedir
• Bir Ülkede Tescil Edilen Endüstriyel Tasarımın Tüm Dünyada Geçerli midir?
• Bir ülkede tescil edilen Endüstriyel Tasarımın tüm dünyada geçerli olacağı düşüncesi tamamen yanlıştır. Türkiye'de başvurusu yapılan ve tescil edilen bir tasarım sadece Türkiye sınırları içinde koruma hakkından yararlanır. Bu nedenle, ayrıca koruması istenilen her ülkede, o ülkenin mevzuatına göre başvuruda bulunularak tescil ettirme imkanı vardır.
• Lahey anlaşmasına katılım sonucunda Endüstriyel Tasarımların Uluslararası Tescilinin WIPO aracılığıyla yapılması sonucunda birden fazla ülkede tek bir ücretle, tek bir büro vasıtasıyla koruma sağlanabilecektir.
• Patent ve Faydalı Model belgesi koruma süreleri kaç yıldır?
• 1- İncelemeli patent 20 yıl,
• 2- İncelemesiz patent 7 yıl,
• 3- Faydalı model belgesi 10 yıl,
• Koruma süresi sona eren Patent ve Faydalı Modeller halka mal olur.