Problem çözme yöntemi (Mesleki Çalışma)

5.     PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ (Mesleki Çalışma)
        Probleme Dayalı Öğrenmenin Temel Özellikleri:

• Öğrenci merkezli bir yöntemdir.
• Öğrenenlerin yaratıcı düşünme, karar verme ve problem çözme (bilimsel araştırma) becerilerini geliştirme.     
• Bilgiyi anlamlandırarak, içselleştirme.
• Gerçek yaşama uygun özgün çalışmalar yapabilme, yaşam becerilerini geliştirme.
• Yaratıcı düşünme, yansıtıcı düşünme, eleştirel düşünme özelliklerini geliştirme.
• "Yaparak-yaşarak öğrenme" ilkesine dayanma aynı zamanda "öğrenmeyi öğrenme" sürecini gerçekleştirme.
• Öğrencilerin önceden edindikleri bilgileri ortaya çıkarmada gerçek yaşamlarında karşılaşabilecekleri durumlar üzerinde öğrenmenin gerçekleşmesini sağlama, bilgiyi anlamlı bir şekilde organize ederek öğrenme.

           Problem Çözme Yönteminde Aşağıdaki Basamaklar Kullanılır:

• Problemin hissedilmesi (farkına varma)
• Problemi tanımlama ve sınırlama
• Problem durumu ile ilgili bilgileri toplama
• Problemin çözümüne yönelik denenceler (hipotezler) oluşturma
• Veri toplama, toplanan verileri analiz etme
• Denenceleri test ederek doğruluklarını bulma
• Çözümü uygulama ve önerilerde bulunma.

       




Problem Çözme Yöntemi ile öğrenmenin Özellikleri:

• Öğretimin her kademesinde kullanılır.
• Yansıtıcı düşünmeyi, yaratıcı düşünmeyi, akıl yürütmeyi geliştirir.
• Öğrenciler problemin çözümünde bireysel ya da grup içinde sorumluluklar alır.
• Üst düzey zihinsel süreçler ve düşünme yolları kullanılır.
• Farklı (birden çok) çözüm yolları üretilir.
• Bilimsel ve bağımsız düşünme olanağını verir.
• Öğrenciler bilgi toplamada ve kullanmada etkindir.
• Öğrencide sorumluluk geliştirir.

          Problem çözme yönteminde tümdengelim, tümevarım, analoji (benzetim), analiz, sentez gibi üst düzey zihinsel beceriler geliştirilir ve kullanılır:

Tümdengelim:                                                                                                              Genel kurallardan, yasalardan özel örneklere ve olaylara ulaşma yoludur. Örneğin; Bütün madenler sıcakta genleşir. Telefon kablosu bir madendir. Telefon kablosu sıcakta genleşir.

Tümevarım:                                                  Örneklerden ve olaylardan genel kurallara ve yasalara ulaşma yoludur. Örneğin; Pınar oksijen alarak yaşar. Pınar bir insandır. Bütün insanlar oksijen alarak yaşarlar.

Analoji: (Benzetim yaparak düşünme):                                                                     Bir olayı benzer bir olayla benzeterek öğrenme yoludur. Örneğin; insan vücudundaki kan dolaşımını bir şehrin trafik akışına benzeterek açıklamak.

Analiz:                                                        Karmaşık ve bütün halinde bulunan bir şeyin, onu meydana getiren elemanlara ayrılması ve ayrı ayrı kısımlarının incelenerek bütünü tanıması yoludur. Örneğin; suyu H2 ve O gibi elemanlarına ayırmak, bir saati parçalarına ayırmak, bir cümleyi öğelerine ayırmak.

Sentez:                                                          Elemanları (parçaları) toplayarak bütüne ulaşma yoludur. Örneğin; un, tuz, maya karıştırılarak ekmek üretmek, parçalarını birleştirerek bir bilgisayar üretmek.


       






    Problem çözme yönteminde kullanılacak problem durumlarında (öğrenme senaryolarında) bulunması gereken özellikler:

• Probleme dayalı öğrenme senaryoları uygulanabilir nitelikteki birden çok çözüm yollarını içermelidir.
• Üst düzey düşünmeyi gözlem ve araştırma-inceleme yapmayı sağlamalıdır.
• Gerçek yaşamla ilişkili olmalıdır.
• İlgi çekici ve merak uyandırıcı olmalıdır.

             Problem Çözmenin Faydaları

• Öğrencilere ileride yüz yüze geleceği sorunlara uygulayacağı çözümlerin modellerini sağlar. Öğrenciler sonuçlara ulaşmak için nasıl bağımsız düşünmelerini gerektiğini öğrenirler.
• İlgiyle öğrenme güdüleme sağlar.
• Problem çözmeyi öğrenmek öğrenmeyi öğrenmektir. Çünkü birey edindiği bilgilerle yaşamında karşılaştığı problemleri çözerek yeni problemler edinir; kendi yeteneklerini kullanarak kendi kendine öğrenir.

Öğrencilerin karar verme, çözüm üretme, gözlemleme, rapor etme, karşılaştırma, bilgileri düzenleme, yorumlama, değerlendirme, özetleme gibi yetilerini geliştirir.
Öğrenciler problemleri analiz etmede ve ona büyük bir istekle başlamada kendilerine güven duyarlarsa bütün durumlarda etkin bir biçimde çalışma yolundadırlar. Yani değer durumlarda da sorunlarını kolayca hallederler.