Jules Gabriel Verne ( 8 Şubat 1828 – 24 Mart 1905), Fransız yazar
ve gezgindir.
Verne, Hugo Gernsback ve H. G. Wells ile genellikle "Bilim kurgunun
babası" olarak adlandırılır. Eserlerinde ayrıntılarıyla tarif ettiği
buluşlar ve makinelerin o sıralarda gelişmekte olan Avrupa sanayisi ve
teknolojisine ilham kaynağı olduğu düşünülür. Özellikle uzay, hava
taşıtları, denizaltılar hakkında yazmıştır.
1828’de Fransa’da doğdu.
Jules Verne, denizcilik geleneği olan bir
ailenin çocuğuydu ve bu durum onun yazım hayatını derinden etkiledi.
Küçük bir çocukken gemilerde tayfalık yapma hayali ile büyüdü. Fakat
ailesi onun hukuk öğrenimi yapmasını istiyordu.1847’de hukuk öğrenimi
görmesi için Paris’e gönderildi. Ancak Paris’teyken tiyatroya ilgisi
derinleşti. 1850’lerin sonlarında ilk oyunu yayınlandı. Babası, hukuk
öğrenimini bıraktığını duyduğunda çok üzüldü ve harcamaları için
gönderilen para kesildi. Bu durum Jules Verne’i öykülerini satarak para
kazanmaya zorladı.
Paris’in kütüphanelerinde jeoloji, mühendislik ve astronomi okunarak
geçirilen uzun saatlerden sonra, Jules Verne ilk kitabı Balonla Beş
Hafta’yı yayımladı. Bu romanı, Dünya’nın Merkezine Seyahat, Dünya’dan
Ay’a ve Denizler Altında Yirmi Bin Fersah gibi romanlar izledi.
Jules Verne İlham Kaynağı Olduğu İcatlar
Jules Verne hem zengin bir hayal
gücüne hem de müthiş bir öngörüye sahipti. Geleceği şaşılacak bir
kesinlikle görmüştü. Kitaplarını yazmadan önce evinde fizik deneyleri
yaptığı söylenir.
Kitaplarında sözünü ettiği makineler bir gün icat edildiğinde, hep onun
verdiği isimler kullanılarak onurlandırıldı. Onun sınır tanımaz “hayal
gücü”nün ürünü olan Nautilius adlı denizaltı, daha sonra ilk “gerçek”
nükleer denizaltıya
ismini verdi. Ayın Çevresinde
Seyahat’ten sonra aya gidildi. Bilim ve teknoloji onun “icatlar
ambarı”ndan çok yararlandı. “Back to the Future” filminde Dr. Brown'un
zaman makinesi ve çocuklarının isimleri için ilham kaynağı oldu.
Verne’in haritalara ve büyük keşiflere duyduğu sevgi, onu uzun bir
zamana yayılan coğrafi hikâyeler dizisini yazmaya yöneltir. "Balonla Beş
Hafta", "Deniz Altında Yirmi Bin Fersah", "Ay’a Seyahat", "Dünyanın
Merkezine Seyahat" genellikle sıra dışı özellikler taşıyan karakterlerin
akla hayale gelmez yerlere tuhaf araçlar ve yöntemlerle gidişlerini
anlatır. Çoğu, seyahatleri konu edinen bu macera romanları hem çok
beğeni kazanır hem de çok satar.
Jules Verne uzunca bir zamandan beri teknolojik öngörüsü olan bir
kâhin ve bir gelecek habercisi olarak algılandı. Bu yüzden bilim
adamlarınca da saygı görmüştür ve ilk ilhamlarını ondan aldıklarını
ifade eden 20. yüzyıl bilginlerinin sayısı da az değildir.
Yazdığı eserlerin başarısında, yazım
öncesi yapmış olduğu araştırmaların katkısı büyük olmuştur. Hiç
çıkmadığı hatta yaşadığı dönemde çıkmasına olanak bile olmayan
yolculukları hayal edip bunları kâğıda dökmüştür.
Jules Verne'in,
Osmanlı İmparatorluğu
dönemindeki İstanbul'u anlattığı 1883 yılında kaleme aldığı İnatçı
Keraban adlı romanında hiç görmediği Osmanlı İmparatorluğu'nun iki
şehrini; İstanbul ve Trabzon'u Hollandalı bir tüccar ile uşağının
gözünden mükemmel bir biçimde anlatması onun hayal gücü kadar araştırma
becerisinin de bir göstergesidir.
Denizler Altında Yirmi Bin Fersah (1870), Dünyanın Merkezine Yolculuk
(1864) ve Seksen Günde Devr-i Âlem (1873) romanlarıyla tanınır.
UNESCO’nun çeviri kitap veritabanına (Index Translationum) göre dünyada
en çok çevrilen ikinci bireysel yazardır.
Bilim kurgunun babası olarak anılan efsanevi yazar Jules Verne’in
yazdığı kitaplardan bazıları şunlardır:
Dünya’nın Merkezine Seyahat, Dünyanın Ucundaki Fener, Balonla Beş Hafta,
Denizler Altında Yirmi Bin Fersah, Yüzen Şehir, Dünya’dan Ay’a, Kaptan
Hatteras’ın Maceraları.
Tüm Bilim İnsanları / El Cezeri Kısaca / Albert Einstein Kısaca / Çağın Harika Bilgini; El Cezeri / Hayal gücünün tavanı var mıdır?