1833 yılında İsveç’de dünyaya gelen Alfred Nobel, 1837-59 yılları
arasında Peterburgda öğrenim görür. Daha sonra Stockholm’e dönerek kimya
okuyan Nobel, Nitrogliserin üzerine deneyler yapar. Dinamiti ve başka
birçok patlayıcı maddeyi bulan ünlü bilim adamı, 1863’de de sıvı
Nitrogliserin imal etmek üzere bir fabrika kurar ancak bu fabrika
1864’te havaya uçup, küçük kardeşi de burada hayatını kaybedince, anılan
maddeyi daha güvenli kullanılabilecek hale getirmek için farklı
araştırmalara yönelir.
Nobel’in araştırmaları bir süre sonra
sonuç verir ve 1875’de dinamiti bularak önce İngiltere’de (1867),
ardından da ABD’de (1868) dinamitin patentini alır. Daha sonra da
geligniti bulan (patent tarihi 1876) ve balisti keşfeden (1888) Nobel,
buluşlarının askeri amaçlarla kullanılması karşısında büyük üzüntü
duymuştur. Çünkü Nobel barışsever bir kişiliğe sahiptir.
Barışsever kişiliği ve savaş karşısında duyduğu üzüntü nedeniyle
buluşlarının ona kazandırdığı varlığı Nobel Vakfı’nın kurulması için
vasiyet bırakır ve bu vasiyetname uyarınca 30 Aralık 1896 yılında Nobel
Ödülleri (fizik, kimya, fizyoloji-tıp,edebiyat, barış)
kurulur ve 1901’den beri de 5 dalda bu ödüller verilir.
Nobel Ödülleri
27 Kasım 1895 tarihli ve 30 Aralık 1896’da Stockholm’de açıklanan
vasiyetnamesiyle
Alfred nobel’in kurduğu ödüllerdir. Bu
ödüller, “insanlığa çeşitli alanlarda hizmet edenleri” ödüllendirmek
amacıyla verilmektedir.
Bunu sağlamak içinde, Nobel’in servetinin yıllık geliri bei çeşit paya
bölünerek dağıtılır.
Bu ödüllerden birincisi fizik, ikincisi
kimya, üçüncüsü fizyoloji-tıp alanında en önemli buluşu yapan kimseye,
dördüncüsü edebiyat alanında en iyi eserin yazarına, beşincisi de
halklar arasında “kardeşliğin gerçekleşmesi ve barışın sağlanması” için
en çok ya da en iyi çalışan kimseye verilir. Fizik ve Kimya ödülleri
İsveç Fen Akademisi, Tıp ve Fizyoloji Ödülleri Stockholm Karolin
Enstitüsü, Edebiyat ödülü Stockholm Akademisi, Barış ödülü de Norveç
Storting’i tarafından seçilen beş kişilik bir komisyonca dağıtıldı.
İktisat alanında verilen Nobel Ödülü ise ancak 1969’da başlayabilmiştir.
Nobel Alan Ülkeler
Bugüne kadar toplamda 70 ülke2den farklı
kategorilerde bilim insanları ödül almıştır.
En çok Nobel ödülüne sahip ülke, 333
Nobel ödülü
ile ABD’dir. İkinci sırada 119 ülke ile en çok Nobel Ödülünü alan ülke
İngiltere olurken, Almanya 102 ödül ile üçüncü sırada yer almaktadır.
Diğer ülkelerin aldıkları nobel ödül sayıları ise şöyledir.
Fransa 62, İsveç 30, Rusya 27, İsviçre 26, İtalya ve Kanada 20, Japonya,
Avusturya ve Hollanda 19,
Danimarka 14, Norveç ve Polonya 12,
Avustralya ve Macaristan 11, Belçika ve İsrail 10, G.Afrika ve Çin 9,
İspanya 8, Hindistan ve İrlanda 7, Çek Cumhuriyeti ve Arjantin 5,
Belerus, Finlandiya Portekiz ve Mısır 4, Meksika ve Romanya 3, Bosna
Hersek, Cezayir, Doğu Timor, Guatemala, G.Kore, İran, Liberya, Pakistan,
Slovakya, Şili, Yunanistan, Saint Lucia, Hırvatistan 2 ve Azerbaycan,
Bangledeş,Brezilya, Bulgaristan, Filistin, Faroe Adaları, Gana,Kenya,
Kıbrıs Rum Kesimi, Kolombiya, Kosta Rika, Myanmar, Nijerya, Peru,
Slovenya, Sırbistan, Tayvan, Tibet, Trinidad ve Tabago, Türkiye,
Venezüella, Vietnam ve Yemen 1 Nobel ödülü almıştır.
Alfred Nobel / Marie Curie Kimdir? / Marie Cruie / El Kindi Kısaca / Harezmi Hayatı Kısaca / Da Vinci Hayatı Kısaca /
Albert Einstein Kısaca Tweet
Bilim
İnsanları /
Bilim İnsanları Hayatı Kısaca /
Bilim
Kadınları /
Bilim İnsanı Nasıl Çalışır? /
Aforizmalar /
Bilim İnsanları Capsleri /
Bilim İnsanı Sözleri