Öğretim programlarındaki bilgi, beceri
ve değerlerin istenilen düzeyde kazandırılması temel amaçtır. Bu amaç
doğrultusunda, öğrencilerin aktif olduğu öğretim yaklaşımlarının
uygulanması, öğrenme ortamlarının ve materyallerinin amaca uygun
seçilmesi, becerilerin ve kazanımların süreç içerisinde izlenmesi ve
öğrencilerin gelişimlerinin kontrol edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle
öğrenme öğretme süreciyle ölçme ve değerlendirme uygulamalarının eş
güdümlü ve birbirini destekler nitelikte olması gerekir.
Öğretim programlarında öğrencilerin süreç içerisinde izlenmesi,
yönlendirilmesi, öğrenme güçlüklerinin belirlenerek giderilmesi,
öğrencilerde anlamlı ve kalıcı öğrenmenin desteklenmesi amacıyla sürekli
geri bildirimin sağlanmasına yönelik bir ölçme değerlendirme anlayışı
benimsenmiştir. Elde edilen sayısal
değerlerin anlam kazanabilmesi için öğrencilerin gelişiminin izlenmesi
ve bu gelişime bağlı olarak yönlendirilmesi, programlarda önemsenen
ilkeler arasındadır.
Eğitim öğretim sürecinde
ölçme ve değerlendirme faaliyetleri;
tanıma, izleme ve sonuç odaklı olmak üzere üç farklı şekilde
yapılabilmektedir. Tanıma amaçlı değerlendirme; öğretim programlarında
vurgulanan öğrencilerin üst düzey düşünme becerileri, kazanımlar ve
değerler açısından ön öğrenmelere ilişkin düzeylerinin belirlenmesidir.
İzleme amaçlı değerlendirme; asıl amacı öğrencilere not vermek olmayan,
dönemin başından sonuna kadar öğretimi geliştirmek, öğrencilerin öğrenme
eksikliklerini belirlemek, ilgi ve yeteneklerini ortaya çıkarmak
amacıyla süreç odaklı olarak yapılan değerlendirmedir. Sonuç odaklı
değerlendirmede ise öğrenme öğretme süreci sonunda, öğrenmenin ne
düzeyde gerçekleştiği tespit edilmekte ve öğrencilerin başarı düzeyleri
belirlenmektedir..
Değerlendirme, öğretim programlarında kazandırılmak istenilen bilgi,
beceri ve yetkinliklere öğrencilerin ne oranda ulaştıklarının tespit
edilmesi ve tespit edilen eksik veya yanlış öğrenmelerin giderilmesi
için önlemler alınmasının sağlanması açısından önemlidir.
Değerlendirme öğrenme ve öğretme
sürecinin bir parçası olarak düşünülmelidir. Yapılan değerlendirme
çalışmalarının sürekli olması önemlidir. Öğretim öncesinde yapılan
değerlendirme, öğrenci hakkında bilgi edinilmesini ve öğrenme hedeflerinin
belirlenmesini; öğretim sırasında yapılan değerlendirme, öğrenci ve
öğretmene geri bildirim verilmesini; öğretim sonunda yapılan
değerlendirme ise öğrenme hedeflerinin karşılanıp karşılanmadığı ve
belirli alanlarda değişiklik yapılması gerekip gerekmediği hakkında
karar vermeyi sağlayacaktır.
Değerlendirme çalışmalarında önemli bir husus, kazanımlara
öğretmenin yanı sıra öğrencilerin kendi kendilerine yapacakları
değerlendirmelerle ulaşmalarını sağlamak olacaktır. Bu hem öğrencilerin
öz güvenlerini, öz denetimlerini geliştirecek hem de onlara öğrenmeyi
öğrenmenin yollarını açacaktır. Bu
nedenle öz değerlendirme, akran değerlendirme ve grup
değerlendirmelerinin verimli bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için üç
aşama uygulanmalıdır. Öğrenci ilk aşamada sözel, ikinci aşamada yazılı
olarak kendi öğrenme sürecine, performansına, ürününe yönelik
değerlendirmelerde bulunmalıdır. Üçüncü aşamada ise dereceli puanlama
anahtarı, öz değerlendirme formları, dereceleme ölçekleri gibi çeşitli
araçlar kullanılarak puanlamalar yapılabilir.
Bu aşamaların sırasıyla uygulanmasına dikkat edilmelidir. Öğrencilerden,
birinci ve ikinci aşamayı etkili olarak kullandıktan sonra kendi
ürününe, akranının ürününe ve grup olarak yaptıkları çalışmalara ilişkin
puan vermesi istenir.
Bütün diğer çalışmalarda olduğu gibi ölçme ve değerlendirme
faaliyetlerinde de bireysel farklılıklar dikkatle ve titizlikle göz
önünde bulundurulmalıdır. Amaç hiçbir
zaman öğrencileri yargılamak değil; akademik, sosyal veya kültürel
gelişimlerini destekleyerek onlara yol gösterecek bir faaliyet olarak
ölçme ve değerlendirme çalışmalarını yapmak olmalıdır.
Teknoloji Tasarım Dersinin Amaçları
Teknoloji ve Tasarım Dersi 7. Sınıf Konuları ve İşlenişi / Teknoloji ve Tasarım Dersi 8. Sınıf Konuları ve İşlenişi / Ders Üniteleri