8. sınıf seviyesinde öğrencilerden; İnovatif düşünce ve fikirlerin
korunması, bilgisayar destekli tasarım, döngüsel tasarım süreci, tasarım
iletişimi, tanıtım ve pazarlama, tasarım iletişimi, ürün geliştirme,
mühendislik ve tasarım, doğadan tasarıma, ulaşım teknolojileri, özgün
eserimi tasarlıyorum ve bunu ben yaptım ünitelerinde bilgi, beceri,
duyuş sahibi olmaları ve bunları uygulamada kullanabilmeleri
beklenmektedir.
TEKNOLOJİ ve TASARIMIN DOĞASI
8.1. İnovatif Düşünce ve Fikirlerin Korunması
Bu ünitede değişime olan istek, yeniliğe açıklık, inovasyon türleri,
özgün ve yaratıcı fikirlerin kullanım hakları, koruma yöntemleri,
çeşitleri, fikirlerin patent belgesi, faydalı model belgesi, marka
tescili, endüstriyel tasarım tescili ile korunmasının teknolojik
ilerlemeye katkısı konularının öğretilmesi amaçlanmıştır.
8.1.1. İnovasyon
Önerilen Süre: 4 ders saati
Konu/kavramlar: İnovasyon, inovatif düşünce, inovasyon türleri
8.1.1.1. İnovasyon kavramını açıklar.
İnovasyonun ürün, hizmet, pazarlama ve organizasyon türlerinin olduğuna
değinilir.
8.1.1.2. İnovasyonun insan yaşamı için öneminin farkına varır.
8.1.1.3. İnsan yaşamını kolaylaştıracak inovatif bir fikir geliştirir.
Öğrencilerin bireysel ya da işbirlikçi yöntemleri kullanarak belirlenen
ürün, hizmet, pazarlama ve organizasyon türlerine yönelik yeni fikirler
geliştirmesi beklenir.
8.1.1.4. Geliştirdiği inovatif fikri değerlendirir.
8.1.1.5. Geri bildirimler doğrultusunda inovatif fikrini yeniden
geliştirir.
Geliştirdiği fikrinin güçlü ve zayıf yönlerini görmesi bunları
karşılayacak yeni çözümler üretmesi beklenir.
8.1.2. Fikrî ve Sınaî Haklar
Önerilen Süre: 2 ders saati
Konu/kavramlar: Patent belgesi, faydalı model belgesi, marka tescili,
endüstriyel tasarım tescili
8.1.2.1. Patent belgesi, faydalı model belgesi, marka tescili,
endüstriyel tasarım tescili kavramlarını tanımlar.
8.1.2.2. Fikrî ve sınaî mülkiyet haklarının teknolojik ilerlemedeki
önemini kavrar.
8.1.2.3. Buluş ve tasarımların nasıl korunacağını fark eder.
Fikrî ve sınaî mülkiyet haklarının korunmasının sosyal bir sorumluluk
olduğu konularına girilir. Örnekler verilerek önemini kavramaları
sağlanır.
Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı
8.1.2.4. Teknoloji ve tasarım geliştirme çalışmalarında insan hakları,
toplumsal ilerleme ve çevre duyarlılığının uygarlığa katkısını sorgular.
YAŞAM ve TEKNOLOJİ
8.2. Bilgisayar Destekli Tasarım
Bu ünitede öğrencilerin 3 boyutlu tasarım bilgisi ve akıllı ürünleri
öğrenmeleri amaçlanmaktadır.
8.2.1. Üç Boyutlu Tasarım
Önerilen Süre: 4 ders saati
Konu/Kavramlar: 3 Boyutlu (3B) tasarımlar
8.2.1.1. Tasarımı için taslak çizimler yapar.
8.2.1.2. 3 boyutlu olarak tasarım sürecinde bilgisayarların bir araç
olarak kullanılabildiğini fark eder.
Bilgisayar destekli tasarım yaparken 3 eksenli koordinat yapısından
bahsedilmesi gerekir. 3 boyutlu tasarım yapılan yazılımlarla neler
üretebileceğini deneyimler.
8.2.1.3. Taslak çizimlerini bilgisayar destekli tasarım teknolojileri
yardımıyla üç boyutlu görsellere dönüştürür.
Resim ve grafik işleme yazılımlarından bahsedilmesi ve en az bir
tanesini kullanarak görsel oluşturması beklenir.
8.2.2. Akıllı Ürünler
Önerilen Süre: 4 ders saati
Konu/Kavramlar: Bilgisayar teknolojilerinin günlük hayatta kullanılan
ürünlerle birleştirilmesi
8.2.2.1. Sensör teknolojisinin günlük hayattaki uygulamalarını analiz
eder.
Örneğin fotoselli kapı, lamba, apartman boşluğu aydınlatmasının nasıl
çalıştığı incelenebilir.
8.2.2.2. İnternete bağlı nesnelerin günlük hayattaki kullanımlarına
örnekler verir.
8.2.2.3. Akıllı ürün kavramına uygun olarak gelecekte kullanılabilecek
bir ürün tasarlar.
Öğrencinin gelecek senaryoları üzerinden problem tanımı yapması ve
tanımladığı ihtiyaçlar çerçevesinde bir akıllı ürün çizerek tasarlaması
beklenir.
Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı
8.3. Döngüsel Tasarım Süreci
Bu ünitede öğrencilerin öğrendikleri tasarım becerisi ve teknoloji
bilgisini özümseyerek ve döngüsel tasarım sürecini kullanarak yeni bir
ürün ortaya koymaları amaçlanmaktadır.
8.3.1. Problem Tanımlama
Önerilen Süre: 1 ders saati
Konu/Kavramlar: Tasarım problemi tanımlama
8.3.1.1. Tasarım eyleminin bir problem tanımlama ve çözüm önerme süreci
olduğunu ifade eder.
8.3.1.2. Günlük yaşamda karşılaşılan bir sorun veya ihtiyacı “tasarım
problemi” olarak tanımlar.
8.3.2. Araştırma
Önerilen Süre: 1 ders saati
Konu/Kavramlar: Araştırma, veri toplama
8.3.2.1. Tasarım eyleminin gerçekleşmesinde araştırmanın basamaklarını
ifade eder.
8.3.2.2. Problemin çözümüne yönelik doğru veri kaynaklarına ulaşma
yollarını kavrar.
8.3.3. Planlama
Önerilen Süre: 1 ders saati
Konu/Kavramlar: Tasarım geliştirme kriterleri, planlama
8.3.3.1. Mevcut tasarım önerisini tasarım geliştirme kriterlerine göre
planlar.
8.3.3.2. Tasarımı oluştururken kullanıcı, malzeme, uygulama ve çevresel
faktörlerin önemini kavrar.
Ergonomi, estetik, yenilikçilik-özgünlük, işlevsellik, bakım ve tamir
kolaylığı gibi kullanıcı ihtiyaçları ile dayanıklılık, kolay
bulunabilirlik, geri dönüşüme uygunluk ve ekonomiklik gibi malzeme
özellikleri göz önünde bulundurulur.
8.3.3.3. Tasarım planını oluştururken ürünün sürdürülebilirliğini ve
çevreye etkisini göz önünde
bulundurur.
Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı
8.3.4. Oluşturma
Önerilen Süre: 2 ders saati
Konu/Kavramlar: Güvenlik önlemleri, model, prototip, geri dönüşüm
8.3.4.1. Tasarımı oluşturmak için gerekli aşamaları belirler.
8.3.4.2. Teknoloji ve tasarım uygulamalarında uyulması gereken güvenlik
önlemlerini ve önemini tartışır.
8.3.4.3. Örnek ürünlerin üretim süreçlerini ve gerekli kaynakları bilir.
8.3.4.4. Model ve prototip kavramlarını karşılaştırır.
8.3.4.5. Kullanımı tamamlanmış ürünlerin ikincil amaçlar için
kullanımını ve geri dönüşümünü araştırır.
Geri dönüşüm konusuna girilir. Günlük hayatta kullandığı ürünlerin
(ambalajlar vb.) dönüşümü ve tekrar kullanımı hakkında araştırma
yapmaları ve tartışmaları beklenir.
8.3.5. Değerlendirme
Önerilen Süre: 1 ders saati
Konu/Kavramlar: Değerlendirme ve sunum
8.3.5.1. Tasarımı özgünlük, işlevsellik, üretilebilirlik ve
sürdürülebilirlik açılarından değerlendirir.
8.3.5.2. Değerlendirme sonuçlarına göre ürününü geliştireceğini bilir.
8.3.5.3. Tasarladığı ürün hakkında görsel ve sözel olarak sunum yapar.
8.4. Tanıtım ve Pazarlama
Bu ünitede öğrencilerin tasarım ürünlerinin markalaşmasına yönelik
tanıtım ve pazarlama stratejileri geliştirmesi amaçlanmıştır.
8.4.1. Tanıtım ve Pazarlama Teknikleri
Önerilen Süre: 6 ders saati
Konu/Kavramlar: Ürünün markalaşması, tanıtılması, girişimcilik
8.4.1.1. Tanıtım teknikleri kullanarak ürününü pazarlamanın farkına
varır.
Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı
8.4.1.2. Tasarım sonucu ortaya çıkan ürüne (model veya ilk örnek) ait
marka ismi önerir.
8.4.1.3. Tasarım sonucu ortaya çıkan ürüne (model veya ilk örnek) ait
logo ve amblem tasarlar.
8.4.1.4. Tasarım sonucu ortaya çıkan ürünü (model veya ilk örnek)
tanıtan sloganlar oluşturur.
8.4.1.5. Tanıtım teknikleri olarak; ambalaj, afiş, poster, el ilanı,
broşür, reklam senaryosu, reklam filmi, kullanım kılavuzu hazırlar.
İNSAN VE YAPILI ÇEVRE
8.5. Tasarım İletişimi
Bu ünitede öğrencilerin tasarım fikrini ifade edecek görsel sunum,
mizanpaj (sayfanın düzenlenmesi) ve kompozisyonlar üretmesi
amaçlanmaktadır.
8.5.1. Görsel İletişim İlkeleri
Önerilen süre: 2 ders saati
Konu/kavramlar: Görselleştirme
8.5.1.1. Tasarım düşüncesini görselleştirebilmek için gereken görsel
iletişim elemanlarını kullanır.
Çizgi, nokta, form, biçim kullanarak bir fikri ifade edebilir.
8.5.1.2. Tasarım düşüncesini görselleştirebilmek için gereken görsel
iletişim ilkelerini uygular.
Görsel temalı bir kompozisyon denge, simetri, bütünlük vb. ilkeleri
kullanılarak hazırlanabilir.
8.5.2. Grafik Tasarım
Önerilen süre: 4 ders saati
Konu/kavramlar: Grafik tasarım ilkeleri
8.5.2.1. Grafik tasarımda kullanılan temel ilkeleri sıralar.
Grafik tasarımda denge, orantı ve görsel hiyerarşi, görsel devamlılık,
bütünlük ve vurgulama ilkeleri üzerinde durulur.
8.5.2.2. Grafik tasarım ilkelerini kullanarak ürün tasarlar.
Grafik ürünleri; kartvizit, amblem, ambalaj, afiş, poster, el ilanı,
broşür,reklam senaryosu,reklam filmi, kullanım kılavuzu hazırlar.
8.5.2.3. Tasarladığı grafik ürününü geri bildirimler doğrultusunda
yeniden yapılandırır.
Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı
8.5.3. Mizanpaj Hazırlama
Önerilen süre: 4 ders saati
Konu/kavramlar: Görsel kompozisyon ve mizanpaj hazırlama
8.5.3.1. Kompozisyon ve mizanpaj kavramını bilir.
8.5.3.2. Kompozisyon ve mizanpaj ilkelerini açıklar.
Bir gazete veya derginin sayfa düzenini oluşturan (mizanpaj) çeşitli
ögeleri gösterebilir. Bir poster üzerinde, anlatımı oluşturan
(kompozisyonun) vurgu, odak noktası oluşturma, birlik, elemanlar arası
geçiş, çeşitlilik ve karşıtlık gibi temel ifadeleri gösterebilir.
8.5.3.3. Tasarım fikrinin sunumu sürecinde kompozisyon ve mizanpaj sanat
eleman ve ilkelerini kullanarak uygular.
Bir gazete, dergi veya poster tasarımı yapmaları beklenir.
8.5.3.4. Hazırladığı tasarım ürününü alınan geri bildirimler
doğrultusunda yeniden yapılandırır.
8.6. Ürün Geliştirme
Bu ünitede öğrencilerin ürün geliştirmede ergonominin önemini kavrayıp,
ürün geliştirme eyleminin kapsamını, insanların yaşadığı çevre ve
eşyalarla ilgili katkısını bilmeleri amaçlanmaktadır.
8.6.1. Ürün Geliştirmede Ergonomi
Önerilen süre: 4 ders saati
Konu/kavramlar: Tasarımın ürüne dönüşmesi
8.6.1.1. Ergonomi kavramını açıklar.
8.6.1.2. Ürün tasarımında ergonominin önemini kavrar.
Cep telefonlarının tek el kullanımı için uygunluğu gibi günlük hayattan
örnekler üzerinde tartışılır.
8.6.1.3. Gündelik hayatımızdan bir ürünün kullanımına yönelik analizler
yapar.
Mutfak robotu, TV uzaktan kumandası vb araçların kullanımından
bahsedilmesi beklenir.
8.6.1.4. Var olan bir ürünün yapım aşamalarını tahmin eder.
Öğretmenin belirlediği bir ürünün işlem basamaklarını tahmin ederek
yazması beklenir.
8.6.1.5. Ergonomi kavramını dikkate alarak bir ürün tasarlar.
Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı
8.7. Mühendislik ve Tasarım
Bu ünitede öğrencilerin mühendislik ve tasarım ilişkisi ve mühendislerin
kullandığı tasarım süreci hakkında bilgi sahibi olmaları
amaçlanmaktadır.
8.7.1. Mühendislik ve Tasarım İlişkisi
Önerilen süre: 4 ders saati
Konu/kavramlar: Mühendislik ve tasarım İlişkisi
8.7.1.1. Mühendislik ve tasarım ilişkisini kavrar.
8.7.1.2. Çevresindeki ürünleri mühendislik ve tasarım kavramları
açısından analiz eder.
8.7.1.3. Mühendislik tasarım sürecindeki sınırlılıkları ifade eder.
Mühendislerin tasarım sürecinde dikkate alması gereken zaman, kültür,
mekân, bütçe vb. sınırlılıklardan bahsedilir.
8.7.1.4. Mühendislik tasarım sürecini kullanarak bir ürün tasarlar.
Öğrencilere ihtiyaç ya da problem içeren bir senaryo verilmesi ve bu
senaryodaki ihtiyaç ya da problemi, belirli sınırlılıkları dikkate
alarak çözen bir ürün geliştirmesi beklenir. Bu süreçte öğrenciler
işbirliği içerisinde, analitik düşünme ve sosyal becerilerini
geliştirirler.
8.8. Doğadan Tasarıma
Bu ünitede öğrencilere doğada var olan yapıların teknolojinin gelişimine
katkısı, nanoteknolojik yapıların özellikleri ve kullanım alanlarıyla
ilgili bilgi verilmesi amaçlanmaktadır.
8.8.1. Biyotaklit (Bio-mimicry)
Önerilen Süre: 6 ders saati
Konu/Kavramlar: Biyotaklit, tasarım ve doğa ilişkisi
8.8.1.1. Biyotaklit kavramını açıklar.
8.8.1.2. Biyotaklit ile tasarlanmış ürünlere örnekler verir.
Doğanın mevcut işleyişinden esinlenerek gerçekleştirilen çeşitli
tasarımlardan bahsedilir ve yakın çevrelerinden örnekler sunmaları
istenir.
8.8.1.3. Biyotaklit ile tasarlanmış bir ürünü analiz eder.
8.8.1.4. Yaşamında var olan bir sorunun çözümünde biyotaklit kavramını
kullanarak ürün tasarlar.
Günlük yaşamında karşılaştığı bir sorunun çözümünde doğadan esinlendiği
bir özelliği çizerek tasarlaması beklenir.
Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı
İHTİYAÇLAR VE YARATICILIK
8.9. Ulaşım Teknolojileri
Bu ünitede öğrencilerin kara, su, hava ve uzay ulaşım teknolojileri ile
ilgili bilgi sahibi olmaları amaçlanmıştır.
8.9.1. Farklı Ortamlarda Ulaşım
Önerilen Süre: 4 ders saati
Konu/Kavramlar: Kara, su, hava ve uzay ulaşım teknolojileri
8.9.1.1. Ulaşım araçlarının tasarımında dikkate alınan temel prensipleri
bilir.
Yakıt tasarrufu, sürtünme, aerodinamik, konfor, ergonomi, maliyet vb
faktörlere değinilir.
8.9.1.2. Farklı ortamlarda kullanılan ulaşım araçlarının farklı
özelliklere sahip olduklarını kavrar.
8.9.1.3. Farklı ortamlarda çalışabilecek bir ulaşım aracı tasarlar.
Öğrendiği tasarım ve ulaşım teknolojisi bilgisini kullanarak kara, su,
hava ve uzay ortamlarının en az iki tanesinde çalışabilecek bir araç
tasarımı yapması beklenir.
TASARIM VE TEKNOLOJİK ÇÖZÜM
8.10. Özgün Eserimi Tasarlıyorum
Bu ünitede öğrencilerin program boyunca teknoloji ve tasarım ile ilgili
elde ettikleri kazanımları kullanarak özgün bir ürün ya da eser
tasarlamaları, geliştirdikleri bir ürünün markalaşmasının ve tanıtımının
nasıl olabileceği üzerine düşünmeleri ve yaptıkları uygulamaları
sergilemeleri amaçlanmaktadır.
8.10.1. Problem Tanımlama
Önerilen Süre: 2 Saat
Konu/kavramlar: Tasarım problemi oluşturma/tanımlama
8.10.1.1. Günlük yaşamda belirlediği sorunları veya ihtiyaçları
listeler.
8.10.1.2. Günlük yaşamda karşılaşılan bir sorun veya ihtiyacı “tasarım
problemi” olarak tanımlar.
Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı
8.10.2. Araştırma
Önerilen Süre: 2 Saat
Konu/kavramlar: Araştırma, veri toplama, karşılaştırma
8.10.2.1. Tasarım probleminin çözümüne yönelik araştırma basamaklarını
uygular.
8.10.2.2. Problemin çözümüne yönelik doğru veri kaynaklarını kullanır.
8.10.2.3. .Benzer örnekleri araştırarak problemin çözümüne yönelik
mevcut çözümleri tartışır.
8.10.2.4. Araştırma sonuçlarına göre tasarım problem tanımını yeniden
yapılandırır.
Tasarlamayı düşündüğü ürünün nasıl bir soruna çözüm olacağını sınıf
ortamında tartışır, gerekirse sorunu tekrar tanımlar.
8.10.2.5. Özgün tasarım fikrini belirler.
8.10.3. Planlama
Önerilen Süre: 3 Saat
Konu/kavramlar: Kavramsal tasarım, fikir ve öneri geliştirme, tasarım
ölçütlerini belirleme
8.10.3.1. Tasarım geliştirme kriterlerini uygular.
8.10.3.2. Tasarımı oluştururken kullanıcı, malzeme, uygulama ve çevresel
faktörleri göz önünce bulundurur.
8.10.3.3. Tasarım problemine yönelik çözüm önerileri geliştirir.
8.10.3.4. Çeşitli kaynaklardan problemin çözümüne yönelik metot ve
teknikleri araştırır.
8.10.3.5. Taslak öneriyi, araştırma ile toplanan veriler doğrultusunda
yeniden yapılandırır.
8.10.3.6. Yapacağı tasarıma uygun olarak kullanacağı araç, gereç ve
malzemeleri belirler.
8.10.4. Oluşturma
Önerilen Süre: 5 Saat
Konu ve Kavramlar: Üretim, planlama, model ve prototip geliştirme,
sürdürülebilirlik
8.10.4.1. Teknoloji ve tasarım uygulamalarında güvenlik önlemlerini
uygular.
8.10.4.2. Tasarım çözümünü maket veya çizim olarak görselleştirerek
sunar.
Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı
8.10.4.3. Model veya prototip oluşturacak uygun araç, gereç ve
malzemeleri seçer.
8.10.4.4. Tasarım geliştirme kriterlerini uygulayarak ürünün model veya
prototipini oluşturur.
8.10.4.5. Tasarım modelini veya prototipini değerlendirmeler sonucunda
tekrar oluşturur.
8.10.5. Değerlendirme
Önerilen Süre: 2 Saat
Konu/kavramlar: Sunum ve değerlendirme
8.10.5.1. Özgünlük, işlevsellik, yapılabilirlik ve sürdürülebilirlik
açılarından değerlendirir.
8.10.5.2. Mevcut bir ürünü kullanıcı, malzeme, imalât ve çevreye etkisi
açısından değerlendirir.
Öğrenci örnek ürünü ergonomi, estetik, yenilikçilik-özgünlük,
işlevsellik, bakım ve tamir
kolaylığı gibi kullanıcı özellikleri ile dayanıklılık, kolay
bulunabilirlik, geri dönüşüme uygunluk ve ekonomiklik gibi malzeme
özelliklerine göre değerlendirir.
8.10.5.3. Ortaya çıkan ürünün (model veya prototip) uygunluğunu
akranları ile değerlendirir.
8.10.5.4. Değerlendirme sonuçlarına göre ürün geliştirme yollarını
önerir.
8.10.5.5. Ürünü değerlendirme sonuçlarına göre yeniden yapılandırır.
8.11. Bunu Ben Yaptım
Öğrencilerin ders içinde yaptıkları bütün
çalışmaları veya seçtikleri çalışmaları, öğretim yılı sonunda okul
yönetimi, ders öğretmenleri ve velilerin de katılımlarıyla “Bunu Ben
Yaptım” etkinliğinde görsel ve sözel sunularıyla birlikte sergilemeleri
hedeflenmektedir. Öğrenciler sunumlarında eserlerini sözel olarak
anlatabilecekleri gibi tanıtım kartı, afiş, el broşürü vb. materyaller
hazırlayarak
da sergileyebilir. Öğrencilerin hazırladıkları özgün ürünler için patent
başvurusu yapması tavsiye edilir.
8.11.1. Tasarım Ürünlerinin Tanıtımı ve Sunumu
Önerilen Süre: 4 ders saati
Konu/kavramlar: Tanıtım materyalleri ve sunum teknikleri
8.11.1.1. Sergileyeceği ürün için tanıtım materyalleri hazırlar.
8.11.1.2. Sergileyeceği ürünü sunar.
8. Sınıf Teknoloji ve Tasarım Üniteler ve Zaman
Dağılımı
Teknoloji Tasarım Yıllık Plan
Bilim İnsanları
/ Ünlü
Yazarlar /
Ünlü
Ressamlar /
Ünlü Müzisyenler /
Türk Büyükleri
/ Türk Bilim
İnsanları /
Ünlü Matematikçiler
/ Ünlü
Fizikçiler