Beyaz Ölüm... Sarıkamış Dramı...
Enver Paşa askerlerine doğru dönüp bir aslan edasıyla kükrüyordu:''Askerlerim, ne zaman öleceğinizi Cenabı Allah bilir. Atılan her top ya da tüfek mermisi ile ölünmez. O halde Allah istediğini yapıncaya kadar kendinizi koruyunuz.''
Osmanlı İmparatorluğu 2. Süvari Tümeni Aras nehri kıyısında,11.Kolordu ise Tortum hattında,10.Kolordu da Artvin bölgesinde konuşlandırılmıştı. O sırada bölgenin hava şartları geceleri -35 dereceye ulaşmıştı. 76.600 kişilik savaşçıyla, toplam destek birlikleri dâhil 118.500 kişilik 3. Ordu da 94 Piyade Taburu, 20 Süvari bölüğü ve de 228 adet Sahra Topu savaşa girmiş durumdaydılar. Yeterli keşif birlikleri ve Lojistik imkânsızlıklarla yürüyen ikinci Türk Tümeni Rusların uzun menzilli dağa top atışları sırasında dağılıverdi. Aslında havanın mevcut kar ve tipi hali değil savaşmayı, yürümeyi bile engelleyecek durumdaydı. Zaten zorunlu olan erzak ve gerekli teçhizat ileri hatlara hiç ulaştırılamıyordu. Askerler aç, çıplak, donanımsız, yalın ayak ve başıkabak sözde savaş yapmaktaydılar.
22 Aralık'ta bütün hatlarıyla başlayan genel saldırı harekâtı üç gün sürdü. Oltu-Baldız istikametinde ilerlemesi gereken 10.Kolorduya bağlı 30 ve 31. Tümenler, yanlış kararlarla zayıf bir Rus birliğinin peşine takılıp daha doğru istikametine sarkarak cephe hattını parçalamış oldurdular. Dördüncü gün 29.Tümen ve 17.Tümen'e bağlı 1.Alay ile 28.Tümen sözde Sarıkamış'ı almak için son harekâta başlamıştı. Kasabaya yaklaştıklarında askerler -26 derece soğukta gecelere tipi ve borana yenilmiş ve %80 donmuşlardı. Böylece Allahü-Ekber dağlarına aşamayan 10.kolordu soğuk ve tipiye dayanamayıp binlerce insanını BEYAZ ÖLÜM’E sürüklemiş oldu. Bilinen Doğu Cephesi'ndeki 9.Kolordunun ise 21.000 kadar askerindeki sayı 1500'lere düşmüştü artık.
Beyaz ölümün yarattığı donma olayları bir yana, askerler arasında başlamış olan Tifüs gibi salgın hastalıklar Türk askerlerine sürekli kırmaya devam ediyordu.
15.güne girildiğinde buna rağmen yorgun ve bitkin askerler hesaplamadan yoksun Sarıkamış'a taarruzu girişti. Ancak beklenen akıbet elbette ki -37 derecedeki ‘Beyaz Ölüm’ olmuştur.
Bu sebeple 10.Kolordunun beklemesine karar verildi. Düşmanla arayı büyütmek için Tudeviran,Heran,Mirond,çizgisine geri çekilmişti.Türk Ordusu'nun çekilmesinden sonra 17 kasımda kaybettikleri hatlara yeniden gelmiş oldular.Ancak,Türk Ordusu görüntüdeki zafere rağmen çok yıpranmıştı. 83.Alay 1905 rakımlı tepeyi süngü savaşıyla ele geçirmişti. Ama zayiatı çok fazla oldu. Bu sırada Osmanlı Ordusunun gönderdikleri ise sadece kuru kalabalıktan ibarettiler. Cephedeki bu oldukça karışık yıpratıcı gerçeklere rağmen sözde bir eğitim ise ancak sessizlik dönemini yaşıyordu. Enver Paşa'nın cephe ve asker durumunu iyi bilmeden yağdırdığı sözler ''Tüm gerçekleri kullanarak düşman kolordusunun mahvediyordu. Ama bu emir bir türlü sırada Ruslar daha önce yanmış olan Almanlara karşı yaptıkları Tonenberg savaşının yenilgisini tekrar yaşamamak için büyük takviye birliklerini bölgeye sevk etmeye başladılar. Böylece Rusya'nın elinde ne kadar yedek güçler varsa savaş cephesine sevk edilmiş oldu. Reklamlar
Beyaz Ölüm II
Yeni kurulan 3.Kafkas Tugayı,2.Türkistan kolordusu toplanmıştı. Peşinden Sibirya Kazak Tugayı da Ardahan Bölgesine sevk edilmişlerdi. Türk ordusu ise Sarıkamış üzerine saldırısını 27.Aralık tarihine ertelediğinden Ruslar takviyelerle küçük saldırıları kolay engellediler. Savaşta Türk 9. Kolordusu eridiğinden Ruslar rahat harekât ediyordu artık. Ordu komutanı Hafız Hakkı Paşa ise 10.Kolordusu'na dinlenme vermeden geçitlerden taşımaya kalkınca aynı gün donarak ölümlerin sayıları çok büyük oldu. Gece yarısı kente girildiyse de Ruslar tarafından çabucak püskürtülmüşlerdir. Rusların yoğun uzak menzilli sahra top atışlarındaki acımasızları bu birlikleri giderek eritmeye yetecektir.
Elde kalan savaşa katılmamış yalnızca 11.Kolorduyla Enver Paşa çıkış hareketleri yaptırdıysa da başarıdan uzak çatışmalardan ibaret kaldı. Kolordu komutanı da
Ruslara esir düşünce artık yapılacak bir savaş çıkışı kalmamış oldu.10 Ocak 1915 günü Enver Paşa mevcut 3.Ordu'nun %90'ı şehit ve yaralı kaybedilmiş askeriyle birlikte tüm Komutanlığını'da Hafız Paşaya cephede bırakıp İstanbul'a dönen Erkan-ı Harbiye Reisi Enver Paşa dönüşünde Hafız Hakkı Paşa'nın ölümünü haber almıştı.
Bazı Askeri kaynaklarda Sarıkamış harekâtının harp tarihinde şeklen cesaretli bir girişim olduğu da söylenir. Ancak bu oldukça cüretli cesaret isteyen planı
uygulamaya konulurken ordunun manevra yeteneği ve de ikmal olanaklarının dikkate alınmaması harekatın tüm olarak felaketle sonuçlanmasıyla bitti. Toplam olarak Osmanlı Ordusunda şehit verilen asker sayısı 83.500 civarındadır bu harekâta karşı taraf olarak katılan ermeni destekli Rus ordusunun ise 40.000 kişilik kayıpları vardır.
Tarih bize şunu göstermiştir ki: Yapılan harekât ve harekâttan birinci dereceden sorumlu olan Enver Paşa ve tabiiyeti iyi niyetlide olsa yapılan acizlikler ve hatalar neticesinde binlerce Mehmedi toprağa gömmeden karlar altında bırakmıştır.
Başka devletlerin hesaplamaları ( Almanya )savaş meydanlarında cirit atan Türk Generalleri, tarih en büyük dramlarından birini Anadolu’nun kara bahtlı gençlerine yaşatmışlardır.
Ne acıdır ki… Enver Paşa İstanbul’a gelir. Genelkurmay başkanı olması nedeniyle gazetecilerle yaptığı röportajlarda sorulan şu soruya:”Kafkas Cephesinde durum nedir Paşam?”
Verdiği cevap maalesef ki iç acıtır cinstendir.”Önemli bir durum söz konusu değil…”Ulaş Salih Özdemir / Eğitimci - Yazar
Siz Hiç Düşündünüz mü Sarıkamış'ı? / Ölüm Bir Kardelendir Sarıkamış'ta/ Sarıkamış Harekatı
Üretken Olmak 
Başarılı Olmak Etkili ve Verimli Ders Çalışma
Verimli Ders Çalışma İçin 10 KuralDers Çalışma Ortamı Nasıl olmalı?
Albert Einstein’dan Sözler ve Öneriler
Her hakkı saklıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz. Design, By Karakurt