M.Ö. 469-399 yılları arasında Atina' da doğmuş yaşamış olan ünlü Antik Yunanlı düşünür, filozoftur. Babası heykeltıraştır. Kendisi ve halkının ahlakça olgunlaşması için yaşamını adamıştır. Bütün insanlık tarihinde saygın sofist olarak kabul edilmektedir. Matematik, geometri, astronomi ve politika bilgisi ile felsefe konularında eğitimler vermiştir. Yunan Felsefesinin kurucularındandır. Platon´un hocası olan Sokrates, görüşleri, tartışmaları yeni iktidarın temsilcileri tarafından beğenilmediği için, yeni tanrılar icat ettiği, görüş ve tartışmalarıyla, gençleri baştan çıkardığı gerekçesiyle ölüme mahkum edilmiştir.

Sokrates, Yunan gençleri tarafından sevilen, özenilen ve düşüncelerine saygı duyulan biridir. Ancak Sokrates sivri diliyle çeşitli insanların, kendi görüşüne göre bilgili geçinen ancak bilgisiz olan insanlarla uğraşmıştır. Onlara aslından bilgisiz olduklarını ancak kendisinin de bilgisiz olmasına rağmen bilgisiz olduğunun farkında olduğunu söyleyerek onlardan bilgili olduğunu söylemiştir. Lakin bu sözlerle ithamlarda bulunduğu insanlar toplumun önde gelen insanları, politikacıları, siyasileri, zanaatkârları, yazarları ve ozanları, kıyasıya eleştirmiş bu da bu Sokrates’in bu kesimler tarafından sevilmemesine neden olmuştur. Bütün bunlardan rahatsız olan Melatos, Anytos ile Lycon Sokrates’e devletin tanrılarını tanımamakla, ortaya yeni kutsal varlıklar çıkarmakla, gençleri baştan çıkarıp, doğru yoldan ayırmakla suçlamışlardır. Kendisi de bir ozan olan Melatos, ozanları, bir tüccar olan Anytos el işçilerini ve siyasileri, Lyon’da söylevcileri temsil etmekteydi.

Sokrates’i suçlayanlar çok büyük bir kesimi temsil ediyordu ve Sokrates ceza alacağını bilmekteydi. Sokrates’in dostları Sokrates’e yazılı bir savunma yapmasını gerekirse onun yerine kendilerinin de savunma hazırlayabilecekleri söylemiş hatta onun için yazılı bir savunma hazırlamıştır ancak Sokrates bunu kabul etmemiştir. Sokrates savunmasını sözlü bir biçimde yapmaya başlamış ve gerçekten de dinleyicileri, karar mercilerini ve dostlarını etkileyici bir savunma yapmıştır. Kitap çoğunlukla Sokrates’in bu sözlü savunmasıyla geçer. Kitap Sokrates’in kendisini suçlayanların savlarını tartıştığı birinci bölüm, cezasının saptandığı duruşmadaki konuşmasıyla ikinci bölüm, kendisine ölüm cezası veren hâkimlere yanıldıklarını anlattığı üçüncü bölüm olmak üzere parçalara ayrılmıştır. Birinci bölümde Sokrates kendi bakış açısıyla suçlamalara cevap verirken zaman zaman kendisiyle ilgili suçlamaları kaleme alan Melatos’ a sorular sorar. İkinci bölümde Sokrates kendisiyle ilgili suçlamaların asılsız olduğunu ve serbest bırakılması gerektiği kendi bakış açısıyla anlatıyor, gerekirse çarptırılacağı para cezasının da bütçesini aşmaması gerektiğini maddi durumunun iyi olmadığını söylüyor. Ancak Sokrates mahkemenin cezasını saptamak için çağırdığı toplantıya suçlu olduğunu benimsememek için çıkmamıştır bu da hâkimleri kızdırmıştır. Bunun sonucunda beş yüz oyun kullanıldığı sonuç kararında altmış oy farkla ölüm cezasına çarptırılmıştır. Üçüncü bölümde ise kendisine verilen bu ölüm cezasını çok doğal karşılıyor ve hâkimlere yanıldıklarını söylediklerinden sonra çocuklarına da kendisinin başka insanların çocuklarına davrandığı gibi davranılmasını, onların doğru yola yönlendirilmesini istiyor.

Neden Yargılanmıştır?
Sokrates’e yapılan suçlamalar ; Tanrılara inanmadığı ve var olan tanrılar yerine başka tanrılar koyduğu, gençlerin ahlakını bozduğu yolundadır. Peki neden bu şekilde suçlandı?
Sokrates ne ilk oldu , ne de son. İnsanları bilinçlenmeye davet etti. Gerçek mutluluğun hazlarda bulunmadığını, hazla, öfkeyle , cehaletle, hırsla, kıskançlıkla birlikte acının geleceğini anlatmaya çalıştı. İnsanları erdemli olmaya ve bilinçlenmeye davet etti. Bütün maddi şeylere sahip olmak için o kadar çok zaman ayırmaktansa, ruhu ilgilendiren, gerçeği anlayabilmek için yapılan eylemlere de bir o kadar zaman ayırmaya davet etti. Düşünmeye ve incelemeye davet etti. Bu tabii ki insanları, başta halkın bilinçsiz olması işlerine gelen devlet adamları, tragedya ve komedya yazarları, ozanları, sinirlendirdi. Ve her dönemde olduğu gibi ondan kurtulmak için suçlandı. Kendi deyimiyle felsefeye karşı o bayat ve yersiz suçlamalarla, dinsizlik ve tanrıtanımazlık...

Pozitif Hukuk / İdeal Hukuk
Pozitif hukuk, belirli bir alanda belirli bir zamanda yürürlükte olan ve uygulanan hukuktur.
İdeal hukuk, olması gereken yani sonsuz bir adil düzenin olduğu pozitif hukukun varmak istediği noktadır.
Bütün bu bilgilerin ışığında Sokrates’in Savunması adlı kitapta bu iki hukuk çeşidinin kıyaslamasını yapabiliriz. Kitapta başta Melatos, Anytos ile Lycon olmak üzere onların temsil ettiği kesim ve karar merci pozitif hukukun açıklarını kullanarak aslında suçsuz olan Sokrates’i yargılama sonucunda mahkûm etmişlerdir. Sokrates bu noktada ideal hukuku diğer kesimler ise pozitif hukuku temsil etmektedir. Pozitif ile ideal hukuk burada çatışmıştır. Aslında suçlu olmadığına inanan ve gerçekte de suçlu olmayan Sokrates ideal hukuk gibi bir düzende zaten eninde sonunda suçsuzluğunun anlaşılacağını düşündüğü için olması gereken bu olduğu için pozitif hukukun araçlarını kullanmamıştır. Ancak hukuk düzeni ideal hukuk değil pozitif hukuken Sokrates’in argümanları etkisiz kalmış ve Sokrates suçlu bulunarak idam edilmiştir.
İdeal hukuka ulaşılması durumunda ki bu tam anlamıyla çok ütopiktir, özellikle bu dünya için ancak o zaman Sokrates gibi önemli filozoflar, insanlar, pozitif hukukun çok kolay şekillenebilen ve zaman zaman gerçek adaletten uzak sonuçlarına maruz kalmadan yaşabilirlerdi ve yaşayabilirler.

Benzer Konular: Sokrates Hayatı / Sokrates Sözleri / Sokrates Savunması / Platon Kimdir? / Descartes Hayatı / Aristoteles Kimdir? Tweet