Babası : 4. Mehmet
Annesi : Emetullah Râbi'a Gülnûş Sultan
Doğumu : 6 Şubat 1664
Vefatı : 29 Aralık 1703 (39 yaşında)
Saltanatı : 6 Şubat 1695 – 22 Ağustos 1703 (8) sene 22. Osmanlı Padişahı

Babası 4.Mehmet, annesi Emetullah Rabia Gülnuş Sultan'dır. 5 Haziran 1664 yılında dünyaya gelmiş, Gazi lakabıyla bilinen 101. İslam halifesi ve 22. Osmanlı padişahıdır. Annesi Giritli olan padişahın, Divan edebiyatındaki ismi İkbali olarak bilinir. Amcası 2.Ahmet'in vefatından sonra, taht odasına giderek, protokole önem vermeyip, yanına çağırdığı devletin büyüklerinden biat alıp 6 Şubat 1695 tarihinde tahta oturdu. Bu olay Osmanlı tarihinde ilk kez yaşanmıştı. Tahta çıktığında 31 yaşında olan Sultan II.Mustafa, saltanatının üçüncü gününde bir hatt-ı hümayün yayınlayarak, ''Zevk, sefa ve rahatı kendimize haram eylemişiz.'' demiş, amcalarının zamanında devlet işlerinin iyi gitmediğini belirtmiştir. Bu olayda Osmanlı tarihinde ilklerden biridir. Padişah musikiye önem vermiş, iyi bir tahsilden geçmiştir.

Avusturya seferleri: Bu dönemde Sultan II.Mustafa'nın da bizzat katıldığı, Avusturya üzerine üç sefer düzenlenmiştir. Tahtın başına geçtiğinde Osmanlı Karadan Avusturya ile denizden Venedik ile savaş halindeydi. Rusya ve Lehistan ile ilişkiler ciddi anlamda bozulmuştu. Savaş merkezi olan Edirne'de bu işlerle meşgul olan II.Mustafa, 30 Haziran 1695 tarihinde Edirne'den birinci Avusturya seferine başladı. Avusturyalılara karşı Lugos Muharebesini kazanarak, Gazi ünvanını aldı. İstanbul'a dönerek, 14 Kasım 1695 tarihinde Davutpaşa ordugahına, 4 gün sonrada Topkapı Sarayına yerleşti. İkinci Avusturya seferine 8 Nisan 1696 tarihinde Davutpaşa ordugahına gelip, orduyla birlikte 22 Nisan 1696 tarihinde çıktı. 27 Ağustos 1696 tarihinde Avusturya ordusuyla Temeşvar'da Ulaş Muharebesine girişerek, kazanan taraf oldu. 26 Ekim 1696 tarihinde orduyla birlikte İstanbul'a geri döndü. Üçüncü Avusturya seferi için, 20 Mayıs 1697 tarihinde Edirne'ye doğru yola çıktı. 11 Eylül 1697 tarihinde Avusturya ordusuyla giriştiği Zenta Muharebesinde bozguna uğratıldı.

Tisza Irmağında Veziriazam, dört vezir, eyalet beyleri, yeniçeri ağaları ve 30.000 civarında asker imha edildi. Savunmasız kalan Osmanlı ordusu İstanbul'a geri dönmek zorunda kaldı. Venediklilerde bu esnada Dalmaçya ve Mora'ya, Lehistanlılarda Boğdan'a saldırdı. Rusya'nın başındaki Deli Petro ise ordusunu yenileyerek, Akdeniz'e inip, Karadeniz'e egemen olma amacını gerçekleştirmeye çalışıyordu. Osmanlı devleti ise uzun süren savaşlar sonunda yorgun düşmüştü.

Karlofça antlaşması: Yenilgiyle biten Zenta Muharebesi sonunda Sultan II.Mustafa, İngiliz elçisi ve Sadrazam Amcazade Hüseyin Paşa'nın araya girmesiyle barışa ikna oldu. İmzalanan Karlofça Antlaşmasıyla, Temeşvar ve Banat dışındaki Macaristan, Erdel Beyliği Avusturya'ya, Podolya ve Ukrayna Lehistan'a, Dalmaçya kıyıları ile Mora Venediklilere verildi. 26 Ocak 1699 tarihinde imzalanan antlaşmayla Osmanlı Devleti topraklarını kaybetmiş ve gerileme döneminin başlangıcına girmiştir. Bundan bir yıl sonra 14 Temmuz 1700 tarihinde, Rusya'yla imzalanan İstanbul Antlaşmasıyla Azak Kalesi de Ruslara verilmiştir.

Tahta çıktığı günlerde söylediklerini yerine getiremeyen padişah, Mart 1700 tarihinde İstanbul'dan ayrılıp, Edirne'de av peşinde koşmaya başladı. Devlet işlerini Şeyhülislam Feyzullah Efendi'ye bırakmıştı. Ordunun içindeki hoşnutsuzluk giderek artmaktaydı. İstanbul'da bulunan askerler isyan ederek Edirne'ye doğru yürümeye başladılar. Edirne'ye geldiklerinde Şeyhülislamı öldürüp, 22 Ağustos 1703 tarihinde Sultan Mustafa'yı tahttan indirerek, yerine kardeşi 3.Ahmet'i çıkardılar. 29 Aralık 1703 tarihinde ölen II.Mustafa'nın cenazesi, İstanbul'a babası 4.Mehmet'in türbesinin bulunduğu Turhan Sultan'a defnedildi. Padişahın döneminde yapılan mimari eserler, Anadolu Hisarı üzerinde bulunan Meşruta Yalısı, Saraçhanebaşı Amcazade Hüseyin Paşa Külliyesi, Erzurum Kurşunlu Camii ve Fatih'teki Millet Kütüphanesidir.

Osmanlı Padişahları / Osmanlı Padişahları Sıralı Listesi / Osmanlı Padişahlarının Ölüm Nedenleri / Osmanlı'da En Güçlü Sultanlar

Bilim İnsanları / Ünlü Yazarlar / Ünlü Ressamlar / Ünlü Müzisyenler / Türk Büyükleri / Türk Bilim İnsanları / Ünlü Matematikçiler / Ünlü Fizikçiler