Sultan
IV.Mustafa, Kabakçı Mustafa isyanı sonrası tahta geçirilen 29. Osmanlı
padişahıdır. Aynı zamanda 108. İslam halifesidir. Dördüncü Mustafa,
Sultan Üçüncü Selim'in yerine tahta çıkmıştır. Tahta çıktığında 28
yaşında olan Mustafa Han kendi döneminde birçok iç karışıklıkla karşı
karşıya kalmıştır.
IV.Mustafa'nın tahta geçmeden evvel neden olduğu en büyük olay hiç
şüphesiz
III.Selim'in
tahttan indirilmesi olayı olmaktadır. İsyancıların yaptıklarına göz
yuman
IV.Mustafa,
III.Selim'in indirilmesiyle isyancılar tarafından başa geçirilmiştir.
Padişah IV.Mustafa Han tahta çıkar çıkmaz III.Selim'in kurduğu Nizam-ı
Cedit ordusunu kaldırmıştır. Bu olay aslında bir anlamda isyancıların
IV.Mustafa'ya zorla yaptırdıkları bir değişiklik olmaktadır. İlerleyen
zamanlarda devletin merkezindeki bu çöküş daha açık bir şekilde
görülmektedir.
Sultan IV.Mustafa Nizam-ı Cedit ordusunu kaldırdıktan sonra
devlet yönetimindeki üst düzey kişileri de yine isyancıların baskısıyla
öldürttü. Bunlarla birlikte İstanbul'dan kaçan Nizam-ı Cedit yanlıları
da yakalanarak öldürüldü. Bu olaylardan sonra Kabakçı Mustafa ve diğer
önde gelen isyancılar devletin üst kademelerinde önemli görevlere
geldiler. Sultan Mustafa'nın tahta
çıkmasını sağlayan bu isyan ile
Osmanlı Devleti
ilk kez yeniçerilere büyük tavizler vermiş ve yine daha önce görülmemiş
bir şekilde bir anlaşma yapılmıştır. Bu anlaşmaya göre Yeniçeri Ağaları
ve yamaklar hiçbir şekilde ceza almayacaktır. İsyandan sorumlu
tutulmayacaktır. Ancak bunlara karşılık olarak da bir daha ayaklanma
çıkarmayacaklardır.
Kabakçı Mustafa isyanı sonrası Padişah IV.Mustafa'dan kaçan III.Selim
yanlıları Rusçuk Ayanı Alemdar Mustafa Paşa'ya sığınmışlardır. Alemdar
Mustafa Paşa ilerleyen zamanlarda Sultan IV.Mustafa'nın tahttan
indirilmesine neden olan kişi olacaktır.
Sultan IV.Mustafa tahta geçtikten sonra Sadrazam Hilmi Paşa'yı
görevinden azlederek onun yerine Çelebi Mustafa Paşa'yı göreve
getirmiştir. Bu arada Osmanlı Devleti içerisindeki bu karışıklıktan
faydalanan Ruslar Eflak ve Boğdan'dan bazı kaleleri ele geçirmişlerdir.
Ancak bu sırada Fransız karşısında zor durumda kalmaları bu kalelerden
geri çekilmelerine neden olmuştur.
IV.Mustafa tahta geçtikten sonra en büyük sorun İstanbul'daki
karışıklıklar olmuştur. Bu sorunla baş edemeyeceğini anlayan
Sultan IV.Mustafa
Alemdar Mustafa Paşa'dan yardım istedi. Bu durum üzerine 16 bin kişiden
oluşan birliğiyle İstanbul'a gelen Alemdar Mustafa Paşa, hemen kontrolü
ele alarak Kabakçı Mustafa ve yandaşlarını öldürterek İstanbul'daki
karışıklığa son verdi. Bu olay sonrası saraydaki yeniçeri ve diğer
Kabakçı Mustafa taraftarları telaşa kapıldılar. Daha sonra III.Selim
yandaşları Alemdar Mustafa Paşa'ya III.Selim'i tahta geri getirmesi için
baskı yapmaya başladılar. Bu durum karşısında kayıtsız kalamayan Alemdar
Mustafa Paşa 28 Temmuz günü 15 binden fazla askeriyle Bab-ı Ali'ye
baskın düzenledi ve sadrazam mührünü ele geçirdi. Sultan III.Selim tahta
çıktığında kendilerini öldüreceğinden korkan devlet adamları bir ferman
çıkarttırarak kendilerini güvenceye aldırdılar. Sultan Selim'i
tahta geçirmek için saraya gittiğinde III.Selim'in hançerlenmiş
cesediyle karşılaşan ve kendisi de ölüm tehlikesiyle karşı karşıya kalan
Alemdar Mustafa Paşa, II.Mahmut tarafından kurtarılmıştır. Bu olay
sonrası II.Mahmut padişah ilan edilmiştir. IV.Mustafa da Topkapı
Sarayı'na yerleştirilmiştir. Daha sonra 17 Kasım 1808 günü IV.Mustafa
tekrar tahta geçme ihtimaline karşı öldürülmüştür. Sultan IV.Mustafa, 14
ay kadar tahtta kalmıştır.
Osmanlı Padişahları / Osmanlı Padişahları Sıralı Listesi / Osmanlı Padişahlarının Ölüm Nedenleri / Osmanlı'da En Güçlü Sultanlar
Bilim İnsanları
/ Ünlü
Yazarlar /
Ünlü
Ressamlar /
Ünlü Müzisyenler /
Türk Büyükleri
/ Türk Bilim
İnsanları /
Ünlü Matematikçiler
/ Ünlü
Fizikçiler