İngiliz filozof, bilim adamı, hukukçu, devlet adamı ve yazarıdır.
Francis Bacon, İngiltere 1561 yılında dünyaya gelmiştir. "Bilgi güç
kaynağıdır" diyen Bacon'un bilime ve bilimin
uygulamasına
ilişkin düşüncelerinin on yedinci yüzyıl ve daha sonraki gelişmelerde
büyük etkisi olduğu söylenebilir.
Bacon, modern düşüncenin,
Descartes’le
birlikte, en önemli temsilcisi, hatta kurucusudur. Onun modern
felsefenin ilk büyük filozofu, çağının düşünüşünün bütün özelliklerini
taşıyan, modernlik ruhunu en iyi karakterize eden, hatta bir anlamda
öncülüğünü yapan bir filozof olduğu kabul edilir. Bacon bilimcidir, yani
en genel anlamıyla rasyonalisttir. Aslında bilimciliği açık seçik bir
biçimde ilk savunan, onun çığırtkanlığını yapan ilk büyük filozof olarak
Bacon,
doğayı doğrulukla bilmenin tek güvenli yolunun bilim olduğunu, bilimsel
yöntemin insana doğayı denetleyeceği bilgiyi sağlayacağını ileri
sürmekteydi.
On iki yaşına geldiğinde Cambridge Trinity College’e giren Bacon, skolastik felsefeyle ilk kez tanıştı ve karşıt görüşlerin temelleri burada atılmaya başlandı. 17. yüzyılın en özgün ve en derin entelektüel reformcusu olarak Bacon, bilim ve felsefede, yepyeni bir sayfa açmanın gereğine vurgu yapanların başında geliyordu. O, geleneği, geleneksel bilgeliği deneyi unutup, otoriteye gereksizce iman ettiği için eleştirirken, bir yandan da ilerlemeciliğin; uygulamalı bilimsel bilgi alanında hızlı bir biçimde biriken deneysel bilgi ve tarihsel ilerleme anlamında modern teknolojik ilerleme düşüncesinin en büyük temsilcisiydi. Buna göre, bilgiyi güce eşitleyen; bilginin yeni teknik icatlar ve mekanik keşifler şeklinde cisimleştiği zaman, tarihin motoru veya itici gücü haline geldiğini savunan Bacon, üstelik bunu İngiliz ve Avrupalı entelektüellerin geçmiş zamanların edebi ve felsefi başarılarını övdüğü, Yunan ve Roma edebiyatlarını ve kültürünü yücelttiği bir çağda yapmıştı.
Tarihin
Aristoteles gibi filozofların öne
sürdüğü şekliyle döngüsel veya Spengler benzeri kültürel pesimistlerin
savunduğu üzere geriye doğru değil, fakat öne veya yukarı doğru gitmek
anlamında ilerleyici olduğunu savunmaktaydı. Bu, onda seküler bir inanç
haline gelmişti; nitekim söz konusu ilerleme inancını, ilk eserlerinde
geçici bir hipotez olarak öne süren Bacon, aydınlanmış ve daha iyi bir
dünyanın Avrupa Uygarlığı’nın kaderi olduğuna hükmetmişti.
1576 yılına gelindiğinde hukuk eğitimi
almaya başlamış, Fransa’daki İngiliz elçisinin yanında çalışma teklifi
alarak Fransa’ya gitmiştir. 1579 yılında babasının vefatının ardından
İngiltere’ye dönen Bacon, yarıda bıraktığı hukuk eğitimi almaya devam
etmiştir. Hukuk öğrenimini tamamladıktan sonra avukatlık yapmaya
başlayan Francis Bacon, avukatlığın yanı sıra siyasi kariyer edinmek
için de çalışmış ve bunun neticesi olarak da İngiliz Parlamentosuna
seçilmiştir. Kraliçe I. Elizabeth’e olan bağlılığı sayesinde kariyerinin
en parlak dönemlerini yaşamıştır. Kraliçe I. Elizabeth’in ardından tahta
geçen I. James döneminde çok önemli görevler üstlenmiştir. Sir unvanı da
alan Bacon İngiltere baş yargıçlığına kadar yükselmiştir. Kısa süre
sonra rüşvet suçlamasıyla karşı karşıya kalan
Bacon,
bu suçlamadan dolayı yargılanarak mahkumiyet aldı ve kariyerinin de sonu
gelmiş oldu. Bundan sonra artık tüm zamanını felsefi fikir ve
düşüncelere ayıran Bacon, 1626 yılında bilindiği kadarıyla zatürreden
hayatını kaybetti.
Francis Bacon felsefe ve siyaset alanları dışında edebiyat alanında da
büyük bir öneme kavuşturan eseri ünlü "Denemeleri"dir.
Bilim İnsanları / Bilim İnsanları Hayatı Kısaca / Bilim Kadınları / Aforizmalar / Bilim İnsanları Capsleri / Bilim İnsanı Sözleri
Bilim İnsanları
/ Ünlü
Yazarlar /
Ünlü
Ressamlar /
Ünlü Müzisyenler /
Türk Büyükleri
/ Türk Bilim
İnsanları /
Ünlü Matematikçiler
/ Ünlü
Fizikçiler