“Uzun yaşamak için değil, doğru
yaşamak için çabalamalıyız.” (Seneca)
Artık insanların sadece aile ve çevresi değil, internet, akıllı telefon,
televizyon, bilgisayar oyunları, sinema, dergi ve reklamlar aracılıyla
bütün dünya çocuklarımızın sosyal çevresi olmuştur. Bu sosyal çevre
genişleyince anne ve babalara düşen görev daha da artmaktadır. Çünkü
aile ve okul tarafından verilen değerlerle televizyon ve dış dünyanın
verdiği değerler çoğu zaman farklılık göstermektedir. Bu baş döndürücü
değişim içinde olan değerler, bunlarla baş etmek zorunda kalan bir nesil
yetiştirmek hiçte kolay olmayacaktır.
Karakter Eğitimi Nedir?
Karakter, bir bireyin ya da topluluğun kendine özgü olan, onu
başkalarından ayıran temel belirti ve onun davranışlarını belirleyen ana
özelliktir. İnsanların çok yönlü özelliklerini gösteren davranışlar
bütünlüğüdür. İnsanın kendisine, çevresindekilere, genel olarak topluma
karşı tavırlarını belirleyen karakter, toplumsal bir kavramdır. İyiyi
bilme, iyiyi sevme ve iyiye ulaşma olarak da tanımlanır.
Günümüzde insanlığın en çok ihtiyaç duyduğu değerlerden birisi de
karakterdir. Karakter insanlık yaşamının en önemli olmazsa
olmazlarındandır. Karakter başlı başına bilinçli bir şekilde gerek aile
gerekse eğitim ve öğretim içerisinde verilmelidir.
Küreselleşen dünyada en çok öne çıkan konulardan biriside kişisel
özelliklerdir. İnsanlığın içerisinde kendini bilen, empati kurabilen,
hoşgörülü, başkasına saygılı olan, farklı fikirleri benimseyen,
ötekileştirmeyen insanlara her geçen gün ihtiyaç daha da artmaktadır.
Orta değerlere sahip insanlar, kendilerine olan güvenlerinden dolayı
başarılı insanlardır. Kısacası iyi insanlar karakter eğitiminde
başarıyla geçmiş kişilerdir.
Karakter şüphesiz küçük yaşlardan
itibaren içinde yaşadığımız toplumun değer yargılarının benimsenmesi ile
şekillenir. İçine sindirdiği değerleri daha sonra davranışlarıyla
bütünleştirir. Zamanı geldiğinde bir olay karşısında bunu uygular.
Benimsediği karakterin doğru oluşu onun daha iyi davranışlar
sergilemesine sebep olur.
Mevlana Mesnevisinde “Değer Nedir?” diye sorar ve cevaplar:
Buğday ve un değerlidir. Asıl amaç ve ürün olan ekmek daha değerlidir.
En değerli nedir? Tohumun ekmeğe dönüşmesine şükreden insan daha
değerlidir.
Bu insan sadece bedenini değil, canını da beslemiştir.
Önce yok olmuş, sonra başak vermiştir.”
Karakter, kişiliğin bir parçasıdır. Karakteri oluşturan etmenlerin
doğruluğu kişinin toplumda saygınlığını artırır. Karakter toplumsal
çevrenin etkisiyle, öğrenilme yoluyla kazanılır. Hayatta karşı verilen
mücadelede toplumun benimsediği gibi hareket edenlere “karakterli insan”
denilmektedir. Karakter gerçekten önemli mi?
SIFIRIN DEĞERİ (Kişiliğin Önemi Üzerine)
Öğrenciler, sınıfta, öğretmenin gelmesini bekliyorlardı.
Az sonra, öğretmen, tüm ciddiyetiyle kapıda belirdi; sınıfa şöyle bir
göz atıp, tahtanın önüne geçti; bir tebeşir alarak, tahtaya, kocaman bir
1 yazdı.
– Bakın, dedi. Bu 1 kişiliktir; erdemli bir kişilik… Hayatta sahip
olabileceğiniz en değerli şey…
Sonra 1’in yanına 0 koydu.
– Bu, başarıdır. Başarılı bir kişilik, 1’i 10 yapar…
Bir 0 daha…
– Bu da tecrübedir. Ona sahip olduğunuzda 10’ken, 100 olursunuz..
Sıfırlar, böyle uzayıp gidiyor; yetenek, disiplin, sevgi, tevazu…
Eklenen her yeni 0’ın kişiliği, 10 kat zenginleştirdiğini anlatıyor
öğretmen…
Sonra, eline silgiyi alıp en baştaki 1’i siliyor; geriye bir sürü 0
kalıyor ve diyor ki:
– Erdemli bir kişiliğiniz yoksa gerisi hiçtir.
Değerler kişinin, kendisi ve çevresiyle barışık ve uyumlu yaşamasına
yardımcı olur, bireyleri mutlu eder; koruyucu ruh sağlığı açısından
gereklidir. Değerler bir karakterde buluştu mu o kişi gerçekten değerli
bir şahsiyet olacaktır.
Nasıl bir insan yetiştirmek istiyoruz?
Mevlana diyor ki; “Kötü yaratılışlı (ahlaklı) kişiye ilim öğretmek,
eşkıyanın eline kılıç vermeye benzer.”
İçinde bulunduğumuz ortam ve çevre istediğimiz değerlere sahip çocukları
yetiştirmek için uygunsa kendinizi çok şanslı hissedebilirsiniz. Zira o
çocuklar daha barışçıl, daha sorumluluk sahibi, özgüvenleri yerinde,
başarılı, özverili ve mutlu olacaktır.
Daha güzel yarınlar için karakter eğitimi benimsenmeli ve bilinçli bir
şekilde kişilere aktarılmalıdır. Geç kalırsak vay halimize…
Yahya Karakurt / Eğitimci- Yazar / Diğer Yazıları /
Ağaç Sevgisi / İnovatif Düşünebilmek / Hayal Gücünün Tavanı Var Mıdır? / Akıllı Geleceğimiz