Dünyaca Ünlü Türk Müzisyenler, Müzisyenler, Türk Müzisyenler

İdil Biret
Türk piyano sanatçısı. Müziğe olan ilgisi iki yaşında başlayan İdil Biret, dört yaşında Bach'ın prelüdlerini çalmaya başladı. İlk derslerini Mithat Fenmen'den aldı. 1948 yılında, henüz yedi yaşındayken, ikinci cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Biret'in yurt dışında eğitiminin gereksinimlerinin karşılanması için TBMM'ye bir teklif sundu. Bu teklif sonucunda İdil Biret için özel olarak çıkartılan kanun, "Harika Çocuklar Yasası" olarak bilinir. Bu kanun çerçevesinde eğitimi için ailesiyle birlikte Paris Konservatuarı'na gönderilen Biret, burada 20. yüzyılın önemli pedagoglarından Nadia Boulanger ile çalıştı. Sekiz yaşında Paris Radyosu'nda ilk konserini verdi. Fransız piyanist Alfred Cortot'dan dersler aldı. İdil Biret'ten ömrü boyunca "en değerli öğrencim" olarak söz eden hocası Alman piyanist Wilhelm Kempff, onunla müzikal ilişkisini] hayat boyu sürdürdü. Biret, 11 yaşındayken Kempff ile Mozart'ın İki Piyano İçin Konçertosu 'nu Paris Champs-Elysees Tiyatrosu'nda çaldı. Zaman zaman Kempff'in Positano'da verdiği usta sınıflara katıldı. Kempff'in 90. yaşı için düzenlenen konserde çaldı.
Biret, Paris Ulusal Konservatuarı’nı yüksek piyano, eşlikçilik ve oda müziği dallarında birinci olarak bitirdiğinde 15 yaşındaydı. 16 yaşından itibaren çeşitli Dünya sahnelerinde yer aldı. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki ilk konserini 21 yaşında, Rachmaninoff’un Üçüncü Piyano Konçertosu’nu çalarak Erich Leinsdorf yönetimindeki Boston Filharmoni Orkestrası ile gerçekleştirdi
. İlk Rusya turnesini piyanist Emil Gilels’in çağrısı üzerine yaptı ve bu ülkede büyük başarı kazandı. Yıllar içinde bu ülkede yüze yakın konser verdi. Biret beş kıtayı kapsayan konserlerinde Atzmon, Copland, Kempe, Keilberth, Sargent, Monteux, Fournat, Leinsdorf, Pritchard, Scherchen, Rozhdestvensky, Mackerras gibi ünlü şeflerle çaldı; Montreal, Berlin, Montpellier, Nohant, Royan, Dubrovnik, Atina, Ankara ve İstanbul festivallerine katıldı. Boston Symphony, Orchestre National de France, Orchestre Suisse Romande, London Symphony, Leningrad Philarmonic, Leipzig Gewandhaus, Dresden Staatcapelle, Tokyo Philarmonic, Sydney Symphony ve Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası eşliğinde Dünya'nın her yerinde konserler verdi.
Kraliçe Elisabeth (Belçika), Van Cliburn (ABD), Busoni (İtalya), Liszt (Almanya) gibi birçok uluslararası piyano yarışmasında jüri üyeliği yapan İdil Biret'in aldığı ödüller arasında "Lili-Boulanger" (Boston), "Harriet Cohen/Dinu Lipatti" (Londra), Polonya hükümetinin "kültür liyâkat" ve Fransız hükümetinin "Chevalier de I'Ordre National de Merite" nişanları da bulunmaktadır. İdil Biret, 1971 yılından beri devlet sanatçısıdır.
Fazıl Say
Türk klasik müzik piyanisti, besteci. Yazar ve müzikolog Ahmet Say'ın oğludur. Piyano eğitimini Ankara'da Mithat Fenmen ve Kamuran Gündemir, Düsseldorf'ta David Levine'den almıştır.
Üç yaşındayken obuacı Ali Kemal Kaya ile ritmik jimnastik ve işitme alıştırmalarına başlayan Fazıl Say, bir yıl sonra Mithat Fenmen’den aldığı piyano dersleriyle sevgiyi de içeren bir öğrenim sürecine girmiştir. Fenmen’le sekiz yıl süren bu dönem, piyano, solfej ve teorinin yanı sıra, besteciliğe özendirme çalışmalarını ve konser podyumlarına ısındırma amaçlı küçük dinletileri kapsar. Mithat Fenmen’in 1982 yılında vefat etmesi üzerine Ankara Devlet Konservatuarı'na giren Fazıl Say, 'Özel Statü' olarak nitelenen hızlandırılmış yoğun eğitim çerçevesinde Kamuran Gündemir ile piyano, İlhan Baran ile kompozisyon çalışmıştır. Gündemir, yorum kavrayışı gerektiren yapıtlar üzerinde üst düzey bir değerlendirme ortamı yaratarak öğrencisini yetiştirmiş, İlhan Baran ise ona kompozisyon eğitiminin temeli olan teknik donanımları kazandırmıştır. Donanımların başlıcaları armoni, kontrpuan, form bilgisi, analiz, enstrümantasyon, orkestrasyon, antik modlar, Türk Müziği makamsal ve ritmik sistemleri, caz armonisi ve stil araştırmalarıdır. İlhan Baran, ayrıca çağdaş müzik stilleri çalışması için Ertuğrul Oğuz Fırat'dan yararlanılmasını istemiş ve Fazıl Say, üç yıl Fırat'dan ders almıştır.
1987 yılında konservatuarı bitiren genç piyanist, Almanya’nın DAAD bursuyla bu ülkeye gitmiş, Düsseldorf Müzik Yüksek Okulu’nda ABD'li piyanist David Levine'in öğrencisi olmuştur. Dünyanın önde gelen Schubert yorumcularından olan Levine, "Yaratıcı Yorumculuk" açısından örnek bir piyanisttir. Fazıl Say, piyanist kimliğiyle onu örnek almıştır.
2007 yıllarının sonunda yabancı bir gazeteye verdiği demeçlerle gündeme gelmiştir. Say, AKP iktidarını açıkça eleştirmiş, Cumhuriyet'in temel niteliklerinin tehlikede olduğunu, bundan endişe duyduğunu söylemiştir. Say ayrıca müzik eğitiminin Milli Eğitim Bakanlığı tarafından önemsenmediğine vurgu yapmıştır. 2007 yılı sonunda ayrıca bir ödül kazanmıştır.
2003 yılında, Sivas Katliamı'nda yaşamını yitiren Metin Altıok için yazdığı ağıttan tam sahneleneceği gün, IKSV tarafından bazı bölümlerin çıkarılmasına son derece sinirlenmiştir. IKSV Müzik Festivali'nde yer almak istememesinin nedeni olarak bunu göstermektedir.
Hüseyin Sermet
Türk piyanist ve besteci. Hüseyin Sermet küçük yaşlardan itibaren Cazın İçinden isimli kitabın yazarı olan babası Cüneyt Sermet ile müzik dolu bir evde büyüdü. 1965 yılında Ankara Devlet Konservatuvarı'na kabul edildi ve Ahmed Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Ferhunde Erkin'in öğrencisi oldu. 1968 yılında Harika Çocuk Yasası ile Türk Hükümeti tarafından eğitimini sürdürmek üzere Fransa'ya Paris Konservatuvarı'na gönderildi. Paris Konservatuvarı'nda piyano, oda müziği, kontrpuan ve müzik analizi dallarında birincilikler alarak mezun oldu. Olivier Messiaen ile bestecilik, Thierry de Brunhoff ve Nadia Boulanger ile piyano çalıştı. Daha sonra Londra'da Maria Curcio ile çalışmalarına devam ederek eğitimini tamamladı.
Tunç Ünver
Türk keman sanatçısı. Müzikle ilgilenmeye beş yaşında başladı. Ankara Devlet Konservatuvarı’nda keman ve teori dersleri aldı. Yetenekli çocuklara yurtdışında öğrenim olanağı sağlayan 6660 sayılı yasa ile 1965’te devlet bursuyla Fransa’ya gönderildi. Paris Ulusal Konservatuvarı’nda Marcel Debot, Gabriel Bouillon, Zino Francescatti ve Arthur Grumiaux ile keman, Henry Challan ile armoni, Jacgues Fevrier ile oda müziği çalıştı. Konservatuvarı bitirdikten sonra Cziffra Vakfı’nın “Üstün Yorumcu” ödülünü aldı. Genevieve Joy-Dutilleux ve Jacques Fevrier gibi ünlü piyanistler eşliğinde resitaller verdi. Paganini’nin 1. Keman Konçertosu’nun Türkiye’de ilk defa seslendirilmesini gerçekleştirdi. Fransa'nın önde gelen müzik merkezlerinde, ayrıca Danimarka, Almanya, Avusturya, Romanya ve Kıbrıs’ta sanatını icra etti. Fransa’da yorumladığı konçertolar üzerine Le Figaro ve Midi Libre gibi basın organlarından övgü aldı. Gstaad Festivali’nde Yehudi Menuhin için özel bir resital sundu, 1977’de Bükreş’te yapılan “Avrupalı Müzikçiler Festivali”ne katıldı.

 

Verda Erman
Türk piyanist. Müzik öğrenimine İstanbul Belediye Konservatuvarında başladı. Rana Erksan ve Ferdi Statzer'in öğrencisi oldu. Kısa zamanda üstün yeteneğini belli etti ve olağanüstü yetenekli çocuklar için çıkartılmış olan 6660 sayılı yasa gereğince 1957 yılında Paris'e gönderildi. Paris Konservatuvarında piyano öğrenimini sürdürdü ve Lucette Descaves'in öğrencisi oldu. Okulunu birincilikle bitirdi. Kariyerini geliştirmek amacıyla ayrıca ünlü piyanist ve pedagog Lazare-Levy ile çalıştı.
Noel Gallon'dan armoni ve kontrpuan dersleri aldı. Paris'te bulunduğu süre içinde başarılı konserler verdi. Yurda döndükten sonra Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası eşliğinde birçok piyano konçertosunu seslendirdi, bazılarının Türkiye'de ilk seslendirilişini gerçekleştirdi.
1963 Kasım ayında Marguerite Long-Jaques Thibaud Uluslararası Piyano Konkuru'nda Paris kenti ödülünü kazandı. 1965'de Kanada Uluslararası Piyano Yarışması'nda ikincilik kazandı. 1971'den sonra, dünyanın önemli müzik merkezlerine konuk sanatçı olarak davet edildi ve konserler verdi. Rudolf Serkin tarafından Malboro Festivaline çağrıldı.
Müzik merkezlerindeki ünlü orkestralar eşliğinde konçertolar çaldı. Belgrad, Paris, Montreal ve Bükreş'te başarılar kazandı.
1971 yılında Devlet Sanatçısı unvanı aldı. Aynı zamanda Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın solist sanatçısı olan Erman, orkestranın Avrupa turnelerine birçok kez katılmış ve verdiği konserler dış basında övgüyle karşılanmıştır.

Emeç Mehveş
Piyanist, pedagog, eğitimci. Müteveffa gazeteci Çetin Emeç'in kızıdır. Salzburg'taki "Hochschule für Musik und Darstellende Kunst-Mozarteum" dan 1988'de mezun olmuştur. 2004 yılından bu yana Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi'nde öğretim üyesidir.
Yurtiçi ve yurtdışı (Avusturya, Almanya, İspanya, Yunanistan, İrlanda, İngiltere) konserler, resitaller vermiş, özel projeler (Sertab Erener, Yavuz Bingöl), ve beste çalışmaları (enstrümantal ve sözlü eserler) yapmaktadır.
Yeşim Gökalp
1966 yılında İzmir de doğdu. İlk piyano derslerini Erdoğan Okyay dan aldı. 8 yaşında Ankara Devlet Konservatuar ı piyano bölümüne girerek Prof. Ayşe SAVAŞIR ın öğrencisi oldu. 1982 / 1983 öğretim yılında sınıf atlayarak yüksek devresinden pekiyi dereceyle mezun oldu. Aynı yıl devlet bursu kazanarak Almanya da öğrenimine başladı. Önce Hannover Müzik Akademisinde Prof. B. Ebert ile çalıştı, daha sonra Köln ve Detmold Müzik Akademilerindeki öğrenimini Prof. G.Ludwig ve W.Kassebaum ile tamamlayarak 1990 yılında sanatta olgunluk diploması aldı (Master). Amadeus Quartett ile Oda Müziği çalışmaları yaptı. Ve Köln Yüksek Müzik Akademisinden Oda Müziği Diploması aldı. Prof. G. Ludwig Prof. Dr. Jürgen Uhde nin ve Prof. Renate Kreitschmar Fischer ın yaz kurslarına katıldı. İlk konserini 16 yaşında İzmir Devlet Senfoni Orkestrası eşliğinde veren sanatçı yurtiçi konserlerinin yanı sıra İsviçre, Avusturya, Almanya, Fransa ve Rusya Federasyonunun çeşitli kentlerinde konser ve resitaller verdi. Şu ana kadar Türkiye de Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, İstanbul, İzmir, Adana, Bursa Devlet Senfoni Orkestraları Eskişehir Belediye ve Üniversite nin Senfoni Orkestrası ayrıca Orkestra Akademik Başkent ile konserler vermiş, ayrıca ODTÜ Sanat Festivali Sevda CENAP And Müzik Festivali, Bodrum Uluslararası Sanat Günleri, 1. Kıbrıs Lefke İnternasyonal Müzik Festivali ve Münster Karadeniz Ülkeleri Festivaline katılmıştır.

Tuncay Yılmaz
Uluslararası başarılarıyla tanınan keman solistimiz Tuncay Yılmaz İzmir'de doğdu. Ailesinin ilk müzisyeni olan Yılmaz, çocukken İzmir'de başladığı ve Ankara Devlet Konservatuvarı'nda devam ettiği yüksek keman eğitimini birincilikle tamamladı; ve solist olarak ilk konserini henüz öğrenci iken Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası eşliğinde Hindemith'in Keman Konçertosu'nu Türkiye'de ilk kez yorumlayarak gerçekleştirdi. Lisans üstü eğitimine Alman Devlet Bursu (DAAD) ile Almanya'da devam eden Yılmaz, Freiburg ve Saarland Yüksek Müzik Okulları'nda solistlik sınıflarına kabul edildi; ve bu ülkede “Sanatta Yeterlilik” ve “Solist” ünvanı taşıyan diplomaları aldı.

Avrupa'daki öğrenim yıllarında Almanya Louis Spohr Keman yarışması'nda “En iyi Schumann Yorumcusu” ödülünü, Dünya Mozart Yılı'nda Mozart'ın 5. Keman Konçertosu yorumundan dolayı Saarland Üniversitesi “Mozart Özel ödülü”nü kazandı. İsviçre-Tibor Varga ve Berlin-Mendelssohn Yarışmalarında finalist oldu.
Aralarında Sofya Filarmoni Orkestrası, Moskova Senfoni Orkestrası, Stuttgart Oda Orkestrası,Moskova Musica Viva Oda Orkestrası, Saarland Radyo Senfoni, BBC Concert Orchestra, West Virginia Symphony ve Tüm Türk Senfoni Orkestralarının da bulunduğu bir çok orkestra eşliğinde konserler verdi. İdil Biret, Gustav Rivinius, Alexander Rudin, Wolfgang Emanuel Schmidt*, Jiri Barta, Ludmil Angelov, Wolfram Schmitt Leonardy*, Tedi Papavrami gibi ünlü müzisyenlerle çaldı; ve daimi piyanisti Robert Markham eşliğinde Ankara,Berlin, İstanbul, Monte Carlo (Salle Garnier), Frankfurt, Londra, Köln, Abu Dahbi, Toledo, Valencia, Boston, Chicago ve New York (Carnegie Hall) gibi dünya kentleri ve sanat merkezlerinde sayısız resitaller verdi.

Erden Bilgen
Müzik eğitimine Cilavuz Köy Enstitüsü müzik öğretmeni olan babası Selim Bilgen ve Cemal Cimcoz ile başlayan Erden Bilgen, 1964 yılından itibaren İzmir Devlet Konservatuvarı’nda Hermann Neuling ve Hans Nicolai ile beş yıl trompet, Andre Sommer ile müzik teorisi, 1969/71 yılları arasında da Ankara Devlet Konservatuvarı’nda Jean Claude Bayeaux ile trompet, Erçivan Saydam ile armoni ve kompozisyon çalışarak mezun oldu.
1971/78 yılları arasında Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nda trompetçi olarak çalıştı. Bu dönemde,birçok tv ve radyo proğramında CSO ile Batı, Türk Halk ve Çağdaş, Cinuçen Tanrıkorur ve Erol Sayan ile birlikte Klasik Türk, çeşitli müzik grupları ile de Pop ve Caz müziği bestelerini seslendirdi.
1978 yılında Rheinische Musikhochschule Düsseldorf’ta Prof.R.Lodenkemper ile trompet üzerine master çalışması yaptı ve ayni okulda Prof.W.Trommer'in orkestra şefliği derslerine katıldı. 1979/89 yılları arasında Almanya’da çeşitli orkestralar ile çaldı, müzik okullarında ders verdi. Alman çağdaş müzik grubu "Avance" ile birlikte yeni yapılmış bestelerin ilk seslendirilişini gerçekleştirdi.Yurt dışında yapılan enstruman seminerlerinde, "üfleme tekniği" ve "eserlerin yorumu” üzerine yapılan çalışmalarda tüm bakır enstrumanlara başkanlık etti.

1985 yılında Freiburg Caz Okulu’nun kurucu üyesi olarak görev aldı ve ayni okulda trompet dersi verdi.
1991 yılında sanatçıya Kültür Bakanlığı tarafından Solist Sanatçı (Devlet Solisti) unvanı verilmiştir.
Gülgün Akagün Sarısözen
Viyolonsele; Ankara Devlet Konservatuvarı’nda Nusret KAYAR’ın öğrencisi olarak başladı, viyolonsel yüksek bölümünden 1978 yılında pekiyi derece ile mezun oldu. Aynı yıl Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası ve TRT Ankara oda Orkestrası’na girdi. Bir süre Ankara Devlet Konservatuvarı’nda öğretmenlik yaptı.
1980 yılında başladığı solistlik faaliyetlerini aralıksız olarak sürdürerek, çeşitli orkestralar eşliğinde yerli ve yabancı şeflerle birlikte birçok konser ve resital verdi, olumlu kritikler aldı.
1982 yılında İstanbul’da düzenlenen viyolonsel yarışmasında ikincilik ödülünü kazandı.
1985 yılında kurdukları “Anadolu Yaylı Sazlar Dörtlüsü” ile birlikte yurt içinde ve yurtdışındaki belli başlı sanat merkezlerinde birçok konser yaptı.
Solistlik çalışmaları ile birlikte CSO’ndaki Viyolonsel Grup Şef Yardımcılığı görevini onsekiz yıl sürdürdü. 1996 yılında Kültür Bakanlığı tarafından Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası’na solist sanatçı olarak atandı.

Halen ÇDSO’daki solistlik görevi ile birlikte, Anadolu Dörtlüsü ile oda müziği çalışmalarını sürdürmekte, Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi’nde öğretmenlik yapmaktadır.
Burçin Büke
Türk piyano sanatçısıdır. İlk piyano derslerini müzisyen olan babasından aldı. Halk önünde ilk konserini on yaşındayken verdi. 1977’de açılan “Harika Çocuk” sınavını kazanıp Prof. Mithat Fenmen ile piyano, Prof. İlhan Baran ile de teori ve kompozisyon çalışmalarını sürdürdü.
1979 yılında Sofya Müzik Festivali’nde Türkiye’yi temsil etti. 1982’de Ankara Devlet Konservatuvarı’nın Yüksek Bölümü’nü bitirdikten sonra açılan devlet bursuyla Almanya’nın Hannover kentinde Müzik Akademisi’nde okumaya hak kazandı. Burada sırasıyla Prof. Ebert, Göctzke, Szidon, Plagge ile çalıştı. 1984-1989 yıllarında solist ve oda müziği sanatçısı olarak Hannover Yeni Müzik Festivallerine katıldı. 1992 yılında Hannover Müzik Akademisi’nin solistlik sınavını başarıyla bitirdi. Londra’da Prof. Benjamin Kaplan ve İtalya’da da Prof. Marvulli ile özel olarak çalıştı. Uluslararası Lanciano Piyano Yarışması’nda birincilik aldı. Ayrıca Craydon ve Bilbao yarışmalarında ödüller kazandı.
1993 yılında Berlin’de kurulan Color of Music Oda Orkestrası’nın solist ve kurucularındandır. Sanatçı Kuzey Almanya Radyo Oda Orkestrası, Langenhagen Festival Orkestrası, Lanciano Festival Orkestrası, Hannover BigBand Orkestrası ile turneler yapmıştır. Almanya’da Braunschweig, Bremen, Osnabrück festivallerinde başarılı konserler verdi ve çok olumlu kriterler aldı. Almanya dışında Fransa, İngiltere, İtalya, Yunanistan, Bulgaristan, Avusturya, İsrail, Hollanda, Mısır, İsviçre’de de konserler verdi.
1996 yılında Londra’da Steinway Sons sanatçısı oldu. 1994-1998 yılları arasında Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası’nın, 1998’den itibaren İzmir Devlet Senfoni Orkestrası’nın solist sanatçısı oldu.
Tevfik Kolaylı
Tevfik Kolaylı ya da yaygın bilinen adıyla Neyzen Tevfik, taşlamalarıyla tanınan Türk neyzen ve şairdir. Taşlama kitaplarının yanı sıra, çeşitli taksimler ve saz semailerinin bestecisi olarak da bilinir.
Osmanlı döneminde istibdata karşı, Cumhuriyet yıllarında ise devrimlere karşı gelenlere karşı hicvini kullanmış; haksızlığa, yolsuzluğa ve yozlaşmışlığa karşı şiirler yazmıştır. Birçok defa tutuklanmış, ama kısa süre sonra serbest bırakılmıştır.
Bektaşi tekkesine mensup olmuş, hayatının büyük bölümünü İstanbul'da çeşitli hanlarda geçirmiştir. Son dönemlerinde Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nde kendine ayrılan 21. koğuşta kalmıştır. 1930'larda kısa süreyle kendine bağlanan aylık haricinde düzenli bir geliri olmamıştır ve hayatı boyunca sara nöbetleri ile uğraşmıştır. Aynı zamanda rakı başta olmak üzere çok fazla içki içtiği bilinmektedir.
Leyla Gencer
Türk opera sanatçısı. 20. yüzyılın en önemli sopranolarından birisi olarak görülür.
Batı ülkelerinde "La Diva Turca", "La Gencer", "La Regina" olarak ün yapan; Milano, Roma, Napoli, Venedik, Viyana, Paris, San Francisco, Köln, Buenos Aires, Londra, Rio de Janerio, Bilbao, Chicago’da sanatını dinleten; Lucia’nın, Norma’nın, Lady Macbeth’in, Queen Elizabeth’in, Filoria Tosca’nın, Lucrezia’nın, Madam Butterfly’ın, Alceste’nin, Aida’nın, Violetta’nın, Leonora’nın "Leyla la Turca"sı soprano Leyla Gencer, hem seçkin opera sahnelerinde hem resitallerinde hayranlık uyandırmış sanatçılardandır. Opera repertuarı 23 bestecinin 72 yapıtını kapsamıştır. Gencer, T.C. Devlet Sanatçısıdır.
Suna Kan
Türk keman virtüözü. "Harika Çocuk" olarak yeteneği küçük yaşta tespit edilen sanatçı; Türkiye'nin en iyi keman virtüözlerinden birisi olarak tanındı; uzun yıllar Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nda solist ve başkemancı olarak görev yaptı. 1971'den bu yana "devlet sanatçısı" ünvanını taşır.
Okay Temiz
Türk caz sanatçısı. Türk müziği ile ilgili ilk bilgilerini, musiki eğitimi almış annesinden edindi. Annesinin desteği ile Ankara Klasik Müzik Devlet Konservatuarında vurmalı çalgılar ve timpani eğitimi aldı. 1955'te profesyonel müzik yaşantısına başladı. 1957-1959 yıllarında Tophane Sanat Enstitüsü'nde eğitimini sürdürdü.
1959-1967 yılları arasında dans müziği orkestralarında çeşitli programlar yaptı. 1967'de Ulvi Temel orkestrası ile birlikte Avrupa'da dans lokallerinde çalıştı. İsveç'te trompetçi Maffy Falay ile tanıştı ve "Sevda" grubunu kurdular. Bir başka trompet ustası Don Cherry ile birlikte festivaller, konserler ve plaklar yaptı. Afrikalı basçı Johnny Dyani'nin de gruba katılmasıyla New Hemsher kolejinde dersler verdiler.

1974 yılında kurduğu İsveç-Türk caz grubu Oriental Wind ile, batı kökenli enstrümanların yanı sıra Türk enstrümanlarını bir araya getirerek ilginç bir sentez yarattı. Temiz, 1990 yılına kadar İsveç'teki çalışmalarını sürdürdü. Avrupa, Hindistan ve Amerika turları, konserler, albüm çalışmaları yaptı, seminerler verdi. 1993 yılından sonra çalışmalarını Finlandiya'da sürdürdü.
Selanik, Atina, Barselona, Budapeşte, Zürih, Ljubliana, Amsterdam, Rotterdam, Lahey, Lizbon gibi Avrupa şehirlerinde Türk ve dünya ritimlerini tanıtım programları, seminerler düzenledi. Ayrıca Kültür Bakanlığı Türk Müziği topluluğunda kadrolu sanatçısı olarak İstanbul, Ankara ve İzmir'de konserler verdi.
1998 yılında Kültür Bakanlığı'nca verilen Devlet Sanatçısı unvanını aldı.

Mercan Dede
Dünyaca ünlü Türk neyzen, besteci, yapımcı ve DJ. Sufi müziğini etnik enstrüman ve sanatçılarla zenginleştirip, elektronik müzikle harmanlamıştır. Susheela Raman, Dhafer Youssef, Sheema Mukherjee, Azam Ali, Ceza ve Hugh Marsh gibi isimlerle çalışmıştır.
Mercan Dede, Türk Tekno müziği sanatçısı ve neyzen, DJ. Arkın Ilıcalı, 1966 yılında Bursa'da dünyaya geldi. Ney, bendir, panflüt, davul ve vokal sanatçısı olma yolunda müzik eğitimini geleneksel yollardan tasavvuf müzik ustalarından aldı. Öğretmenleri arasında Usta Nezih Uzel ve ney sanatçısı Ömer Erdoğdular sayılabilir. Ayrıca sanatçı, ebru sanatını öğrendiği büyük ney üstadı Niyazi Sayın'dan da fazlasıyla etkilendi.
Ebru sanatını eğitmen olarak Concordia Üniversitesi'nin Studio Arts programında devam ettiren Mercan Dede, 1997 yılında Kanada'ya göç etti. Kanada'da güzel sanatlar üzerine lisans ve yüksek lisans eğitimini tamamlayan Mercan Dede aynı üniversitede başladığı öğretim üyeliğine, müzik çalışmalarının ağırlık kazanması sebebiyle kısa bir süre önce ara verdi. Yaşamını Kanada Motreal'de ve İstanbul'da devam ettirmektedir. O yıldan bu yana değişik Sufi gruplar ile Avrupa, Kanada, ABD ve Türkiye'de müzik çalışmalarına devam eden sanatçı, The University of Saskatchewan'da Profesör David Kaplan ile dünya müziği üzerine çalıştı.
Candan Erçetin'in Fransızca söylediği şarkısı olan Parole, Milord ve Şehir (şarkı) (yalnızca Arapça ilahisini) şarkılarını, Ceza'nın Şeytan ve Âb- ı Nafi şarkılarını besteletmiştir. Mercan Dede, 2004'ün Ağustos ayında Candan Erçetin ve Ceza'nın şarkısı olan Şehir'in video klibi için Almanya'nın Hamburg kentine gitmiştir. Ayrıca, MEB'in 24 Temmuz 2006 tarihinde yenilenen İlköğretim 7. Sınıf Müzik dersi müfredatında yer almıştır (Ünite 1: Anadolu ve Müziğimiz - MEB İlköğretim 7. Sınıf Müzik dersi müfredatı).


Bilim İnsanları / Ünlü Yazarlar / Ünlü Ressamlar / Ünlü Müzisyenler / Türk Büyükleri / Türk Bilim İnsanları / Ünlü Matematikçiler / Ünlü Fizikçiler