Osman Nuri Paşa (d. 1832, Tokat - ö. 5 Nisan 1900, İstanbul), Osmanlı Ordusu'nda askerlik görevi boyunca birçok savaşta başarılı sonuçlar almış, Plevne Muharebeleri'ndeki üstün savunmasının ardından Sultan II. Abdülhamit tarafından "Gazi" unvanına layık görülmüş, o günden bugüne Gazi Osman Paşa olarak da anılan Türk askerdir.
Sırp yenilgisinden sonra Ruslar tekrar Osmanlıya savaş ilan edince, Osman Paşa, Vidin ve Rahova'yı savunmakla görevlendirildi. Osman Paşa, bunun üzerine Tuna'ya ilerleyerek Plevne'yi ele geçirdi.

Osman Paşa hiçbir savunma tesisi bulunmayan Plevne’yi çepeçevre kazdırdığı siperler ve toprak tabyalarla kuvvetli bir direnme merkezi vaziyetine getirdi. O vakte kadar görülmemiş bu savunma düzeni Osman Paşa’ya askeri tarihte ehemmiyetli bir yer kazandırdı. 60 bin kişilik Osmanlı silahlı gücü giderek sayıları 250 bine varan Rus-Rumen silahlı gücüne karşı beş ay (Temmuz-Aralık 1877) başarılı bir savunma savaşı verdi. Girişilen üç büyük saldırıyı püskürten Osman Paşa da “Gazi” şanıyla ödüllendirildi. Ne var ki, Plevne’nin kasım ayı başında tümden abluka edilmesi üzerine hiçbir yardım alamayan Osman Paşa’nın 10 Aralık’ta giriştiği yarma hareketi başarısızlığa uğradı, kendisi de yaralandı. Teslim olmak zorunda kalan Osman Paşa’ya Rus Silahlı güçleri Başkomutanı Grandük Nikola büyük itibar etti. Savaş alanına kadar gelen Rus Çarı 2. Aleksandr da Osman Paşa’nın askeri anane uyarınca sunduğu kılıcı geri verdi. Daha sonra Rusya’ya götürülen Osman Paşa’ya orada da savaş esiri olarak değil, bir misafir gibi davranıldı..

Bir süre sonra da Mabeyn Muşavirliği'ne getirildi. Gazi Osman Paşa, 05/04/1900 yılında vefat etti. Ölünceye kadar büyük bir şerefle yaşadı. Vasiyeti üzerine Fatih Camii Haziresi'ne gömüldü.
Gazi Osman Paşa Türbesi. 1900 yılında Sultan 2. Abdülhamit tarafından, Mimar Kemaleddin'e yaptırılmıştır. Fatih camii avlusunda bulunan türbe neo-klasik üsluptadır. Kare planlıdır.
Gazi Osman Paşa tarihin şahit olduğu önde gelen askeri şahsiyetlerden biri olmuştur. Gerek yurt içinde gerekse yurt adından, şanından ve arka arkaya kazanmış olduğu zaferlerden sitayişle bahsedilmiştir.
Onun tarihe mal olan üstün başarıları ve yüksek şahsiyeti, adının dün olduğu gibi bugün de her fert tarafından saygı ve hürmetle anılmasına ve anılacak olmasına sebep olmuştur.

Türk Büyükleri / Türk Büyükleri Kısaca  / Türk Büyükleri Resim Galerisi /  Atatürk / Atilla Han / Cengiz Han / Alparslan  / Osmanlı Padişahları