Marka:
benzer ürünleri ya da hizmetleri başkalarının ürün ya da
hizmetlerinden ayırt etmek üzere kullanılan ya da belirli bir hizmetin
sunulması sırasında kullanılan ayırt edici işaret marka olarak
tanımlanmaktadır. Sözcükler, Sayılar, Harfler, Şekiller, Ürünün Şekli
veya Ambalajı ile bunların birlikte sunuluşları
marka olarak
değerlendirilmektedir. Marka Neyi İfade Eder?
Marka Çağrışımları Nelerdir?
Amerika Pazarlama Derneği’nin yaptığı
marka tanımı ise şöyle: Marka, bir satıcı veya satıcı grubunun ürün ve
hizmetlerini tanımlamayı ve rakiplerinden ayrıştırmayı amaçlayan bir
isim, bir terim, işaret, sembol veya tasarımdır.
En genel anlamıyla marka, herhangi bir işletme tarafından üretilerek,
bir ya da birden fazla aracı kurum tarafından piyasaya sunulmakta olan
mal ve hizmetlere bir kimlik kazandıran, ilgili ürünü rakiplerinden
farklı kılan bir terim (Coca Cola, Nestle, Motorola gibi), sembol veya
şekil (Puma’nın Panteri, Mercedes’in Yıldızı gibi), isim (Selpak mı?
Kâğıt Mendil mi?) veya bunların kombinasyonudur.
Marka bir vaattir, kâr sağlayacak bir şekilde benzersiz bir yarar
beyanında bulunan veya buna yönelen, salt rekabetten daha iyi bir
şekilde tüketicileri hedefleyen bir tekliftir. Kısaca, marka bir değere
sahiptir ve bu nedenle soyut bir kurumsal aktiftir.
Marka oluşturma, marka imajı ve ismi ile ürün ve hizmetlere kimlik
kazandırmaya yönelik çabaların bütünü olarak ifade edilebilir.
Marka ürün ile müşteri arasındaki ilişkiyi ima eder. Müşterinin
beklediği bir dizi hizmeti ve kaliteyi akla getirir. Markaya bağlılık,
müşterilerin beklentilerini yerine getirerek, hatta daha da iyisi onları
aşarak oluşturulur.
Marka çağrışımları beş ana kategori
içinde sınıflandırılabilir;
1. Nitelikler: Marka, alıcının zihninde bazı özellikle çağrışım
yapmalıdır. Mercedes’in dayanıklı, sağlam, pahalı oluşunun tüketici
zihninde canlanması gibi.
2. Yararlar: Marka, nitelikleri ile beraber yararları da tüketici
zihninde hatırlanmalıdır. Mercedes’in sürmesi keyifli, sahibine prestij
sağlayan, iyi performanslı bir otomobili çağrıştırması gibi.
3. Şirket Değerleri: Marka, şirket değerlerini taşımalıdır. Mercedes’in
iyi organize olmuş ve yenilikçi bir şirketi çağrıştırması gibi.
4. Kişilik: Marka bazı kişilik özellikleri çağrıştırmalıdır. Mercedes’in
orta yaşlı, ciddi, düzenli ve otoriter bir kişi olarak canlandırılması
gibi.
5. Kullanıcılar: Marka, ne tip insanların onu alacağını
çağrıştırmalıdır. Mercedes’in daha yaşlı, daha zengin ve profesyonel
kişileri alıcı olarak kendisine çekmesi gibi.
Güçlü bir marka imajının yaratılması için markanın tüketicilerin
zihninde olumlu nitelikler, yararlar, şirket değerleri, kişilik ve
kullanıcılar uyandırması gerekmektedir. Bunun yanında marka imajının
etkin olabilmesi için ayrıca kurum imajı ile bütünleştirilmesi
gerekmektedir.
Marka Nasıl Bulunur?
Güçlü bir markanın işletmeler
açısından yüksek pazar payı, yüksek satış ve kâr anlamına
geldiğini artık bilmeyen yok gibi. Buna markanın
devredilebilir (satılabilir), lisans verilebilir, miras yolu
ile intikal edilebilir, rehin ve teminat olarak
gösterilebilir olma özelliklerini de eklediğimizde marka
oluşturmanın ve markalaşmanın önemi daha da iyi anlaşılıyor.
Bununla birlikte piyasaya sürülecek yeni bir ürün ya da
hizmet için seçilmiş doğru bir marka adının, tüketicinin
satın alma tercihini etkileyen önemli bir unsur olduğunu da
rahatlıkla söyleyebiliriz. Çünkü günümüzde artık rekabet,
ürünlerden çok markalar arasında yaşanıyor.
Peki hem tüketicinin gönlünü
fethedebilecek hem de tescil edilebilecek marka oluşturmanın püf
noktaları neler?
Marka;
bir işletmenin mal veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal veya
hizmetlerinden ayırt etmeye yarayan her türlü isim, işaret ya da sembol
olduğuna göre, bulunacak ismin/logonun da her şeyden önce ayırt edici
olması; cins, çeşit, vasıf belirtmemesi gerekiyor. Kendi ürün ya da
hizmet gruplarını tanımladıkları için tüketiciler tarafından kolay
algılanır ve benimsenir düşüncesiyle çoğu zaman tercih edilme eğiliminde
olan bu isimler aslında bir marka kişiliği yaratmada ve farklılaştırmada
ciddi sorunlar yaratıyor.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli nokta ise seçilen ismin bir
başka markayı çağrıştırmaması. Çünkü tescilli bir markayla aynı veya
ayırt edilemeyecek kadar benzer olan markalar daha başvuru aşamasında
Türk Patent Enstitüsü tarafından reddediliyor.
Tüketicinin sempatisini, sevgisini
kazanan bir
marka olmanın bir başka püf noktası ise harf seçiminde gizli.
Bir ekonomi dergisinin yayımladığı habere göre, yapılan araştırmalar
Türkiye’de marka isimlerinin çoğunun S-Ş, T ve A harfleriyle
başladığını; A’nın marka ismine yabancı, egzotik ve feminen bir hava
verirken; O harfinin ise İtalyanca ve İspanyolca gibi romantik dillerden
olan kelimelerin sonuna eklenmesi (amigo); rahatlama (Oh!) ve şaşırma (Oooo!)
tepkilerinde kullanılması sebebiyle en romantik harf olduğunu
gösteriyor. Polo, Omo, Volvo gibi markaların çekiciliği 'o' harfinin bu
özelliğinden kaynaklanıyor olsa gerek.
Sonuç olarak, ABD’deki gibi yeni bir ürüne marka bulmak için
geliştirilmiş yazılımlarımız yok belki ama siz, tüm bu kriterleri göz
önünde bulundurarak, reklam ajansınızın ve vekilinizin (çalıştığınız
marka patent bürosunun) önerileri doğrultusunda başarılı markalar
oluşturabilir; hatta bir yarışma düzenleyerek bu konuda
çalışanlarınızdan, tedarikçilerinizden ya da müşterilerinizden yardım
alabilirsiniz.
Patent / Marka Nedir? / Markalar ve Öyküleri / Marka Nasıl Bulunur? / Marka Tescili Nedir? / Marka Logo Slogan Örnekleri
Bir buluş için buluş sahibine devlet tarafından verilen bir patent Devamı için tıklayınız...
Patent; buluş sahibinin buluş konusu ürünü belirli bir süre üretme Devamı için tıklayınız...
Patent çağımızın en önemli kavramlarından biridir. Devamı için tıklayınız...