Unesco Nedir? Birleşmiş
Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü ya da İngilizce kısaltmasıyla
UNESCO, Birleşmiş Milletler'in özel bir kurumu olarak 1946 yılında
kurulmuştur. Bu kurumun yasası 1945 yılı
Kasım ayında Londra'da 44 ülkenin temsilcilerinin katıldıkları bir
toplantıda kabul edilmiştir.
Dünyadaki doğal, kültürel ve karma (doğal ve kültürel) oluşumları
listeleyen
UNESCO Dünya Mirasları Listesi, listede yer alan yapıları ya
da doğal güzellikleri koruma altına alıp onların gelecek nesillere zarar
görmeden ulaşmasını hedefliyor. Dünyanın
dört bir yanından bu listeye giren noktalar mevcut.
Uluslararası önem taşıyan ve bu nedenle takdire ve korunmaya değer doğal oluşumlara, anıtlara ve sitlere “Dünya Mirası” statüsü tanınmaktadır. Sözleşmeyi kabul eden üye devletlerin UNESCO’ya başvurusuyla başlayan ve Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi (ICOMOS) ve Uluslararası Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) uzmanlarının başvuruları değerlendirmesi sonunda tamamlanan bir işlem dizisinden sonra aday varlıklar Dünya Miras Komitesinin kararı doğrultusunda bu statüyü kazanmaktadır.
Ülkemizin, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün sorumluluğu altında yürüttüğü çalışmalar neticesinde bugüne kadar UNESCO Dünya Miras Listesi’ne 18 adet varlığımızın alınması sağlanmıştır.
1.İstanbul'un Tarihi Alanları (İstanbul) 1985
Zenginliklerimizin dünyanın bu özel
listesine girmesi 1985 yılına dayanıyor. Süleymaniye Camii, Ayasofya
gibi önemli tarihî yapılar dâhil olmak üzere, Tarihi Yarımada, bu
listeye giren ilk noktalardan biri.
2. Göreme Millî Parkı ve Kapadokya (Nevşehir) 1985 (Karma Miras Alanı)
Ülkemizin en çok turist çeken yerleri
arasında bulunan Göreme Milli Parkı ve Kapadokya da UNESCO Dünya Mirası
Listesi’ne giren ilk karma alan.
3. Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas) 1985
13. yüzyılda Mengücekli Beyi Ahmed Şah
tarafından inşa ettirilen Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası, Sivas’ın
Divriği ilçesinde bulunuyor ve bu eser,
Türklerin Anadolu’da verdikleri
ilk eserlerden biri.
4. Hattuşa: Hitit Başkenti (Çorum) 1986
Çorum’da bulunan Hattuşaş, milattan
önceki yıllarda pek çok medeniyeti etkilemiş
kültürel ve sanatsal alanlara sahip. Geniş bir alana yayılan Hattuşaş’ta Hitit kalıntılarının
yanı sıra Roma, Asur, Frig, Bizans gibi medeniyetlerin de kalıntıları
bulunuyor.
5. Nemrut Dağı (Adıyaman) 1987
Adıyaman sınırları içerisinde bulunan
Nemrut Dağı’nın bu listeye girme nedeni, milattan önce bu topraklarda
hüküm süren Kommagene Krallığı’ndan günümüze kalmış kalıntılar.
6. Xanthos-Letoon (Antalya-Muğla) 1988
Fethiye yakınlarında bulunan ve en eski
kalıntıların tarihi M.Ö. 8. yüzyıla kadar dayanan Ksanthos Letoon, Likya
kültürünü dünyanın tanımasını sağlayan ören yeri olarak biliniyor.
7. Hieropolis-Pamukkale (Denizli) 1988 (Karma Miras Alanı)
M.Ö. 2. yüzyıldan itibaren yerleşimin
olduğu düşünülen Hierapolis ve Pamukkale, ülkemizin karma
sınıflandırmasında yer alan ikinci alanı. Alana dâhil olan tarihî
kalıntılar ve doğa harikası Pamukkale travertenleri UNESCO koruması
altında.
8. Safranbolu Şehri (Karabük) 1994
Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinin
sergilendiği ve geçmişte kervan yolları üzerinde yer alması nedeniyle
Süleyman Paşa Medresesi, Eski Cami gibi pek çok yapının inşa edildiği
Karabük’ün ilçesi
Safranbolu
da yerli ve yabancı turistlerin uğrak noktalarından.
9. Truva Arkeolojik Alanı (Çanakkale) 1998
Anadolu ve Akdeniz uygarlıklarının ilk
etkileşimine dair kanıtlar sunan ve Çanakkale sınırları içerisinde
bulunan Truva, yaklaşık 4.000 yıllık geçmişiyle dünyanın en büyüleyici
tarihî noktalarından biri.
10. Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne) 2011
İnşa ettiği yapıların sırlarını bugün
bile çözmeye çalıştığımız, tarihin en önemli mimarlarından biri olarak
görebileceğimiz
Mimar Sinan’ın
inşa ettiği ve “Ustalık eserim” olarak adlandırdığı Selimiye Camii,
Edirne’nin olduğu gibi Türkiye’nin de en önemli mimari eserlerinden
biri.
11. Çatalhöyük Neolitik Alanı (Konya) 2012
Konya’da bulunan ve dünyanın ilk yerleşim
birimlerinden biri kabul edilen Çatalhöyük’te M.Ö. 7400’lü yıllarda
yerleşim olduğu düşünülüyor. Duvar resimleri, kabartmalar gibi pek çok
sanatsal uygulamanın yapıldığı bu alanın en önemli özelliği ise şehir
yaşamına dair bulunan kanıtlar.
12. Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı (İzmir) 2014
Günümüzde İzmir’in Bergama ilçesi
sınırlarında bulunan ve Pergamon Krallığı’nın başkenti olan antik kent,
bulunduğu dönemin bilim merkezlerinden biri olarak kabul ediliyor.
Tiyatrolar, kütüphaneler, ibadet alanları gibi sahip olduğu tarihî
eserler sayesinde Pergamon, geçmiş hakkında bilgiler sunan noktalardan
biri.
13. Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa) 2014
Osmanlı Devleti’nin doğum yeri olan
bilinen Bursa’da bulunan cami, medrese, hamam gibi yapılar ve bulunan
diğer tarihi kalıntılar yaklaşık 6 yüzyıl boyunca hüküm süren devletin
izlerini taşıyor.
14. Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı (Diyarbakır)
2015
Roma, Bizans,
Osmanlı dâhil pek çok
medeniyete ev sahipliği yapan topraklarda bulunan Diyarbakır Kalesi ve
5,8 km uzunluğundaki şehir surları geçmişin en dikkat çekici kanıtları
arasında. Ayrıca Dicle Nehri’nin kıyısında bulunan Hevsel Bahçeleri de
UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde yer alan güzelliklerimizden biri.
15. Efes (İzmir) 2015
Yerli ve yabancı turistlerin en çok
ziyaret ettikleri arkeolojik alanlardan biri de İzmir’de bulunan Efes
Antik Kenti. Kuruluşu M.Ö. 6000’li yıllara dayanan Efes, Roma Dönemi’nin
en görkemli eserlerini sunuyor.
16. Ani Arkeolojik Alanı (Kars) 2016
1. ve 2. yüzyılda Pakraduni
Hanedanlığı’nın başkenti olan ve ardından pek çok önemli medeniyete ev
sahipliği yapan topraklarda, Kars’ta, bulunan
Ani Harabeleri
yıllara meydan okuyan yapıları muhteşem bir manzara eşliğinde sunuyor.
17. Aphrodisias (Aydın) 2017
Aydın’da bulunan bir antik kent olan
Afrodisias, M.Ö. 3. yüzyılda inşa edildiği düşünülen Afrodit Tapınağı
başta olmak üzere pek çok önemli yapısı ve dikkat çeken pek çok sanat
eseri keşfedilmesi gereken bir nokta.
18. Göbekli Tepe (Şanlıurfa) 2018
Şanlıurfa sınırları içerisinde bulunan
Göbeklitepe, dünyanın en eski ve en büyük ibadet alanı olarak biliniyor.
Ayrıca Göbeklitepe’deki bulguların insanlık tarihini değiştirebilecek
düzeyde olduğunu belirtmekte yarar var.
Geleceğin İcatları
Mimari Tasarım /
Mimari Tasarım Örnekleri
Dünyanın 7 Harikası / Dünyanın Yeni 7 Harikası / Kapadokya Evleri / Harran Evleri / Pagoda Evleri / İglolar / Kervansaray / Kümbet / Anadolu Ünlü Evleri