Su Ayak İzi Nedir?

Su ayak izi, insanlar tarafından tüketime bağlı olarak su kullanım kapsamını gösterir. Bir bireyin, topluluğun veya işletmenin su ayak izi, birey veya topluluk tarafından tüketilen veya işletme tarafından üretilen mal ve hizmetleri üretmek için kullanılan toplam tatlı su hacmi olarak tanımlanır. Su kullanımı, birim zamanda tüketilen (buharlaştırılan) ve/veya kirlenen su hacmi olarak ölçülür. Su ayak izi herhangi bir iyi tanımlı tüketici grubu (örn., Birey, aile, köy, şehir, il, eyalet veya ulus) veya üreticiler (örn. kamu kuruluşu, özel girişim veya ekonomik sektör) için tek bir süreç (pirinç yetiştirme gibi) veya herhangi bir ürün veya hizmet için de hesaplanabilir.

Geleneksel olarak, su kullanımına üretim tarafından şu üç su kullanımı sütunu ölçülerek yaklaşılmıştır: tarım, sanayi ve evsel sektördeki su çekilmesi. Bu değerli veriler sağlasa da, ürünlerin her zaman menşe ülkelerinde tüketilmediği küreselleşmiş bir dünyada su kullanımına sınırlı bir bakış açısıdır.
Su ayak izi; ürün, işletme, ülke ve birey ölçeğinde hesaplanabilir. Bir ürünün su ayak izi, üretiminin tüm süreçlerinde tüketilen ve kirletilen su miktarıdır. Bir işletmenin su ayak izi, sağladığı mal ve hizmetleri üretmek için tüketilen toplam suyun bir ölçümüdür.


2002 yılında, su kullanımının geleneksel üretim sektörü temelli göstergelerine ek olarak faydalı bilgiler sağlayabilecek, tüketime dayalı bir su kullanımı göstergesine sahip olmak için su ayak izi kavramı tanıtıldı.
Mavi su ayak izi
Mavi su ayak izi, yüzey ya da yer altı kaynaklarından (göller, nehirler, sulak alanlar) gelen suyun hacmidir veya buharlaşır (örneğin, sulama bitkilerini sularken) ya da bir ürün içine dahil edilir veya bir cisimden alınıp başka birine geri konulur veya farklı bir zamanda geri döndürülür. Sulu tarım, sanayi ve evsel su kullanımının her biri mavi su ayak izine sahip olabilir. Mavi su ayak izi, bir malı üretmek için ihtiyaç duyulan yüzey ve yeraltı tatlı su kaynaklarının toplam hacmi olup tatlı su denilen su kaynaklarıdır.

Yeşil su ayak izi
Yeşil su ayak izi, toprağın kök bölgesinde (yeşil su) depolandıktan sonra ya buharlaşmayla kaybedilen ya da bitkiler tarafından eklenen yağışlardan kaynaklanan su miktarıdır. Özellikle tarım, bahçecilik ve ormancılık ürünleri ile ilgilidir. Birim alana düşen yağış miktarının toprakta kalması ya da bitkiler tarafından kullanılması ile yer altı sularına karışmayan yağmur suları Yeşil Su Ayak İzini oluşturuyor. Yeşil su ayak izi, bir malın üretiminde kullanılan toplam yağmur suyudur.

Gri su ayak izi, kirleticileri (endüstriyel deşarjlar, madencilik operasyonlarında atık havuzlarından sızıntılar, arıtılmamış belediye atık suları veya tarımsal yüzey akışı veya kentsel yüzey akışı gibi nokta olmayan kaynak kirliliği) seyreltmek için gereken su hacmidir öyle ki kapsamı suyun kararlaştırılmış su kalite standartlarını karşılar.

Su ayak izi neden önemli?
Su ayak izi kavramı insanların tatlı su tüketimi ile doğadaki su kaynaklarının yaşadığı büyük ekolojik zorluklar arasındaki ilişkiyi ele almaya yardımcı olur. Doğrudan ve dolaylı olarak gerçekleşen su kullanımını ölçmek ve haritalamak, su tüketimini sürdürülebilir bir düzeye indirmeye yardımcı olabilir.
Su okuryazarlığı; yeryüzü ekosistemi içinde suyun döngüsel varlığı, insanlar ve diğer canlılar için suyun önemi, teminindeki zorluklar, su tüketimi, su ayak izi, suların kirlenmesi, arıtılması ve bunların maliyeti gibi konularda bireysel ve toplumsal bilinç kazandırmak olarak tanımlanabilir.
Su Okuryazarlığı Nedir? Neden Önemlidir?   Karbon Ayak İzi Nedir?

Yapay Zeka / Yenilebilir Enerji / Enerjinin Dönüşümü / Biyotaklit / Nesnelerin İnterneti / Yapay Zeka / Biyoçeşitlilik / Sensör Teknolojileri

 

Bilim İnsanları / Ünlü Yazarlar / Ünlü Ressamlar / Ünlü Müzisyenler / Türk Büyükleri / Türk Bilim İnsanları / Ünlü Matematikçiler / Ünlü Fizikçiler