Tiyatro Nedir? Tiyatro Terimleri, Tiyatronun Özellikleri, Oyun Türleri, Tiyatroda Ana Türler

TİYATRO NEDİR?
Tiyatro, kısaca sahne sanatı olarak tanımlanabilir. Tiyatro insan hayatında yaşanmış güzel, komik, ibret alınacak, tarihsel ve acı veren olayları, yine insanların sergilediği gösterilerle anlatma sanatıdır. Çok eski çağlardan bu yana varlığını sürdüren tiyatro kültür sanat alanında en gelişmiş türlerden biridir. Yapılan araştırmalar tiyatro için yapılan ilk şenliğin, milattan önce 534 yılında Atina’da olduğunu belirtiyor.

DÜNYA TİYATROLAR GÜNÜ
Uluslararası Tiyatro Enstitüsü 1948 yılında kuruldu. Bu enstitü 1961 yılında aldığı bir kararla 27 Mart gününü Dünya Tiyatrolar Günü olarak kabul etti. Her yıl enstitüye üye ülkelerde 27 Mart günü Tiyatro Bayramı olarak kutlanır. Ülkemizde ise Tiyatrolar günü ilk olarak 1962 ‘ de kutlanmaya başlamış ve günümüze kadar gelmiştir.
27 Mart günü her ülkenin sanat ve tiyatro adamlarınca hazırlanan bir bildiri, sahnelerde okunur. Tiyatrolar o gece halka parasız gösteriler düzenler. Tiyatroyu halka sevdirmeye çalışırlar.Okullarımızda ise tiyatro gününde daha önceden çalışmaları yapılan oyunlar ve piyesler sergilenir.Öğrencilerin tiyatroya ilgi ve sevgileri artırılmaya çalışılır.Mümkünse öğrenciler özel ya da devlet tiyatrolarından birisine , bir oyunu izlemeye götürülür.

TİYATRONUN ÖZELLİKLERİ
1. Tiyatro hem dinlenebilir, hem de seyredilebilir. Yani hem göze, hem de kulağa hitap eder. Bu yüzden etki gücü fazladır.
2. Tiyatroda söz ve eylem birleşmiş durumdadır. Oyuncu; kostümü, makyajı, jest ve mimikleriyle gerçekçi bir izlenim bırakır.
3. Tiyatro, bir topluluğa seslenir.
4. Tiyatro, bileşik bir sanattır.
5. Tiyatro, dilin sahnede en güzel şekliyle kullanıldığı bir sanat dalıdır.

 

OYUN TÜRLERİ
1. Ana Türler: Tiyatroda üç ana tür vardır: Trajedi, komedi ve dram.
2. Yan Türler:
OPERA: Manzum ve besteli oyun türüdür.
OPERET: Hafif ve eğlenceli, yer yer müzikli bir oyun türüdür.
VARYETE: Çeşitli numaralardan meydana gelen; söz, müzik ve dansın birlikte olduğu bir oyun türüdür.
REVÜ: Günlük olayları, çabuk değişen kesitler halinde sahneleyen; müzikli, danslı bir oyun türüdür. Revülerde konu bütünlüğü olmayabilir.
KABARE: Çeşitli gösteriler yapılan içkili, eğlenceli, seyircilerle oyuncuların iç içe olduğu mekanlarda; günlük olayları hicveden bir oyun türüdür.
BALE: Müzikli, sözsüz, konusu hareket ve danslarla ifade edilen oyun türüdür.
PANDOMİM: Müziksiz, sözsüz, yalnız jest ve mimiklerle konuyu anlatan bir oyun türüdür.

Tiyatroda Ana Türler
1. Tragedya (Trajedi): Manzum olarak yazılır.
İnsanlarda merak ve endişe uyandıran olaylarla kurgulanmış; onlara korku, heyecan ve ibret vermek amacını güden en eski tiyatro türüdür.
Konularını tarihten ve mitolojiden alır. Baştan sona mitolojik bir havaya sahiptir. Karakterler asiller ve mitolojik kahramanlardır. Bu nedenle de dilin en güzel kullanımı trajedilerdedir.
Yunan Edebiyatında Sopokles, Fransız Edebiyatında Corneille ve Racine ünlü trajedi yazarlarıdır.
2. Komedya (Komedi): İnsanların ve toplumsal yaşayışın gülünç ve aksayan yanlarını sahne-de canlandıran bir tiyatro türüdür Fransız Edebiyatından Moliere en ünlü ve bilinen komedi yazarıdır. Komedi çeşitleri şunlardır.: Fars, satir, vodvil, komedi santimantal
3. Dram: Komedi ve trajedinin birleşmesinden doğmuş bir tiyatro türüdür. Klasik edebiyattaki trajedi-komedi türlerine karşı, romantizmin benimsediği tiyatro türü “dram” dır.Trajedideki kuralcılık dram türü ile kırılmıştır.
Dramda konu milli tarihten veya günlük yaşamdan seçilebilir. Dram; yaşamın hem acı, hem de tatlı yanlarını işler. Nazımla, nesirle ya da nazım-nesir karışık olarak yazılabilir. Eserdeki kişiler toplumun her kesiminden olabilir. Dram türünün en büyük ve en ünlü temsilcisi Victor Hugo’dur.

Belirli Gün ve Haftalar / Tiyatronun Faydaları / Tiyatro Çeşitleri / Dünya Tiyatrolar Günü / Tiyatro ve Yaratıcı Drama

Bilim İnsanları / Ünlü Yazarlar / Ünlü Ressamlar / Ünlü Müzisyenler / Türk Büyükleri / Türk Bilim İnsanları / Ünlü Matematikçiler / Ünlü Fizikçiler