Bireylerin su, su kaynakları ve suyu kapsayan tüm konular hakkındaki temel bilgiyi, suyun sürdürülebilir bir şekilde kullanımı, yönetimi, hayat için önemi ve gerekliliğini anlamaya, su ile ilgili bilimsel bilgileri kullanarak karşılaşılan problemlere çözüm üretebilmeye, açıklık getirebilmeye su okuryazarlığı denir. Günlük kullanılan suyun nasıl dağıtıldığı, arıtıldığı, bunun yanı sıra suyun kalitesi ve güvenliğini koruyan, ne kadar su kullanıldığını ve tam olarak ne için kullanıldığını bilen bireylere de su okuryazarı denir. Son yıllarda özellikle artan nüfus, çevre sorunları ve küresel ısınma nedeniyle dikkatler suyun korunması üzerine yapılan çalışmalara yoğunlaşmıştır.
Bu kapsamda
yenilikçi teknolojiler kullanılarak suyun korunması, tasarrufu için yeni
yöntemler geliştirilmesi, kirletilen suların doğal yollarla
temizlenmesi, bilinçlendirme
çalışmaları, suyla ilgili konuların anlaşılmasında disiplinler arası
yaklaşımlara dayalı etkinliklerin üretilmesi ve kullanımı ve buna benzer
çalışmaların yapılması ve suyla ilgili
sorunlara karşı gerçekleştirebilecek çözümler hakkında projeler
sunulabilir.
Suyun Canlılar İçin Önemi
Su, insanlar başta olmak üzere bitki ve hayvanların en önemli
yaşam kaynağıdır. Dünyanın yaklaşık %75’i sudur.
Su hem dünyanın hem de
bütün canlıların büyük bir kısmını oluşturur.İnsan vücudundaki su oranı
cinsiyet, yaş, günlük aktiviteler ve fiziksel özelliklere göre
değişiklik gösterir. Çocukların vücutlarındaki su oranı %75 iken
yetişkinlerde bu oran %50-60 aralığında değişmektedir.
İnsan besin almadan haftalarca yaşayabilirken susuz ancak birkaç gün
yaşamını sürdürebilir. Canlılardaki hayat;
hücreden başlayarak doku, organ ve
sistemlerde devam eder. Canlılardaki biyokimyasal olayların tümü sulu
ortamda gerçekleşir. Suyun; akıcılık, adezyon, kohezyon gibi özellikleri
vardır. Su aynı zamanda çok iyi bir çözücüdür. Karıştırıldığı maddeleri
az ya da çok çözer. Bu sayede sürekli mineraller alınabilir. Suyun bu
önemli özellikleri canlılığın devamlılığı için hayati öneme sahiptir.
İnsan ve Diğer Canlılar İçin Suyun Başlıca Yararları
● Su, besinlerin sindiriminde rol alırken besinlerin parçalanması ile
oluşan atık maddelerin akciğer ve böbreklere taşınıp dışarı atılmasını
sağlar.
● Vücudun ısı dengesini sağlar.
● Kanın %83’ü, kemiklerin %22’si, beyin ve kasların %75’i sudur.
Su vücudun
enerji ihtiyacının karşılanmasında önemli rol oynar.
● Deri ve cildin nemlenmesini sağlar, vücuttaki gözenekleri açık tutar.
Erken yaşlanmayı, saçlarda matlaşmayı ve kabızlığı önler.
● Beyin su içerisinde görevini sürdürür. Beyinde suyun azalması beyin
fonksiyonlarının kaybolmasına yol açar. Susuz kalındığında sersemlik,
algılama yeteneğinde düşme, karar verme mekanizmasında bozulmalar olur.
● Böbreklerin dengeli çalışmasını sağlar.
● Vücutta oluşan toksik maddelerin dışarı atılmasını sağlar.
● Kanın işlevini yerine getirmesini sağlar. Vücuda alınan besinler ve
oksijen gazı kanla birlikte hücrelere taşınır.
● Hayati organlara yastık görevi yapar.
● Kayganlaştırıcı etkisi nedeniyle eklem ve organların rahat çalışmasını
sağlar.
● Nefes alıp verme sırasında boğazda kurumaları önler. Yutkunmayı
kolaylaştırır ve rahat nefes almayı sağlar.
● Vücuttaki su dengesi, dikkat yetersizliği sorununu gidermeye yardımcı
olur. Gerginlik, stres ve hâlsizlik hâllerinin hafiflemesine yardımcı
olarak uykuyu düzenler.
● Metabolizmayı hızlandırır, günlük harcanan kalori miktarını arttırarak
kilo vermeyi kolaylaştırır.
● Bitkiler topraktaki suda çözünmüş maddeleri kökleriyle alır. Suyun
çözücülük özelliği bitkiler için hayati öneme sahiptir. Bitkilerin
besinlerini yapmada kullandıkları temel maddeler, yapraklara kadar
su ile
iletilir.
● Suda yaşayan canlılar solungaçlarıyla, suda çözünmüş oksijeni alarak
yaşamlarını sürdürürler. Su Ayak
İzi Nedir? Karbon Ayak İzi Nedir?
Yapay Zeka / Yenilebilir Enerji / Enerjinin Dönüşümü / Biyotaklit / Nesnelerin İnterneti / Yapay Zeka / Biyoçeşitlilik / Sensör Teknolojileri
/ Ünlü Yazarlar / Ünlü Ressamlar / Ünlü Müzisyenler / Türk Büyükleri / Türk Bilim İnsanları / Ünlü Matematikçiler / Ünlü Fizikçiler